Την ώρα που η ελληνική υπουργική αποστολή έδινε στις Βρυξέλλες την τελική (;) μάχη για να υπάρξει συμφωνία (οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν και η αποστολή επιστρέφει με άγνωστο το αποτέλεσμα), ο Αλέξης Τσίπρας ξιφουλκούσε από τη Ρώμη κατά των σκληρών νεοφιλελεύθερων «που έχουν παραδώσει την Ευρώπη στο ΔΝΤ», βαθαίνοντας το χάσμα Βορρά-Νότου.Πριν αναχωρήσει από την Αθήνα για την ιταλική πρωτεύουσα, όπου θα γίνει αύριο η «πανηγυρική» Σύνοδος Κορυφής των 27 (σ.σ. χωρίς τη Μ. Βρετανία) για τα 60 χρόνια από τη γέννηση της ενωμένης Ευρώπης, ο πρωθυπουργός απέστειλε επιστολή στον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και τους προεδρεύοντες στη Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης Γιόζεφ Μουσκάτ και Πάολο Τζεντιλόνι.
Το περιεχόμενο; Ο πρωθυπουργός ζητά «ξεκάθαρη απάντηση» για το κατά πόσο το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, ειδικά σε ό,τι αφορά στις εργασιακές σχέσεις και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Ή εάν ισχύει για όλα τα κράτη-μέλη εκτός της Ελλάδας. Την επιστολή δε, την κοινοποίησε σε όλους τους ομολόγους του, δηλαδή στους υπόλοιπους 26 ηγέτες της ΕΕ.
Μέχρι αργά τη νύχτα χθες παρέμενε με ερωτηματικό το ενδεχόμενο να υπάρξει και συνάντηση με κάποιους εξ αυτών (όπως με την Άνγκελα Μέρκελ) στο περιθώριο της Συνόδου.
Λίγες ώρες νωρίτερα το κυβερνητικό επιτελείο είχε ενημερωθεί ότι ο νέος γύρος συζητήσεων στη βελγική πρωτεύουσα ξεκινούσε από σημείο που δεν υποσχόταν λύση: το ΔΝΤ «δεν έκανε βήμα πίσω» από το αίτημά του για ομαδικές απολύσεις και lock out (σ.σ. αποδεχόμενο τυπικά την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, αλλά με τέτοιες προϋποθέσεις που την καθιστούν ανέφικτη) και η Κομισιόν επέμενε, με ανάλογη ένταση, στην πώληση λιγνιτικών-υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ ΔΕΗ -0,38% σε ποσοστό απαγορευτικό για την κυβέρνηση.
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του που κοινοποιείται σε όλους τους αρχηγούς των 27, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρει:
«Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητέ Donald
Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε στη Ρώμη τα 60 χρόνια από την υπογραφή των ιδρυτικών Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στα 60 αυτά χρόνια αποτύπωσε θεσμικά τις κατακτήσεις των λαών της. Κατακτήσεις με στόχο την πρόοδο, την ευημερία, την ειρήνη. Κατακτήσεις με στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των λαών της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένων της ελευθερίας της έκφρασης, της μετακίνησης, καθώς και των δικαιωμάτων στην εργασία στην κοινωνική προστασία».
Ο πρωθυπουργός επισημαίνει ότι «δυστυχώς τα τελευταία χρόνια πολλές από αυτές τις κατακτήσεις απειλούνται παρά τη θεσμική τους κατοχύρωση. Εναπόκειται όμως στη δημοκρατική επιλογή των λαών τη Ευρώπης και στη βούληση των κυβερνήσεων που εκλέγουν, να τις υπερασπιστούν, και να τις διευρύνουν».
«Σε όλες τις περιπτώσεις;», ερωτά ο κ. Τσίπρας, για να τονίσει: «Δυστυχώς όχι σε όλες. Στη χώρα μου το δικαίωμα αυτό περιορίζεται».
Ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει: «Η Ελλάδα εδώ και 7 ολόκληρα χρόνια βρίσκεται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής, στο όνομα των οποίων έχει άρρητα επιβληθεί μια κατάσταση εξαίρεσης από μια σειρά επιτεύγματα του κοινού μας Ευρωπαϊκού κεκτημένου, με σημαντικότερη εξ’ αυτών την εξαίρεση από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο των κοινωνικών δικαιωμάτων και ειδικότερα την εξαίρεση από τις “βέλτιστες πρακτικές” σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις και από το θεσμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων».
