Οι πολυπλοκότητες της εξωτερικής πολιτικής και η Ελλάδα -Το διεθνές σύστημα ανασυγκροτείται και ανασυντάσσεται

Η απουσία εθνικής στρατηγικής στην Ελλάδα, οδήγησε τις ελληνικές κυβερνήσεις στην αναποτελεσματική πολιτική του κατευνασμού απέναντι σε μια αναθεωρητική Τουρκία, και το μόνο που επετεύχθη ήταν η ενθάρρυνση της γείτονος στην κατεύθυνση της αναβάθμισης των προκλήσεων στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων της.

Η άσκηση της εξωτερικής πολιτικής είναι μια διαρκώς ανανεούμενη πρακτική όπου κράτη, θεσμοί και κοινωνίες επενεργούν μεταξύ τους εντός ενός δυναμικώς μεταβαλλόμενου διεθνούς περιβάλλοντος. Για να γίνει κατανοητή, είναι ανάγκη να εκτιμηθούν η πολυπλοκότητα των εμπλεκομένων παικτών και οι παράγοντες που τους επηρεάζουν.

Μερικοί παράγοντες που πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν: Η ισχύς, η ιστορία, η ηγεσία, η γραφειοκρατία, το είδος του καθεστώτος, η διπλωματία, οι μυστικές υπηρεσίες, το εμπόριο και οι πολιτιστικές ανταλλαγές (Soft Power), ως δευτερεύουσες πηγές επηρεασμού της επίσημης εξωτερικής πολιτικής.

Οι βασικοί παράγοντες που λαμβάνονται διεθνώς υπ’ όψιν στην διατύπωση της Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση κρίσεων είναι το διεθνές περιβάλλον και οι διεθνείς σχέσεις, το εγγύς περιβάλλον, η γεωστρατηγική θέση της χώρας, η ασφάλεια, η απειλή, η εθνική Ισχύς και οι συμμαχίες, δηλαδή το σύνολο των δυνατοτήτων του έθνους με κύρια συνιστώσα τις ένοπλες δυνάμεις, τα εθνικά συμφέροντα και τους εθνικούς αντικειμενικούς σκοπούς.

Η αύξηση του αριθμού των υπερεθνικών παικτών έχει μεταμορφώσει το διεθνές σύστημα, επιτρέποντας συσχετισμούς εκτός των παραδοσιακών παραγόντων. Αυξάνεται ο αριθμός των μη κρατικών παικτών όπως π.χ. των περιβαλλοντολογικών ακτιβιστών. Άμεση επιρροή έχουν επίσης η γεωγραφία και οι φυσικές ιδιότητες μιας χώρας όπως η έκταση, η θέση, οι οικονομικές δυνατότητες, το δημογραφικό.

Καθ’ όλη την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, εκ των πραγμάτων υπήρχαν δύο στρατόπεδα και η κάθε χώρα έπρεπε να ανήκει σε ένα μπλοκ, αναλόγως της γεωγραφικής της θέσεως και του διαχωρισμού που είχε συμφωνηθεί. Με την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού και την διάλυση της Σοβιετικής Ενώσεως το διεθνές περιβάλλον χαρακτηρίζεται σήμερα από μια επικίνδυνη αστάθεια, με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε πορεία τερματισμού της παγκόσμιας κυριαρχίας της.

ΤΟ ΝΕΟ ΣΚΗΝΙΚΟ

Έχουμε την επάνοδο της Ρωσίας στο διεθνές περιβάλλον και την μερική επανάκτηση της χαμένης της αίγλης. Είναι τώρα μια ισχυρή περιφερειακή δύναμη. Η Κίνα, ως οικονομικός γίγαντας και με ένα μεγάλο εξοπλιστικό πρόγραμμα σε εξέλιξη θα διεκδικήσει τον δικό της ρόλο στην παγκόσμια σκακιέρα. Η Ευρώπη ευρίσκεται σε αναζήτηση ταυτότητος, και μετά από δεκαετίες, έκαναν και πάλιν την εμφάνισή τους ο εθνικισμός και οι εγωιστικές πολιτικές για την εξάλειψη των οποίων οικοδομήθηκε η Ένωση.

