Η Ελλάδα ήταν παρούσα στην Ανατολική Λιβύη μέχρι τον Ιούλιο του 2023 – έως το πέρας της θητείας Δένδια στο υπουργείο Εξωτερικών.
Του Μανώλη Κοττάκη
Οι μυστικές συναντήσεις που είχαν γίνει μέχρι τότε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας με τον στρατηγό Χαφτάρ και τον πρόεδρο της Βουλής είναι αναρίθμητες. Η εποπτεία που είχαν πάνω τους οι αιγυπτιακές μυστικές υπηρεσίες με εντολή του υπουργού Εξωτερικών και φίλου του Δένδια, Σούκρι, ήταν καταλυτικές.
Η χρηματοδότηση της αναβάθμισης του λιμένος της Βεγγάζης, στα εγκαίνια του οποίου δεν παρέστη η πατρίδα μας επί Γεραπετρίτη, ήταν έργο καθαρά ελληνικό. Με χρήματα από τους φόρους μας. Η στρατηγική αυτή είχε μια απλή στόχευση: ο ρόλος της λιβυκής Βουλής ήταν ιδιαιτέρως κρίσιμος για τη μη αναγνώριση του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Η λιβυκή Βουλή είχε λάβει απόφαση τότε να μην κυρώσει το τουρκολιβυκό μνημόνιο. Και αυτό ήταν εξαιρετικά σημαντικό για τον εξής απλό λόγο: σύμφωνα με το Δίκαιο των Συνθηκών που υπεγράφη στη Βιέννη, μια διεθνής συμφωνία είναι έγκυρη και ισχύει έναντι όλων αν, πρώτον, υπογραφεί μεταξύ νόμιμων διεθνών παραστατών κρατών και, δεύτερον, αν κυρωθεί από τα Κοινοβούλιά τους προκειμένου να καταστεί εσωτερικό Δίκαιο.
Το τουρκολιβυκό μνημόνιο, που διχοτομεί το Αιγαίο και τη Μεσόγειο για να αναγνωρίζει τη γαλάζια τουρκική πατρίδα, είχε υπογραφεί μεταξύ κυβερνήσεων, είχε κυρωθεί από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, αλλά δεν είχε κυρωθεί από τη λιβυκή Βουλή. Ακόμα δεν έχει κυρωθεί.
Η κυβέρνηση της Ν.Δ. είχε μια διπλή γραμμή μέσα στα κρίσιμα χρόνια που ακολούθησαν την υπογραφή του παράνομου και ανυπόστατου μνημονίου.
Το Μαξίμου του κυρίου Γεραπετρίτη στήριζε την κυβέρνηση του φιλότουρκου πρώην πρέσβη της Λιβύης στην Αθήνα, Ντμπέιμπα, ο οποίος έχει οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία, στον κατασκευαστικό τομέα – μεγάλες οι οικοδομές ιδιοκτησίας του. Ενώ η Αθήνα προχώρησε και στην υπογραφή οικονομικών συμφωνιών μαζί του, χωρίς να απαιτήσει την ακύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου, που είναι υπαρκτή απειλή με στόχο την εξουδετέρωση της άμυνας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο.
Υπό την έννοια της αποξένωσης, ο οριζόντιος τουρκολιβυκός διάδρομος διακόπτει τον κάθετο πλου των πολεμικών μας πλοίων από τα νησιά του Αιγαίου προς τα νότια της Κρήτης και τη Μεσόγειο, της Κύπρου μας περιλαμβανομένης. Είναι σαν να ορθώνεται ένα τείχος στον δρόμο μας, που μας κόβει στρατηγικό ζωτικό χώρο – δεν μας επιτρέπει να «αναπνέουμε».
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας προσέγγισε τότε την κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης, η οποία σήμερα ελέγχει το 60% του εδάφους της χώρας που βρίσκεται υπό εμφύλια σύρραξη, και εξουδετέρωσε -για όσο διάσημα διατήρησε τη συμμαχία ζωντανή- την πιθανότητα να κυρώσει η Βουλή της το παράνομο μνημόνιο.
Μετά τη μετακίνηση Δένδια στο υπουργείο Άμυνας το 2023, υπήρξε κενό. Απονευρώθηκαν όλες οι επικοινωνίες. Κανείς δεν συνάντησε ξανά τον Χαφτάρ, κανείς τον πρόεδρο της λιβυκής Βουλής, κανείς Έλλην αξιωματούχος δεν πήγε στα εγκαίνια του -στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα- λιμένος της Βεγγάζης, ο κόλπος του οποίου είναι βάση υπολογισμού για χωρικά ύδατα, υφαλοκρηπίδες και ΑΟΖ.
Το γιατί επιλέξαμε να είμαστε απόντες προκύπτει ευθέως από μια σπουδαία πληροφορία που εισφέρει ο Αλέξανδρος Τάρκας στο τελευταίο άρθρο του: γιατί η συνεκμετάλλευση των υδρογονανθράκων της Μεσογείου από την Ελλάδα και την Τουρκία θα αρχίσει από τη Λιβύη! Για να επεκταθεί μετά στην Κρήτη, στο Καστελόριζο και στην Κάσο.
Επιλέγουμε να αφήσουμε να κυρώσει ο Χαφτάρ το τουρκολιβυκό μνημόνιο, γιατί αυτό, σε συνδυασμό με τη συμφωνία Ελλάδος – Αιγύπτου για την ΑΟΖ, θα οδηγήσει στη μεγάλη διευθέτηση και στον διαμοιρασμό των υδρογονανθράκων κατά τις συμμαχικές υποδείξεις.
Τώρα, αν η Ελλάδα υποχωρήσει σε θαλάσσια επικράτεια, κλειστεί στα 6 μίλια και καταστεί από αφεντικό του Αιγαίου «περίκλειστο» κράτος-δορυφόρος της Τουρκίας (που θα υπογράψει ανάλογο μνημόνιο και με τη Συρία για να πλήξει την Κύπρο), δεν νομίζω ότι ενδιαφέρει την κυβέρνηση των ανήθικων deals.
Τούτων δοθέντων, ας μην απορούμε γιατί ο Ερντογάν έσπευσε να εκμεταλλευτεί το κενό και την απουσία μας. Ας μην απορούμε γιατί κάλεσε τον Χαφτάρ και τον συνάντησε μαζί με τον υπουργό Άμυνάς του. Ας μην απορούμε που η λιβυκή Βουλή είναι έτοιμη να κυρώσει το παράνομο και το ανυπόστατο, για να πάψει να είναι παράνομο και ανυπόστατο.
Τίποτε δεν γίνεται κατά λάθος – όλα γίνονται συνειδητά. Είναι λυπηρό. Σαλπίζεται γενική υποχώρηση…