Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από απρόβλεπτες γεωπολιτικέςεξελίξεις, εντάσεις και αβεβαιότητα, η συζήτηση για ασφαλείς χώρους προστασίας καθίσταται πιο επίκαιρη από ποτέ!
Παρά το γεγονός ότι τα πυρηνικά καταφύγια συνδέθηκαν ιστορικά με περιόδους κρίσεων, σήμερα αποτελούν σύμβολα προετοιμασίας για το απροσδόκητο. Τι είναι όμως τα πυρηνικά καταφύγια και ποιος ο ρόλος τους στον σύγχρονο κόσμο;
- Από την Ιωάννα Τσέφλιου
Ο ιδιοκτήτης της εταιρίας THORAX DEFENCE, που ειδικεύεται στον εξοπλισμό ενός τέτοιου καταφυγίου, πρώην στρατιωτικός Θωμάς Χούτος, μιλά αποκλειστικά στην «Espresso» για το απαιτητικό αυτό project, εξηγώντας τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσει κάποιος ώστε να είναι πλήρως εφοδιασμένος και προετοιμασμένος.
Ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας
«Η ενασχόληση με τον τομέα είχε ξεκινήσει περίπου το διάστημα 2014-2016, όμως το 2018 φάνηκε προς τα πού πηγαίνει το πράγμα, ειδικά για εμάς που ασχολούμαστε με αυτά. Το 2021 πήρα την απόφαση να επικεντρωθώ στη δουλειά, και τελικά την ξεκίνησα στις 23 Φεβρουαρίου 2022, μία ημέρα πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία» αναφέρει, κάνοντας σαφές πως πρόκειται για ένα αρκετά εξειδικευμένο project, που όμοιό του δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.
Οπως εξηγεί, δουλειά του είναι να σχεδιάζει τα πυρηνικά καταφύγια και, σε συνεργασία με μηχανικούς και κατασκευαστές, να τους δίνει «σάρκα και οστά». «Στην ουσία είμαι συνεργάτης όλων των κατασκευαστικών εταιριών, όλων των εργολάβων οι οποίοι θα επιχειρήσουν κάτι τέτοιο. Εμπλέκομαι δηλαδή στο κομμάτι των συμβουλών, των τεχνικών συζητήσεων και στα εξαρτήματα των καταφυγίων, στα οποία συμπεριλαμβάνονται οι πόρτες και τα συστήματα εξαερισμού κυρίως» επισημαίνει και συνεχίζει σχετικά με τη διαδικασία πουπρέπει να ακολουθηθεί:
«Οταν έρχεται κάποιος στα γραφεία μας, με την προοπτική να σχεδιάσει ένα καταφύγιο, θα πρέπει να μάθω τι ακριβώς επιθυμεί, πώς το σκέφτεται, πόσα άτομα πρέπει να μπουν μέσα, αν είναι σε νεόδμητη κατοικία ή σε υφιστάμενη. Θα πάρουμε όλες αυτές τις πληροφορίες, θα δούμε πόσο μεγάλο πρέπει να είναι το καταφύγιο και, από εκεί και πέρα, μαζί με τον κατασκευαστή, θα ξεκινήσει το project». Τονίζει πως, ανεξάρτητα από το ζήτημα του εξοπλισμού, είναι σε θέση να βοηθήσει τους πελάτες και με τα έπιπλα, αλλά και με τα τρόφιμα, που είναι συγκεκριμένα για ένα καταφύγιο.
«Κάποιος πελάτης μπορεί να έχει ανάγκη από συγκεκριμένα ερμάρια, ίσως χρειαστεί να προστατεύσει αρχεία. Εκεί ερχόμαστε εμείς και τοποθετούμε ερμάρια ασφαλείας ή χρηματοκιβώτια τα οποία θα αναλάβουν να προστατέψουν πολύτιμα αντικείμενα την ώρα που είναι σε εξέλιξη ένα γεγονός. Δεν λειτουργεί το καταφύγιο ως χρηματοκιβώτιο ή ως θησαυροφυλάκιο – είναι κατασκευασμένο για να μπορεί να ανοίξει απέξω για να έρθουν να μας σώσουν, αν χρειαστεί. Αλλά, τη στιγμή που έξω ενδεχομένως εκτυλίσσεται ένας βομβαρδισμός, ορισμένα έπιπλα μπορούν να προστατέψουν αντικείμενα και σημαντικά έγγραφα» σημειώνει ο κ. Χούσος.