Το μέλλον της ΕΕ είναι άμεσα συνδεδεμένο με την πορεία της ευρωζώνης, η οποία ευρίσκεται σε κρίση εξ αιτίας των προβλημάτων στην αρχιτεκτονική του Ευρώ που απαιτούν κατ’ ελάχιστο ένα αποτελεσματικό μηχανισμό ανακύκλωσης των πλεονασμάτων του Βορρά, κυρίως της Γερμανίας, που για 7ο χρόνο παρουσιάζει πλεονάσματα της τάξεως του 5-7% έναντι των χωρών του Νότου. Όλα τα συστήματα σταθερών νομισματικών ισοτιμιών στην παγκόσμια οικονομική ιστορία κατέρρευσαν ακριβώς λόγω απουσίας του μηχανισμού αυτού.

Η πορεία της ΕΕ θα επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την κατάσταση στο γεωστρατηγικό περιβάλλον της χώρας μας και κυρίως στα Βαλκάνια και στις σχέσεις μας με την Τουρκία.

Ποτέ στο παρελθόν μετά το τέλος του διπολισμού, η κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, της Μέσης Ανατολής και της Βορείου Αφρικής δεν ήταν τόσο περίπλοκη και απρόβλεπτη. Νέες ευκαιριακές βραχυπρόθεσμες συμμαχίες σπεύδουν να υποκαταστήσουν μακροχρόνιες παγιωμένες συμμαχίες και πολιτικοστρατιωτικούς σχηματισμούς.

Αυτό που γίνεται επί οκτώ χρόνια στην Συρία, με την στήριξη, ανοχή, απάθεια και επιτήδεια ουδετερότητα αποτελεί αντιπροσωπευτικό αλλά σίγουρα όχι αποκλειστικό δείγμα κατάρρευσης του μεταπολεμικού παγκόσμιου συλλογικού συστήματος ασφαλείας, όπως το έχει ενσαρκώσει ο ΟΗΕ. Σήμερα, δεν υπάρχει πλέον επίκληση ούτε του διεθνούς δικαίου ούτε καν των αξιών για να «δικαιολογήσει» έστω προσχηματικά τον πόλεμο, την εισβολή, την εθνοκάθαρση, την ανθρωπιστική τραγωδία. Ευλόγως μεν, εις μάτην δε, απαιτούμε από περιφερειακούς παίκτες να σεβασθούν το Διεθνές Δίκαιο όταν τέσσερα Μόνιμα Μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας προτιμούν να δρουν στο περιθώριο της εντολής που έχουν από την Χάρτα των Ηνωμένων Εθνών.

Οι εξελίξεις στην περιοχή μας είναι καταιγιστικές και τα προβλήματα σύνθετα και συχνά αλληλένδετα. Μεταξύ αυτών είναι η δυναμική επανεμφάνιση των ΗΠΑ μετά χρόνων σχεδόν απουσίας, η δυναμική επέκταση της ρωσικής επιρροής με αφορμή τον πόλεμο στην Συρία, το Κυπριακό και όλες οι προεκτάσεις που προκύπτουν από τις προοπτικές να βρεθούν εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα αερίου και υδρογονάνθρακες στην ΑΟΖ της Κύπρου, οι διαπραγματεύσεις με την Αλβανία και την Αίγυπτο για τις δικές τους ΑΟΖ, καθώς και οι τριμερείς πρωτοβουλίες με Κύπρο – Ισραήλ και με Κύπρο – Αίγυπτο. Η τουρκική επιθετικότητα θα συνεχισθεί και πιθανότατα θα αυξηθεί με αφορμή την κινητικότητα για διερεύνηση για την εξόρυξη αερίου και υδατανθράκων γύρω από την Κύπρο. Το ζήτημα της μετανάστευσης, επίσης, απαιτεί συνεχή προσοχή και επαγρύπνηση.