«Η ελληνική κυβέρνηση εδώ και χρόνια», υπογραμμίζει, «προσπαθεί να επαναφέρει την Ελλάδα στα δεδομένα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και να άρει το καθεστώς εξαίρεσης σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις».
«Σεβόμαστε απολύτως τις δεσμεύσεις που αναλάβαμε για την αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή και την εξυγίανση της οικονομίας και της αγοράς εργασίας», αναφέρει και επισημαίνει ότι «άλλωστε έχουμε τηρήσει αυτές τις δεσμεύσεις κατά γράμμα».
Για να σημειώσει: «Δεν μπορούμε, όμως, να κατανοήσουμε απαιτήσεις πέραν των δεσμεύσεων αυτών, όπως αυτή της παράτασης της εξαίρεσης της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο». Και υπογραμμίζει ο πρωθυπουργός ότι «η απαίτηση αυτή άλλωστε καθυστερεί αδικαιολόγητα την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του Ελληνικού προγράμματος στερώντας τη δυναμική της ανάκαμψης της Ελληνικής Οικονομίας σε μια καθοριστική στιγμή». Επισημαίνει ότι «είναι προφανές ότι η ευθύνη καθορισμού του πλαισίου και των θεσμικών ορίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν ανήκει σε τρίτους μη ευρωπαϊκούς υπερεθνικούς οργανισμούς, αλλά αποκλειστικά στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και στα διακυβερνητικά όργανα της ΕΕ».
«Ενόψει λοιπόν της Συνόδου της Ρώμης, υπογραμμίζω ότι η Ελλάδα επιθυμεί να γιορτάσει μαζί με τους εταίρους της την επέτειο των 60 χρόνων της ΕΕ και ειδικότερα τις μεγάλες κοινές κατακτήσεις των λαών μας. Για το λόγο αυτό πρόθεση μας είναι να υποστηρίξουμε τη Διακήρυξη της Ρώμης, καθώς θεωρούμε ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση. Ωστόσο, για να μπορούμε πραγματικά να γιορτάσουμε αυτές τις κατακτήσεις, οφείλουμε να γνωρίζουμε ανοιχτά, επίσημα και καθαρά, αν δικαιούμαστε και εμείς να έχουμε πρόσβαση σε αυτές τις κατακτήσεις. Να γνωρίζουμε αν το ευρωπαϊκό κεκτημένο ισχύει για όλους χωρίς εξαιρέσεις ή αν ισχύει για όλους με εξαίρεση την Ελλάδα», τονίζει ο Έλληνα πρωθυπουργός.
Και καταλήγει: «Σας ζητώ λοιπόν την υποστήριξη σας ώστε να υπερασπιστούμε μαζί το δικαίωμα της Ελλάδας να επιστρέψει στα δεδομένα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου».
Συγκεκριμένα, στην επιστολή του που κοινοποιείται σε όλους τους αρχηγούς των 27, ο Έλληνας πρωθυπουργός αναφέρει:
«Αγαπητέ κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητέ Donald
Σε λίγες μέρες θα γιορτάσουμε στη Ρώμη τα 60 χρόνια από την υπογραφή των ιδρυτικών Συνθηκών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στα 60 αυτά χρόνια αποτύπωσε θεσμικά τις κατακτήσεις των λαών της. Κατακτήσεις με στόχο την πρόοδο, την ευημερία, την ειρήνη. Κατακτήσεις με στόχο την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των λαών της Ευρώπης συμπεριλαμβανομένων της ελευθερίας της έκφρασης, της μετακίνησης, καθώς και των δικαιωμάτων στην εργασία στην κοινωνική προστασία».
Ο πρωθυπουργός επισημαίνει ότι «δυστυχώς τα τελευταία χρόνια πολλές από αυτές τις κατακτήσεις απειλούνται παρά τη θεσμική τους κατοχύρωση. Εναπόκειται όμως στη δημοκρατική επιλογή των λαών τη Ευρώπης και στη βούληση των κυβερνήσεων που εκλέγουν, να τις υπερασπιστούν, και να τις διευρύνουν».