Σε ερώτηση για τις προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν τα κτίρια, ώστε να φτιαχτεί ένα καταφύγιο στο υπόγειο, απαντά: «Ενα καταφύγιο σε νεόδμητο κτίριο δεν δημιουργεί πρόβλημα, γιατί οι μηχανικοί θα το σχεδιάσουν από την αρχή. Οπότε θα λάβουν υπόψη τους το κομμάτι των ενισχυμένων τοιχίων, όπως προβλέπει ο κανονισμός, και της προστασίας από την ακτινοβολία, και θα προχωρήσουν ανάλογα. Ωστόσο, υπάρχει περίπτωση ένα καταφύγιο να βρίσκεται σε υφιστάμενη κατοικία. Εκεί, πρέπει να υπάρχουν ορισμένες προϋποθέσεις, καθώς θα πρέπει να μπουν ειδικές πόρτες». Και προσθέτει: «Δηλαδή, ο πελάτης δεν μπορεί να έχει ένα υπόγειο όπου οι τοίχοι είναι από τούβλα, γιατί δεν μπορούν να μπουν οι πόρτες. Παράλληλα, έχει σημασία και ο τρόπος με τον οποίο είναι κατασκευασμένο το υπόγειο, καθώς μπορεί να είναι σε θέση να προστατεύσει από τα χημικά ή από τα ωστικά κύματα της έκρηξης και τα θραύσματα, αλλά ενδεχομένως να μην μπορεί να προστατεύσει από την ακτινοβολία. Σε κάθε περίπτωση, μπορούμε να δούμε ένα υπόγειο και,μετά την έρευνα, να δώσουμε εμπεριστατωμένη απάντηση στον πελάτη».
Η διάρκεια κατασκευής του
Ενα ακόμα ζήτημα στο οποίο εστιάζει είναι το χρονικό πλαίσιο που απαιτείται για την ολοκλήρωση ενός τόσο απαιτητικού project. «Η ολοκλήρωση του project εξαρτάται από τον πελάτη. Δηλαδή, αν δεν έχει πρόβλημα και η οικοδομή του θέλει να τελειώσει το συντομότερο δυνατόν, πιστεύω ότι μέσα σε τέσσερις έως έξι μήνες θα έχει καταφύγιο. Στην περίπτωση που φτιάχνουμε καταφύγιο σε νεόδμητη κατοικία, θα κρατήσει η κατασκευή του όσο θα κρατήσει η κατασκευή του σπιτιού» τονίζει.
Κλείνοντας, ο κ. Χούσος κάνει σαφές πως η κατασκευή καταφυγίου δεν είναι ζήτημα για λίγους και εύπορους. «Το project αυτό δεν απευθύνεται μόνο σε εφοπλιστές και μεγαλοεπιχειρηματίες, όπως ίσως έχει στο μυαλό του ο κόσμος – απευθύνεται σε πολύ περισσότερο κόσμο. Είναι εφικτό ένας επιχειρηματίας μικρομεσαίου βεληνεκούς να αποκτήσει ένα καταφύγιο. Από εκεί και πέρα, στην περίπτωση πολυκατοικίας, το κόστος θα επωμιστούν 10-15 ιδιοκτήτες και θα είναι τουλάχιστον προσιτό. Με λίγα λόγια, το υπόγειο μιας πολυκατοικίας, μπορεί να γίνει ενιαίος χώρος, με ξύλινες κατασκευές για να «χωρίζονται» οι οικογένειες, όπως και στο εξωτερικό. Στην περίπτωση που συμβεί κάτι, θα μπουν όλοι εκεί και θα είναι προστατευμένοι από τις απειλές.
Παράλληλα, σε αυτή τη δύσκολη στιγμή θα βρίσκονται ο ένας δίπλα στον άλλον, γεγονός που θα επιδράσει θετικά στην ψυχολογία τους. Οταν βρίσκεται σε εξέλιξη ένα συμβατικό επεισόδιο, μπαίνουμε στο καταφύγιο για λίγες ώρες, στην περίπτωση όμως πυρηνικού πολέμου μέσα σε ένα καταφύγιο θα πρέπει να καθίσουμε για περίπου τρεις εβδομάδες λόγω της ραδιενέργειας. Πρέπει να έχει τη δυνατότητα κάποιος που βρίσκεται στο καταφύγιο να διατηρείυποτυπωδώς τις δραστηριότητές του κατά τη διάρκεια των τριών εβδομάδων» σημειώνει και καταλήγει: «Ποιος δεν θα ήθελε να αγοράσει διαμέρισμα σε πολυκατοικία και να επιβαρυνθεί με 4.000 ευρώ έξτρα για να αποκτήσει κάτι τόσο σημαντικό;»