Τελευταία φαίνεται καθαρά, πως το πουλόβερ της κλασσικής Ελληνικής οικογένειας, άρχισε να ξηλώνεται, αφήνοντας τα παιδιά εκτεθειμένα.
Όλοι συμφωνούν, πως η οικογένεια, περνά κρίση και τα κοινωνικά προβλήματα, είναι πολλά, ενώ η οικογένεια δυσλειτουργεί. Φυσικά αναρωτιόμαστε, γιατί έφτασε η χώρα μας, να έχει 60% διαζύγια, δηλ οικογένειες διαλυμένες, έναντι των 40% που ακόμη κρατούν ενωμένη την οικογενειακή εστία. Υπάρχουν λοιπόν πολλές οικογένειες, που μετά τα διαζύγια, τα παιδιά πληρώνουν τις συνέπειες από τις πράξεις των γονιών τους. Οι λόγοι πολλοί και από τις δυο πλευρές, ώσπου ‘να χαλάσει η χελιδονοφωλιά και τα χελιδόνια να βρεθούν στο κενό’. Δύσκολες οι σχέσεις των ανθρώπων, είτε συγγενών, είτε φίλων, είτε γειτόνων, είτε του ζευγαριού. Όμως οι παλιές οικογένειες, ήταν πολυμελείς και είχαν γερά θεμέλια.
Αν κάποιος έφευγε από τη ζωή, υπήρχαν τα υπόλοιπα μέλη, που θα την στήριζαν. Με τις ολιγομελείς οικογένειες, η στήριξη είναι ελάχιστη. Σήμερα η οικογένεια, βάλλεται από παντού. Η ανεργία, η μετανάστευση, η ευκολία για τη σύναψη εξωσυζυγικών σχέσεων, αποσταθεροποίησαν την συνοχή της. Για να τεκμηριώσουμε όμως τα αποτελέσματα, διατάραξης της οικογενειακής γαληνής και λύσης ενός κλονισμένου γάμου, ας ανατρέξουμε στη βοήθεια της ΕΛΣΤΑΤ, της Ελληνικής Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας.
Με βάση λοιπόν την απογραφή του 2011 έως και του 2021, δέκα χρόνια μετά, έχουμε τα εξής στοιχεία. 465.770 χιλ. αριθμούν οι μονογονεϊκές οικογένειες, με την πλειονότητά τους να κρατούν τα παιδιά τους οι ανύπαντρες μητέρες. Το 2005 μόλις τα 5 στα 100 παιδιά γεννήθηκαν εκτός γάμου. ώστε η Ελλάδα να είναι από τις τελευταίες χώρες, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη, 1 στα 3 παιδιά γεννιούνται εκτός γάμου. Στα μέσα της δεκαετίας του 2000 και μέχρι το 2021, η χώρα μας έφτασε στο ποσοστό των γεννήσεων παιδιών εκτός γάμου, έως το 16,5%.
Μάλιστα δε, τα εκτός γάμου παιδιά, που γεννήθηκαν το 2021, σε ποσοστό 44% δηλ σχεδόν τα μισά, γεννήθηκαν εκτός σύμφωνου συμβίωσης ή Θρησκευτικού και πολίτικου γάμου, στην Ελλάδα. Στην υπόλοιπη Ευρώπη, το 55% έως και το 60% πάνω από τα μισά παιδιά, γεννιούνται εκτός γάμου, σύμφωνα με τις στατιστικές σε αυτές τις χώρες. Όμως η εκτός γάμου τεκνοποίηση, αναπλήρωσε την πτώση της γονιμότητας, των παντρεμένων ζευγαριών, διατηρώντας την γονιμότητα σε υψηλά επίπεδα, χρεώνοντας δυο παιδιά ανά γυναίκα. Αντίθετα στην Ελλάδα, αυτή η αύξηση των εκτός γάμου παιδιών, δεν οδήγησε σε ουσιαστική ανάκαμψη της γονιμότητας. Οι εκτρώσεις, νόμιμες και μη, οι διάφοροι μέθοδοι αντισύλληψης, συνέβαλαν στην υπογονιμότητα, στην συρρίκνωση του Ελληνικού πληθυσμού και στην μετατροπή του, σε πληθυσμό ηλικιωμένων. Υπάρχει και το φαινόμενο γάμου, των γονέων και συγχρόνως της Βάπτισης των παιδιών τους, που γεννήθηκαν εκτός γάμου, προτιμώντας στις Εκκλησίες, στον Θρησκευτικό γάμο.