Η παρούσα φάση της ιστορίας δεν έχει ορατή ημερομηνία λήξεως. Όπως ημερομηνία λήξεως δεν έχουν οι πόλεμοι, τα εγκλήματα πολέμου και οι πληθυσμιακές προς την Ευρώπη μετακινήσεις από την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και Βόρειας Αφρικής. Υπολογίζεται ότι θα υπάρξει μαζική μετακίνηση ακούσιων και εκούσιων μεταναστών προς την Ευρώπη, οι μεν για να επιβιώσουν, οι δε για μια καλύτερη ζωή. Στο Μαρόκο, πρόσφατα, ψηφίστηκε πανηγυρικά το Σύμφωνο της Νέας Υόρκης για τους Πρόσφυγες και τους Μετανάστες [επίσημος τίτλος του: Global Compact for (Safe, Orderly and Regular) Migration].

Ο ρόλος της Τουρκίας κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου ήταν κομβικής σημασίας. Μετά την λήξη του η Τουρκία πάσχισε να βρει τον βηματισμό της. Μετά το πρόσφατο αποτυχημένο πραξικόπημα οι εσωτερικές αντιφάσεις έδωσαν το έναυσμα για να απελευθερωθούν επεκτατικές δυνάμεις ούτως ώστε ο πρόεδρος Erdoğan να στοχεύσει στην Μεγάλη Τουρκία, ανεξαρτήτως της εσωτερικής καταστολής. Πιστεύει ότι με τον τρόπο αυτό θα μπορέσει να διατηρήσει την πρωτοβουλία και την Αρχή.

Στο διεθνές σύστημα σήμερα πέρα από τα έθνη – κράτη υπάρχουν και άλλοι πόλοι ισχύος όπως ο ΟΗΕ, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ και δευτερευόντως πολυεθνικές παγκόσμιες εταιρείες όπως η ΕΧΧΟΝ MOBIL, Microsoft, Apple, Google, κ.α., παγκόσμιας εμβέλειας ΜΜΕ (CNN, BBC, Al Jazeera), μεγάλος αριθμός ΜΚΟ, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και πολλοί άλλοι που διαμορφώνουν ένα σύνθετο και πολύπλοκο περιβάλλον μέσα στο οποίο η προώθηση των εθνικών συμφερόντων είναι ιδιαιτέρως δύσκολη.

Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο πολύπλοκη λόγω της οικονομικής κρίσεως του 2008 που σταδιακά εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο και που τόσα προβλήματα μας έχει δημιουργήσει, αφού μας κατέστρεψε οικονομικά και άφησε πίσω της κρανίου τόπο που τόσο επηρεάζει την αμυντική μας ικανότητα και ανεξαρτησία.

Στο ιδιαιτέρως σύνθετο αυτό περιβάλλον πρέπει να προσδιορίζονται οι απειλές, να εντοπίζονται οι ευκαιρίες, να υιοθετούνται στρατηγικές επιλογές για την αντιμετώπιση και εκμετάλλευση τους με βάση την εθνική τους ισχύ και να εκπονούνται σχέδια για την επίτευξη και αντιμετώπιση των στρατηγικών στόχων.

Είναι κοινός τόπος ή επίκληση του εθνικού συμφέροντος για να δικαιολογούνται πράξεις και συμπεριφορές. Το ερώτημα που τίθεται είναι βέβαια κατά πόσον η επίκληση του εθνικού συμφέροντος είναι όντως επωφελής στην δεδομένη στιγμή και με τις επικρατούσες συγκυρίες. Ποιος το προσδιορίζει, μέσω ποιας διαδικασίας έχει εκπονηθεί αποτελεσματικό σχέδιο για την προώθησή του;

ΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, στο σύγγραμμά του «Η Εξωτερική Πολιτική της Ελλάδας τον 21ο αιώνα», γράφει για τρεις πολιτικές επιλογές συμπεριφοράς στην εξωτερική πολιτική ήτοι (α) της ρητορείας, (β) της παθητικότητας, δηλ. η αποδοχή των γεγονότων όπως διαμορφώνονται από τρίτους, με άλλα λόγια της αδράνειας, και (γ) η στρατηγική της ποικιλοτρόπως ενεργητικής πολιτικής, η οποία κατά τον Υπουργό πρέπει να αποτελέσει και το δόγμα εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδος.