«Σε όλες τις περιπτώσεις;», ερωτά ο κ. Τσίπρας, για να τονίσει: «Δυστυχώς όχι σε όλες. Στη χώρα μου το δικαίωμα αυτό περιορίζεται».
Ο Αλέξης Τσίπρας σημειώνει: «Η Ελλάδα εδώ και 7 ολόκληρα χρόνια βρίσκεται σε προγράμματα οικονομικής προσαρμογής, στο όνομα των οποίων έχει άρρητα επιβληθεί μια κατάσταση εξαίρεσης από μια σειρά επιτεύγματα του κοινού μας Ευρωπαϊκού κεκτημένου, με σημαντικότερη εξ’ αυτών την εξαίρεση από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο των κοινωνικών δικαιωμάτων και ειδικότερα την εξαίρεση από τις “βέλτιστες πρακτικές” σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις και από το θεσμό των συλλογικών διαπραγματεύσεων».
«Η ελληνική κυβέρνηση εδώ και χρόνια», υπογραμμίζει, «προσπαθεί να επαναφέρει την Ελλάδα στα δεδομένα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και να άρει το καθεστώς εξαίρεσης σε ό,τι αφορά τις εργασιακές σχέσεις».
«Σεβόμαστε απολύτως τις δεσμεύσεις που αναλάβαμε για την αναγκαία δημοσιονομική προσαρμογή και την εξυγίανση της οικονομίας και της αγοράς εργασίας», αναφέρει και επισημαίνει ότι «άλλωστε έχουμε τηρήσει αυτές τις δεσμεύσεις κατά γράμμα».
Για να σημειώσει: «Δεν μπορούμε, όμως, να κατανοήσουμε απαιτήσεις πέραν των δεσμεύσεων αυτών, όπως αυτή της παράτασης της εξαίρεσης της Ελλάδας από το Ευρωπαϊκό κοινωνικό κεκτημένο». Και υπογραμμίζει ο πρωθυπουργός ότι «η απαίτηση αυτή άλλωστε καθυστερεί αδικαιολόγητα την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης του Ελληνικού προγράμματος στερώντας τη δυναμική της ανάκαμψης της Ελληνικής Οικονομίας σε μια καθοριστική στιγμή». Επισημαίνει ότι «είναι προφανές ότι η ευθύνη καθορισμού του πλαισίου και των θεσμικών ορίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν ανήκει σε τρίτους μη ευρωπαϊκούς υπερεθνικούς οργανισμούς, αλλά αποκλειστικά στους Ευρωπαϊκούς θεσμούς και στα διακυβερνητικά όργανα της ΕΕ».
«Ενόψει λοιπόν της Συνόδου της Ρώμης, υπογραμμίζω ότι η Ελλάδα επιθυμεί να γιορτάσει μαζί με τους εταίρους της την επέτειο των 60 χρόνων της ΕΕ και ειδικότερα τις μεγάλες κοινές κατακτήσεις των λαών μας. Για το λόγο αυτό πρόθεση μας είναι να υποστηρίξουμε τη Διακήρυξη της Ρώμης, καθώς θεωρούμε ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση. Ωστόσο, για να μπορούμε πραγματικά να γιορτάσουμε αυτές τις κατακτήσεις, οφείλουμε να γνωρίζουμε ανοιχτά, επίσημα και καθαρά, αν δικαιούμαστε και εμείς να έχουμε πρόσβαση σε αυτές τις κατακτήσεις. Να γνωρίζουμε αν το ευρωπαϊκό κεκτημένο ισχύει για όλους χωρίς εξαιρέσεις ή αν ισχύει για όλους με εξαίρεση την Ελλάδα», τονίζει ο Έλληνα πρωθυπουργός.
Και καταλήγει: «Σας ζητώ λοιπόν την υποστήριξη σας ώστε να υπερασπιστούμε μαζί το δικαίωμα της Ελλάδας να επιστρέψει στα δεδομένα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου».