Ο γάμος είναι συνδεδεμένος, με την απόκτηση απογόνων. Από το 1980 η νέα τάση για αναβολή, η άρνηση και η αμφισβήτηση του θεσμού του γάμου, αφού μερικοί νομίζουν ότι δεν είναι κατάλληλοι, για να δεσμευτούν παντοτινά και η απόφαση να μην παντρεύονται, μένοντας στην εργένικη ζωή, συνέβαλλε στην πτώση της γονιμότητας και στην μείωση του Ελληνικού πληθυσμού. Στην παλιά παραδοσιακή οικογένεια, υπήρχαν πολλά προβλήματα. Παρόλα αυτά, έθεταν άλλες προτεραιότητες, παραβλέποντάς τα, όπως η επιβίωση, η βιολογική συνέχιση, το μέλλον και η ασφάλεια των παιδιών και το καλό όνομα της οικογένειας στον κόσμο. Η επανάσταση της αντισύλληψης, των εκτρώσεων και η σεξουαλική απελευθέρωση, από το 1960 επέτρεψε στα ζευγάρια, να έχουν ελεύθερες σχέσεις, χωρίς την ύπαρξη εγκυμοσύνης.
Όμως αν προέκυπτε συνήθως δεν υπήρχε πια η υποχρέωση, από την πατριαρχική οικογένεια, την εγκυμοσύνη να την ακολουθήσει ο γάμος. Η ελεύθερη συμβίωση, αποσύνδεσε τις ερωτικές σχέσεις, με την τεκνοποίηση και την δημιουργία υπεύθυνης και σταθερής οικογένειας. Από το 1983 που θεσμοθετήθηκε στο Οικογενειακό Δίκαιο, το συναινετικό διαζύγιο, όλα άλλαξαν σύντομα και χωρίς Δικαστικές περιπέτειες.
Ο νομοθέτης, κατάλαβε τις κοινωνικές εξελίξεις και προσάρμοσε τους νόμους, έτσι που εύκολα, γρήγορα και σχεδόν αβασάνιστα, λύθηκαν νεκροί γάμοι, με ανώδυνο τρόπο. Γάμοι που ίσως περιείχαν εκτός από ασυμφωνία χαρακτήρων και πολλή ενδοοικογενειακή βία, με θεατές τα άτυχα, αθώα παιδιά. Έτσι το 2017, το σύνολο των διαζυγίων στη χώρα μας, ξεπέρασαν τις 19.000 χιλ. Οι διαφορές που χωρίζουν τα ζευγάρια, είναι πολύ περισσότερες από αυτές που τα ενώνουν, γιατί είναι δυο ξένοι μεταξύ τους. Πολλά και σοβαρά προβλήματα, οικονομικά, παρεξηγήσεις, ανταγωνισμοί, ζήλιες, ερωτικά τρίγωνα, ροκανίζουν και φθείρουν την κοινή ζωή του ζευγαριού. Η καχυποψία, η έλλειψη πραγματικής αγάπης, εμπιστοσύνης και σεβασμού, καθώς και η έλλειψη ανάληψης ευθύνης, για τα λάθη, κλονίζουν το γάμο.
Επίσης η διεκδίκηση του κάθε ενός, για το δικό του δίκαιο, χωρίς να βλέπει την καλή πλευρά του συντρόφου του ή να επιμερίζει δίκαια τις ευθύνες. Όταν περάσει ο απατηλός έρωτας, που εξιδανικεύει και ωραιοποιεί, πρόσωπα και χαρακτήρες, απογυμνώνονται οι προσωπικότητες και των δυο πλευρών.
Αν δεν υπάρχει ουσιαστική αγάπη, στα θεμέλια του γάμου, τότε αρχίζει η γκρίνια, ο εκνευρισμός και η στροφή σε άλλο σύντροφο. Τότε φτάνουμε στο διαζύγιο, που πάντα είναι επώδυνο, περισσότερο δε για τα παιδιά, που γίνονται αντικείμενο διεκδίκησης ή και εκδίκησης του ζευγαριού. Βλέπουμε ακόμη πόσο αυξήθηκε και ο αριθμός, των μεικτών οικογενειών, με ένα γονέα βιολογικό και έναν θετό πατριό ή μητριά. Όμως οι εκτός γάμου γεννήσεις και τα διαζύγια, δεν είναι τα μόνα που άλλαξαν την μορφή του παραδοσιακού θεσμού, της Ελληνικής οικογένειας.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία το 2007, τα νεοφερμένα νόμιμα σύμφωνα συμβίωσης, ήταν μόλις 165.
Το 2013 έφτασαν τα 593 και το 2014 και μετά αυξήθηκαν ταχύτατα, ώστε το 2021 τα σύμφωνα συμβίωσης, στον δικηγόρο ή στον συμβολαιογράφο, έφτασαν στα 11.421 καταλαμβάνοντας το 29% των γάμων. Ενώ οι γάμοι που τελέστηκαν, έφτασαν μόλις τους 39.000 χιλ. Το 2004 μόλις το 1 στα 5 ζευγάρια, κάνει πολιτικό γάμο.