Η εφαρμογή στην πράξη της στρατηγικής της ενεργητικής πολιτικής είχε ως αποτέλεσμα να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου.

Ο τελευταίος ένοικος του Υπουργείου Εξωτερικών, προσπάθησε να βάλει σε τροχιά λύσεως πολλές από τις εκκρεμούσες από παλιά διαφορές μας με τους γείτονες συγχρόνως. Δυστυχώς οι συγκυρίες δεν ήσαν οι καλύτερες, και είναι άξιον απορίας πως ο τότε υπουργός «άνοιξε» τόσα εκκρεμή θέματα με τους γείτονες μας την ίδια στιγμή. Προσκάλεσε τον Erdoğan να επισκεφθεί επισήμως την Ελλάδα τον Δεκέμβριο 2017, περίοδο κατά την οποία ο Erdoğan ήταν το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης και της Δύσης γενικώς και όλοι τον απέφευγαν. Η επίσκεψη δεν είχε καθόλου προετοιμαστεί, με αποτέλεσμα ο Erdoğan να μας αιφνιδιάσει δυσάρεστα και απότομα, μέχρι σημείου να αναγκαστεί ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, να αντιπαρατεθεί δημοσίως για τα δίκαια της Ελλάδας.

Συνεχίζοντας τις πρωτοβουλίες συνομολόγησε την Συμφωνία των Πρεσπών, πάλι εν τη απουσία και χωρίς την συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων. Όπως διαμορφώνεται η κατάσταση, είναι φανερό ότι η Συμφωνία αυτή θα δημιουργήσει πολύ σύντομα προβλήματα στην Ελλάδα για διάφορους λόγους που δεν είναι της παρούσης.

Συγχρόνως με τα ανωτέρω, φαίνεται ότι έχουν προχωρήσει συνομιλίες με την Αλβανία, για να διευθετηθεί σειρά από εκκρεμότητες όπως π.χ. η ΑΟΖ, τυχόν διασυνοριακές διαφορές, οι δε Αλβανοί θέτουν και το θέμα των Τσάμηδων που κατοικούσαν στην Θεσπρωτία καθώς και θέμα των προνομίων των Βορειοηπειρωτών που τα απέκτησαν και αναγνωρίζονται από Διεθνείς Συνθήκες. Παρά δε τις συνεχιζόμενες συνομιλίες για ομαλοποίηση των σχέσεων με την Αλβανία, και την συναίνεση της Ελλάδος στο να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ και να αρχίζουν ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ, οι Αλβανοί ακολουθώντας τις προτροπές της Τουρκίας, ακυρώνουν την συμφωνία για την ΑΟΖ. Απ’ ότι διαρρέει, η νέα διευθέτηση στην οποία επιμένουν οι Αλβανοί, θα αποτελεί προηγούμενο για τυχόν μελλοντική διευθέτηση της ΑΟΖ με την Τουρκία στα ανατολικά μας σύνορα και δη για την υφαλοκρηπίδα του Καστελλόριζου που επηρεάζει και την υφαλοκρηπίδα της Κύπρου, δηλ. η ενοποίηση της κυπριακής υφαλοκρηπίδας με την ελληνική καθίσταται άπιαστο όνειρο.

Κατά τη επίσκεψη του στην Σμύρνη την 4η Σεπτεμβρίου επ’ ευκαιρία των εγκαινίων του Ελληνικού Προξενείου, ο πρώην ΥΠΕΞ συμφώνησε με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, Τσαβούσογλου, να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για την υφαλοκρηπίδα –ενώ μέχρι τότε η Ελλάδα αποδεχόταν μόνο προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο ή σε Διεθνή Διαιτησία με κοινό συνυποσχετικό. Στην ίδια συνάντηση συμφωνήθηκε η έναρξη διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, παρά την προηγούμενη δέσμευση του Έλληνα Υπουργού ότι πρέπει πρώτα να συμφωνηθεί η αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων και ο τερματισμός των εγγυήσεων όπως τις γνωρίζουμε.

