Έως το τέλος του έτους θα ξεκινήσει το market test για τον αγωγό EastMed, που σχεδιάζεται να μεταφέρει φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ιταλία και την Κεντρική Ευρώπη μέσω Ελλάδας, ανέφεραν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στελέχη της Κοινοπραξίας IGI POSEIDON στην οποία ανήκει το έργο.
Ο αγωγός, μήκους 2.000 χιλιομέτρων, εκ των οποίων περισσότερα από 1.400 km είναι υποθαλάσσια και μεταφορικής ικανότητας σε τελικό στάδιο 21 δισεκ. κυβικών μέτρων αερίου ετησίως είναι υπό συζήτηση από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας ενώ από το 2013 περιλαμβάνονται στη λίστα των έργων κοινού ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest, PCI) της ΕΕ και οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα βρίσκεται και στη νέα, ανανεωμένη λίστα που θα ανακοινωθεί το φθινόπωρο.
Ενώ τα προηγούμενα χρόνια υπήρχαν ενδοιασμοί ως προς το κόστος (άνω των 6 δισεκ, ευρώ) τις τεχνικές προκλήσεις (μεταξύ άλλων μέγιστο θαλάσσιο βάθος 3.000 μέτρα), αλλά και τις γεωπολιτικές παραμέτρους (σ.σ. οι ΗΠΑ έβαλαν «ταφόπλακα»), πλέον η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που οδήγησε την ΕΕ στην απόφαση για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο, έθεσε το έργο σε νέα τροχιά.
Ο πρώην υπουργός Ενέργειας Γιάννης Μανιάτης σημείωσε χαρακτηριστικά την περασμένη εβδομάδα μιλώντας σε ενεργειακό συνέδριο, αναφερόμενος στο κόστος των 6 δισεκ. Ευρώ ότι «η ΕΕ σε ένα χρόνο “πέταξε” 600 δισεκατομμύρια ευρώ για να στηρίξει νοικοκυριά και επιχειρήσεις, χρήματα που πήγαν στις εταιρείες και τις χώρες που μας τροφοδοτούν με φυσικό αέριο». Χαρακτήρισε δε τον EastMed ως πρότζεκτ συνεργασίας και σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, συνεργασία που είναι ανοιχτή σε όλες τις πλευρές εφόσον αποδέχονται το διεθνές δίκαιο της θάλασσας.
Σε κάθε περίπτωση όπως επισημαίνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στελέχη της Κοινοπραξίας IGI POSEIDON (ανήκει ισομερώς 50-50% στη ΔΕΠΑ Διεθνών Έργων και την ιταλική Edison) με το market test που θα διερευνήσει το ενδιαφέρον των χρηστών του αγωγού για προμήθεια φυσικού αερίου μέσω αυτού, πλησιάζει η ώρα της αλήθειας για το έργο καθώς θα διερευνηθεί η ύπαρξη διαθέσιμων ποσοτήτων φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα που έχουν ανακαλυφθεί στην περιοχή και το ενδιαφέρον για μεταφορά τους μέσω του αγωγού στην Ευρώπη. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο αγωγός σχεδιάζεται με προδιαγραφές που επιτρέπουν και την μεταφορά πράσινου υδρογόνου στην παραγωγή του οποίου έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα η περιοχή της Μ.Ανατολής.
Στις 2 Ιανουαρίου 2020, οι κυβερνήσεις της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ υπέγραψαν Διακρατική Συμφωνία για την υποστήριξη κατασκευής του έργου, στην οποία δεν συμμετείχε η ιταλική κυβέρνηση. Ωστόσο τον προηγούμενο μήνα η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Ιταλικής Βουλής υιοθέτησε ψήφισμα με το οποίο καλεί την Ιταλική Κυβέρνηση να προχωρήσει σε διαβουλεύσεις με τις εμπλεκόμενες χώρες για την ανάπτυξη του έργου, υπό το πρίσμα της διαφοροποίησης των πηγών ενεργειακού εφοδιασμού.
Σύμφωνα με την Μελέτη Περιβαλλοντικών και Κοινωνικών Επιπτώσεων του αγωγού, στα οφέλη του έργου περιλαμβάνονται:
Ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας παρέχοντας πρόσβαση σε πρόσθετες νέες πήγες εφοδιασμού που δεν φθάνουν επί του παρόντος σε κανένα μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σε νέα σημεία εισόδου φυσικού αερίου στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Ιταλία.
Ενίσχυση της ασφάλειας εφοδιασμού στην Ε.Ε. με τη διευκόλυνση της διαφοροποίησης των πηγών και των διαδρομών ενέργειας παρέχοντας λύσεις για διακοπή του εφοδιασμού και σενάρια έκτακτης ανάγκης.
Διεύρυνση του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου αναπτύσσοντας πόρους φυσικού αερίου εντός της Ε.Ε. και πλησίον παραμεθόριων πηγών.
Διασφάλιση της παροχής φυσικού αερίου σε περιοχές της Ελλάδας που δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Δίκτυο, όπως η Κρήτη, τμήμα της Πελοποννήσου και η Δυτική Ελλάδα, βάζοντας τέλος στην ενεργειακή τους απομόνωση σε σχέση με το Ευρωπαϊκό Σύστημα, μέσω άμεσης διασύνδεσης.
Υποστήριξη της μεταβατικής φάσης από τον άνθρακα (ή το πετρέλαιο) στις ανανεώσιμες πηγές χρησιμοποιώντας πηγές, όπως το φυσικό αέριο, που είναι λιγότερο ρυπογόνες, αλλά εξακολουθούν να είναι ικανές να εγγυηθούν τη κάλυψη των απαιτήσεων παροχής ηλεκτρικού ρεύματος καλύπτοντας τις μέγιστες ανάγκες παραγωγής ενέργειας.
Προώθηση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας σύμφωνα με τους στόχους μείωσης εκπομπών άνθρακα που πρέπει να επιτευχθούν όπως ορίζονται στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού
Δημιουργία ενός νέου ενεργειακού διαδρόμου για τη στήριξη και την ενθάρρυνση της μετάβασης της περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου προς ένα βιώσιμο και αποδοτικό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας, υποστηρίζοντας επίσης την ανάπτυξη μονάδων παραγωγής υδρογόνου.