Όμως κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης του 2010 οι πολιτικοί γάμοι έφτασαν το 50%. Ο καθρέπτης λοιπόν της ΕΛΣΤΑΤ, είναι ο αδιάψευστος μάρτυρας, για τις αλλαγές που έρχονται να ταράξουν τον θεσμό της παραδοσιακής οικογένειας, στη χώρα μας. Μαζί με όλα αυτά, ήρθε και η επανάσταση της γυναικείας χειραφέτησης, με την γυναίκα να βγαίνει από το σπίτι, να σπουδάζει και να εργάζεται, ανεξάρτητη και αυτόνομη. Οι σχέσεις των ζευγαριών, έγιναν πιο ελεύθερες και πιο εύθραυστες, τόσο που επηρέασαν τον θεσμό του γάμου και την δημιουργία οικογένειας, ως βασικού κύτταρου της κοινωνίας. Χρειάστηκαν δυο τρεις δεκαετίες, για να φτάσουν τα νέα ήθη και στη χώρα μας, τα αποτελέσματα των οποίων έχουν αρχίσει να φαίνονται τελευταία.
Ποιος όμως είναι ο ρόλος της Εκκλησίας, στην παραδοσιακή, πατριαρχική ή μητριαρχική οικογένεια; Πως επιδρά η παρουσία της Εκκλησίας, στις αποφάσεις της κοινής ζωής, των ζευγαριών; Ποιος είναι ο ρόλος της, ως πνευματικός οδηγός, στο θέμα του Εκκλησιαστικού Θρησκευτικού γάμου, με την Πνευματική έννοια του Ιερού Μυστήριου, ενός από τα Επτά Ιερά Μυστήρια της Ορθοδοξίας;
Γιατί τόση προσπάθεια από-Χριστιανισμού, μιας κατεξοχήν Ορθόδοξης Χριστιανικής χώρας; Κάποτε ο ρόλος της Εκκλησίας και της Θρησκείας, στην παραδοσιακή οικογένεια, ήταν πρωταρχικός, όμως τώρα μειώθηκαν οι Θρησκευτικοί γάμοι, αυξήθηκαν οι πολιτικοί και τα σύμφωνα συμβίωσης. Τα δε διαζύγια, είναι πολύ περισσότερα και τα παιδιά που γεννιούνται εκτός γάμου, δηλώνονται απλά με εκούσια αναγνώριση πατρότητας. Ακόμη και τις Βαπτίσεις, προσπαθούν να αντικαταστήσουν, με απλή ονοματοθεσία στο τοπικό Ληξιαρχείο. Μέχρι το 1980 η κλασική, παραδοσιακή, δεμένη οικογένεια, ξεκινούσε στα σκαλιά της Εκκλησίας και την συμπλήρωνε η Βάπτιση των παιδιών. Το προφίλ της Ελληνικής οικογένειας, έχει αλλάξει και ο γάμος και ο θεσμός του, κλονίζονται εκ θεμελίων.
Παλιά το διαζύγιο ή το παιδί εκτός γάμου, αποτελούσε στίγμα στην κοινωνία. Σήμερα οι αλλαγές που ξεκίνησαν από την Ευρώπη, την πολυπολιτισμική, την παν-Θρησκευτική ή άθρησκη, πλημύρισαν και έφτασαν μέχρι και τη χώρα μας. Τώρα δεν στιγματίζονται οι άγαμες μητέρες και τα παιδιά τους, ούτε οι διαζευγμένες. Αντίθετα και πολύ σωστά, η Πολιτεία τις στηρίζει.
Ο λόγος της οικογένειας, για το ποιον ή ποια θα πάρει ο καθένας, πέφτει στο κενό. Η αύξηση της συχνότητας, λύσης του γάμου, η επιλογή τεκνοποίησης ή μη, τα σύμφωνα συμβίωσης και οι ελεύθερες σχέσεις, συνέβαλαν ώστε η Ελλάδα, να έχει το χαμηλότερο ποσοστό γεννήσεων, με αποτέλεσμα την δραστική και ανησυχητική μείωση του πληθυσμού της.
Για να μην αναφερθούμε και στα ομόφυλα ζευγάρια, με σύμφωνα συμβίωσης, τεκνοθεσίες, υιοθεσίες, παρένθετες μητέρες και τόσα άλλα καινούργια ήθη, που έρχονται με φόρα, τρέχοντας να μας συναντήσουν.
Άλλα αυτή είναι η ζωή. Ζούμε σήμερα σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, ανάμεσα σε οκτώ δισεκατομμύρια διαφορετικούς συνανθρώπους μας. Αν μπορούμε ας τους σεβαστούμε, για να ζήσουμε ειρηνικά.
Η ποιότητα της κοινωνίας, εξαρτάται από την ποιότητα της οικογένειας, υποστηρίζει ο Πλάτων στην Πολιτεία του και συνεχίζει, πως και τα πολιτεύματα εξαρτώνται, από την ποιότητα και την σωστή δομική σύνθεση της οικογένειας. Οι άνθρωποι που ξέρουν να διοικούν το σπίτι τους, μπορούν να διοικούν και την πόλη τους. Από τυραννικές και δεσποτικές οικογένειες, βγαίνουν τυραννικά πολιτεύματα.
Από ελεύθερες και δημοκρατικές, βγαίνουν δημοκρατικά πολιτεύματα. Άραγε πόσο δίκιο να είχαν, οι Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι;
Ξανθίππη Αγρέλλη