Αν μια χώρα, ένα κράτος δεν έχει εθνική Στρατηγική, κάθε νέο περιστατικό, απειλή ή ευκαιρία που προκύπτει ενδεχομένως να δημιουργήσει μια νέα κρίση. Ακόμη και μια καλή διαχείριση μιας κρίσης, επιτρέπει στην εκάστοτε κυβέρνηση να χειρίζεται τα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής στην βάση προσωπικών ή κομματικών πολιτικών ωφελημάτων και όχι εθνικών.

Είναι γενικώς αποδεκτό ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να είναι πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και των Διεθνών Οργανισμών, μετέχοντας και στα όργανα των οργανισμών αυτών ως ισότιμο μέλος.

Η απουσία εθνικής στρατηγικής στην Ελλάδα, οδήγησε τις ελληνικές κυβερνήσεις στην αναποτελεσματική πολιτική του κατευνασμού απέναντι σε μια αναθεωρητική Τουρκία και το μόνο που επετεύχθη ήταν η ενθάρρυνσή της στην κατεύθυνση της αναβάθμισης των προκλήσεων στο πλαίσιο επίτευξης των στόχων της, οι οποίοι είναι γνωστοί: Φιλανδοποίηση της Ελλάδος και περιορισμός της κυριαρχίας της στο Αιγαίο, έλεγχος της Κύπρου μέσω της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας με τελικό σκοπό την εγκατάλειψη της Κύπρου από τους Έλληνες καθώς και τον έλεγχο του υποθαλασσίου πλούτου της Ανατολικής Μεσογείου γενικώς, και η επέκταση της επιρροής της μέσω του μουσουλμανικού τόξου σε όλες τις χώρες των Βαλκανίων, πράγμα που άρχισε να υλοποιεί από την εποχή Νταβούτογλου.

Ακόμη και οι όποιες συμφωνίες αποκλιμάκωσης της έντασης που έχουν γίνει στο παρελθόν, εμπεριέχουν στοιχεία εξυπηρέτησης των στόχων της Τουρκίας, με παραίτησή μας από κυριαρχικά μας δικαιώματα, όπως οι περιορισμοί των πτήσεων των πολεμικών αεροσκαφών εντός του Ελληνικού Εναέριου Χώρου, η αποχώρησή μας από τα Ίμια και η σιωπηλή αποδοχή γκρίζων ζωνών στο πλαίσιο της αποφυγής προκλήσεων.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τα προβλήματά της, η Τουρκία αυξάνει μέρα με την μέρα τις απειλές της στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, στα Βαλκάνια υπάρχει νέος κύκλος αστάθειας, οι Ελληνοαλβανικές σχέσεις έχουν οδηγηθεί σε νέα ένταση.

ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ

Μια πολύ κακή πολιτική που έχει φέρει την Κύπρο στο χείλος της αβύσσου, είναι η πολιτική που ακολούθησε η Κύπρος στο Κυπριακό, ιδίως μετά την απόρριψη του Σχεδίου Annan το 2004, επειδή δεν ανέλαβε την πρωτοβουλία να παρουσιάσει το δικό της σχέδιο λύσης και αφέθηκε σε τρίτους να προστατέψουν τα δίκαια της σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο. Σήμερα, είμαστε αντιμέτωποι με τα αποτελέσματα της προσέγγισης αυτής.

Οι ξένοι διαπραγματευτές έχουν μεταθέσει επιτυχώς το focus (την ουσία;) του Κυπριακού από πρόβλημα εισβολής και κατοχής, εθνοκάθαρσης και εγκληματικών παραβάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε αναζήτηση ενός νέου συντάγματος που θα νομιμοποιεί την εισβολή. Οι ξένοι διαπραγματευτές/μεσολαβητές βασίστηκαν σε εποικοδομητική ασάφεια (constructive ambiguity) στην σύνταξη των κειμένων προς διαπραγμάτευση ούτως ώστε να σημαίνουν διαφορετικά πράγματα στο κάθε μέρος.

