Το 1919, μετά το τέλος του Μεγάλου Πολέμου, που ονομάστηκε Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, στη Συνδιάσκεψη των Παρισίων, με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, οι νικητές αποφάσισαν τη δημιουργία της Κοινωνίας των Εθνών, που είχε ως στόχο τον αφοπλισμό, την πρόληψη του πολέμου μέσω της συλλογικής ασφάλειας, τη διευθέτηση των διαφορών μεταξύ των χωρών μέσω των διαπραγματεύσεων και της διπλωματίας, και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής παγκοσμίως.
Του Σάββα Καλεντερίδη
Το 1945, μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, και πάλι με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, οι νικητές αποφάσισαν τη μετεξέλιξη της Κοινωνίας των Εθνών σε έναν νέο οργανισμό με στόχο τη δημιουργία μιας νέας παγκόσμιας τάξης και την αποτροπή μελλοντικών πολέμων.
Παρότι ο ΟΗΕ έχει έξι κύρια όργανα, αυτό που επωμίζεται το θέμα της διεθνούς ασφάλειας και τάξης είναι το Συμβούλιο Ασφαλείας, με τα πέντε μόνιμα μέλη του, τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, τη Ρωσία και την Κίνα. Σημειώνεται ότι οι πέντε αυτές χώρες, με τις αποφάσεις του Σ.Α., που αποτελούν μέρος του Διεθνούς Δικαίου, παρεμβαίνουν σε συγκρούσεις που λαμβάνουν χώρα παγκοσμίως, εκτός από εκείνες στις οποίες εμπλέκονται οι ίδιες, δεδομένου ότι το δικαίωμα της αρνησικυρίας που διαθέτουν δεν επιτρέπει την έκδοση αποφάσεων και ψηφισμάτων που στρέφονται εναντίον τους.
Από τις 24 Φεβρουαρίου 2022 η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, με το Σ.Α. να παραμένει «σιωπηλό», ενώ ο γ.γ. του ΟΗΕ αρκείται σε παραινέσεις και ευχολόγια.
Μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, αυξάνονται οι φωνές που ζητούν την αναδόμηση του Σ.Α. του ΟΗΕ, ούτως ώστε να συμπεριλαμβάνονται στα μόνιμα μέλη μεγάλες χώρες, για παράδειγμα η Ινδία, η αφρικανική ήπειρος και ο μουσουλμανικός κόσμος. Να σημειωθεί ότι μία από τις πιο δυνατές φωνές είναι αυτή του Ερντογάν, ο οποίος επαναλαμβάνει την ανάγκη να εκπροσωπηθεί ο μουσουλμανικός κόσμος στο Σ.Α., σε κάθε ομιλία του στη Γ.Σ. του ΟΗΕ τα τελευταία χρόνια.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, η συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα, η συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι, παρουσία των επτά της Ευρώπης, η διάσπαση του ΝΑΤΟ στο θέμα της πολιτικής που πρέπει να ακολουθηθεί έναντι της Ρωσίας και η δυστοκία εξεύρεσης λύσης στο θέμα των εγγυήσεων που θα παρασχεθούν στην Ουκρανία, για να ανοίξει ο δρόμος για την υπογραφή συνθήκης ειρήνης, δίνουν επιχειρήματα σε εκείνους που επιδιώκουν την αναδόμηση του Σ.Α. του ΟΗΕ, με στόχο τη βελτίωση παρέμβασης σε κρίσεις που εμφανίζονται παγκοσμίως.
Υπογραμμίζεται ότι στη συνάντηση της Ουάσινγκτον, όπου ο Τραμπ υποδέχτηκε στον Λευκό Οίκο τον Ζελένσκι και επτά Ευρωπαίους αξιωματούχους, δεν είχε προσκληθεί ο γ.γ. του ΟΗΕ, κίνηση που απαξιώνει ακόμα περισσότερο τον Οργανισμό. Άλλωστε, είναι γνωστή η απαξία του Τραμπ στον ΟΗΕ και γενικά σε διεθνείς θεσμούς, τους οποίους θεωρεί εμπόδια στην εφαρμογή των πολιτικών του.
Η απουσία των Ηνωμένων Εθνών από τις διαδικασίες εξεύρεσης λύσης και επίτευξης συμφωνίας ειρήνης στην Ουκρανία, κάτι που εντάσσεται στις βασικές υποχρεώσεις του Οργανισμού, είναι ένα μήνυμα που πρέπει να λάβουν Λευκωσία και Αθήνα, δεδομένου ότι τα Ηνωμένα Έθνη είναι ο τοποτηρητής της διεθνούς νομιμότητας και εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου.
Με δεδομένο ότι και στο Κυπριακό και στο θέμα των παράνομων και παράλογων διεκδικήσεων της Τουρκίας εις βάρος της Ελλάδας η ραχοκοκαλιά και μόνιμη επωδός των εκφραστών της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι η προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο, το οποίο παραβιάζεται ασυστόλως από τους ισχυρούς και χωρίς επιπτώσεις, Λευκωσία και Αθήνα θα πρέπει να προσθέσουν στο δόγμα της εξωτερικής πολιτικής και τον παράγοντα ισχύς.
Μόνο η απόκτηση και η επίδειξη ισχύος μπορεί να οδηγήσουν στην εγκατάλειψη του καταστροφικού δόγματος του κατευνασμού, που ενθαρρύνει την τουρκική αδιαλλαξία και επιθετικότητα, μόνο η ισχύς μπορεί να επιτρέψει την υιοθέτηση του δόγματος της αποτροπής.
Είναι καιρός να αλλάξουμε ριζικά ως κοινωνία, πολιτικό σύστημα και κράτος, για να αποτρέψουμε καταστροφικές εξελίξεις.
Άλλωστε, ο σοφός λαός συνεχίζει να μας διδάσκει με δύο ρήσεις: «Ο φόβος φυλάει τα έρημα» και «Καλύτερα να σε φοβούνται παρά να σε λυπούνται».