«Αγκάθι» η επετειακή Διακήρυξη
Στα ανοικτά θέματα της διαπραγμάτευσης προστέθηκε η «δυστοκία» των λοιπών ηγετών των «27» να ενταχθεί στη Διακήρυξη της Ρώμης η προσθήκη που πρότεινε η ελληνική κυβέρνηση, για προστασία των εργαζόμενων στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Σύμφωνα με το Reuters μάλιστα, Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε ότι η επιμονή της Αθήνας σ’ αυτή την προσθήκη ως διαπραγματευτικό εργαλείο «δεν θα πετύχει».
Τσίπρας: Η Ευρώπη έχει παραδοθεί στο ΔΝΤ
Σ’ αυτό το κλίμα, ο πρωθυπουργός μίλησε χθες το βράδυ σε εκδήλωση του δικτύου «transform! Europe» στο Πανεπιστήμιο της Ρώμης (με θέμα «Μία Ευρώπη για τον λαό από τον λαό») σε ιδιαίτερα σκληρό τόνο, προκαλώντας ερωτηματικά για το «μέχρι πού θα το φτάσει», εάν υψωθεί ευρωπαϊκό τείχος «ακόμη και στο θέμα της προσθήκης», όπως έλεγε κυβερνητικός παράγοντας (με τη διευκρίνιση των συνεργατών του, πάντως, ότι θέμα veto στη Διακήρυξη δεν τίθεται).
«Αυτές τις μέρες η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή μιας μάχης που αφορά σε όλη την Ευρώπη. Αγωνιζόμαστε για την επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων στη χώρα μας, να τελειώσει το καθεστώς εξαίρεσης τώρα και μια για πάντα και για όλους στο μέλλον», τόνισε χαρακτηριστικά από το βήμα της εκδήλωσης.
Πρόσθεσε μάλιστα ότι αυτός ο αγώνας «είναι ένας απ’ τους λόγους που δεν τα παρατήσαμε πριν από δύο χρόνια, γιατί γνωρίζαμε ότι θα έχουμε τη δυνατότητα να παλέψουμε για τα δικαιώματα της κοινωνικής πλειοψηφίας από μια καλύτερη θέση, και τώρα έχουμε αυτή τη δυνατότητα».
Απευθυνόμενος στην ηγεσία της Ευρώπης, ο κ. Τσίπρας την κατηγόρησε ότι δεν υπερασπίζεται τα ίδια της τα επιτεύγματα, την κληρονομιά της, το ίδιο το δικό της κοινωνικό μοντέλο. «Το γεγονός ότι η Ευρώπη έχει παραδοθεί στο ΔΝΤ εξηγεί γιατί αντιμετωπίζει μια υπαρξιακή κρίση», ήταν η πρώτη αποστροφή που προκάλεσε αίσθηση.
Τα «ανόητα σεξιστικά σχόλια του Ντάισελμπλουμ»
Η δεύτερη αφορούσε στην πραγματική διάσταση του διαχωρισμού Βορράς-Νότος, στρέφοντας τα βέλη του προς τον Γερούν Ντάισελμπλουμ: «Όταν τα δημοσιονομικά ελλείμματα είναι υψηλά, η Ευρωζώνη απαιτεί δράση για τη μείωση δημόσιων δαπανών. Συνεπώς, δεν θα έπρεπε τώρα ο κ. Ντάισελμπλουμ, αντί για ανόητα και σεξιστικά σχόλια για “ποτά και γυναίκες” να ζητήσει από τη Γερμανία να αυξήσει τις δημόσιες δαπάνες, δεδομένων των υψηλών πλεονασμάτων τρεχουσών συναλλαγών της;», η φράση.
Προς επίρρωση, παρουσίασε δύο ενδεικτικά στοιχεία για την ανεργία: ενώ, όπως είπε, το 2008 Γερμανία και Ελλάδα είχαν σχεδόν τον ίδιο επίπεδο ανεργίας, το 2015 η Γερμανία το είχε μειώσει στο 4,6% ενώ στην Ελλάδα είχε εκτιναχθεί στο 25%.
«Όλα αυτά τα στοιχεία οδηγούν στο ίδιο συμπέρασμα: η διαχείριση της οικονομικής κρίσης στην Ευρώπη ωφέλησε τον Βορρά εις βάρος του Νότου», κατέληξε.