Αυτή είναι η μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για να παραχθεί το πρωτοφανές και πρωτότυπο ανοσιούργημα «Διζωνική, Δικοινοτική Ομοσπονδία» για την λύση του Κυπριακού. Η τουρκική πλευρά είναι πεπεισμένη ότι το διαπραγματευτικό κεκτημένο εν πολλοίς ικανοποιεί τους τουρκικούς στόχους καθώς η Κυπριακή Δημοκρατία θα αντικατασταθεί από μια νέα τρικέφαλη κρατική οντότητα στην οποία καμία ουσιαστική απόφαση δεν θα λαμβάνεται χωρίς την συγκατάθεση της τουρκο(κυπριακής) πλευράς.

Έχει κατ’ επανάληψη τονισθεί ότι η συγκεκριμένη φιλοσοφία επίλυσης του κυπριακού είναι παρόμοια με το Σύνταγμα της Βοσνίας όπου τα αποτελέσματα είναι οδυνηρά.

Το προτεινόμενο Σχέδιο παραβιάζει βασικούς νόμους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα επί τη βάσει εθνότητας, γλώσσας και θρησκείας.

Αυτός είναι ο λόγος του γιατί η τυχόν συμφωνία θα απαγορεύει στους Κυπρίους να δικαιούνται να προσβάλουν δικαστικώς άρθρα της Συμφωνίας που θα είναι σε διάσταση με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Η ίδια απαγόρευση περιείχετο και στο Σχέδιο Annan. Ούτε και αξιολογούνται οι οικονομικές προεκτάσεις της λύσεως αυτής.

Η Κύπρος πρέπει να παρουσιάσει το δικό της Σχέδιο Επανένωσης που να είναι βασισμένο σε τροποποιήσεις του Συντάγματος του 1960, για να καταστεί λειτουργικό, χωρίς ξένες εγγυήσεις ή τουρκικά στρατεύματα.

Πρέπει να αποβάλει τον φόβο του πολιτικού κόστους από τυχόν προσπάθεια διαφοροποίησης της βάσεως των συνομιλιών. Μεγαλύτερο και μοιραίο θα είναι το κόστος εφαρμογής του υπό συζήτηση πλαισίου.

Η Κύπρος έχει μια δυναμική και στρατηγική παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο λόγω της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και των αναφυόμενων οικονομικών και στρατηγικών συνεργασιών της με την Αίγυπτο, το Ισραήλ, την Ιορδανία και τον Λίβανο και τώρα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μαζί με την Ελλάδα μπορεί να δημιουργηθεί μια ασπίδα σταθερότητας και νομιμότητας στην περιοχή, η οποία να αποτελέσει ανάχωμα στην επεκτατικότητα της Τουρκίας. Το να υπάρχει συνεχής υποχώρηση απέναντι στην Τουρκία δεν ωφελεί. Τουναντίον το θηρίο εξαγριώνεται.

Η πολιτικής της σύζευξης των στόχων μας με ευρύτερα συμφέροντα θα ενισχύσει τις προσπάθειες μας.

Στα ενεργειακά, η Τουρκία όχι μόνο αμφισβητεί την Κυπριακή ΑΟΖ αλλά ταυτοχρόνως απαιτεί -όπως και οι Τουρκοκύπριοι- να έχει συμμετοχή σε όλες τις συναφείς αποφάσεις στα τεμάχια που η ίδια δεν διεκδικεί. Διεκδικεί δε και ίση μοιρασιά, όχι αναλογική.

Ήδη στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη, η Τουρκία αντιμετωπίζεται ως αλλοπρόσαλλη, και ως ένας σύμμαχος απρόβλεπτος και αναξιόπιστος. Η Τουρκία έχει καταντήσει rogue state και σιγά αλλά σταθερά απομακρύνεται από την Δύση. Είναι καιρός, λοιπόν, η Ελλάδα και η Κύπρος να διεκδικήσουν και να απαιτήσουν την εφαρμογή του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου στην αντιπαράθεση με την Τουρκία.

Ο ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ είναι Δικηγόρος Παρ’ Αρείω Πάγω και πρόεδρος του American Hellenic Institute στην Ελλάδα.
foreignaffairs