Ο χρόνος για τις εκλογές της 21ης Μαΐου, μετρά αντίστροφα και πολλοί εκ των πολιτών έχουν μεγάλες απορίες ως προς την απλή αναλογική, την κατανομή των εδρών και πως θα μπορούσε να σχηματιστεί μία κυβέρνηση συνεργασίας αναλόγως των εκλογικών συσχετισμών που θα προκύψουν.
Όσο κι αν φαίνεται περίεργο ακόμα και η απλή αναλογική λόγω του ορίου εισόδου ενός κόμματος στην Βουλή που είναι το 3%, προσφέρει κάποιες έδρες «μπόνους» στα κόμματα που μπαίνουν στην Βουλή.
Το ποσοστό λοιπόν που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα εκτός Βουλής καθιστούν ή όχι εφικτή και την δημιουργία κυβέρνησης χωρίς να χρειάζεται προσφυγή στις κάλπες για δεύτερη φορά μετά από έναν μήνα.
Όπως θα φανεί από τις ακόλουθες απαντήσεις μεγάλο ρόλο παίζει κα η διαφορά που θα έχουν μεταξύ τους τα πρώτα κόμματα .
Η οριακή διαφορά επί της ουσίας εκλαμβάνεται ως… «ισοπαλία» και αυτό σημαίνει πως ακόμα και το δεύτερο κόμμα μπορεί να έχει την δυνατότητα να σχηματίσει κυβέρνηση αν έχει βρει τις κατάλληλες μετεκλογικές συμμαχίες.
1.Τι είναι η απλή αναλογική;
Η απλή αναλογική είναι το αντιπροσωπευτικότερο σύστημα εκλογής. Στην καθαρή της μορφή, οι έδρες που λαμβάνει κάθε κόμμα υπολογίζονται ακριβώς βάσει του πανελλαδικού ποσοστού του.
Αν για παράδειγμα ένα κόμμα λάβει 10%, τότε εκλέγει 30 βουλευτές. Το 10%, δηλαδή, των 300 εδρών της Βουλής των Ελλήνων.
Προκειμένου να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση ένα κόμμα χρειάζεται το 50% των ψήφων.
2.Τι ισχύει για τις εκλογές της 21ης Μαΐου;
Στην περίπτωση των εκλογών της 21ης Μαΐου θα ισχύσει το σύστημα της απλής αναλογικής με όριο εισόδου στη Βουλή το 3%. Για να μπει, δηλαδή, ένα κόμμα στη Βουλή θα πρέπει να καταγράψει πανελλαδικό ποσοστό άνω του 3%. Με αυτό το σύστημα καταργείται και το μπόνους εδρών που λάμβανε, μέχρι τις προηγούμενες εκλογές, το πρώτο κόμμα.
3. Με δεδομένο, λοιπόν, το όριο του 3% τι θα γίνει με τα ποσοστά των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής;
Όσες έδρες παραμείνουν αδιάθετες, κατανέμονται αναλογικά στα κόμματα που έχουν περάσει το όριο του 3% και έχουν εξασφαλίσει την είσοδό τους στη Βουλή. Ως εκ τούτου προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση θα πρέπει είτε ένα κόμμα να εξασφαλίσει ποσοστό περίπου 46% είτε να συνεργαστούν κόμματα που εξασφαλίζουν μαζί 151 έδρες
4. Τι θα συμβεί αν από τις εκλογές της 21ης Μαΐου δεν προκύψει κυβέρνηση;
Αρχικά θα πρέπει να εξαντληθούν οι πιθανότητες μέσω των διερευνητικών εντολών. Βάσει του Συντάγματος, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στον αρχηγό του πρώτου κόμματος. Αν εντός τριών ημερών δεν γίνει εφικτός ο σχηματισμός κυβέρνησης, τότε η εντολή περνά στο δεύτερο και κατόπιν στο τρίτο κόμμα. Αν και πάλι δεν προκύψει κοινοβουλευτική πλειοψηφία, τότε πάμε σε επαναληπτικές εκλογές.
5. Πότε θα γίνουν αυτές;
Όπως ορίζει το Σύνταγμα, οι επαναληπτικές εθνικές εκλογές διεξάγονται μέσα σε 30 ημέρες αφότου έχουν εξαντληθεί όλες οι πιθανότητες σχηματισμού κυβέρνησης.
Μέσα σ’ αυτό το διάστημα η Πρόεδρος της Δημοκρατίας ορίζει υπηρεσιακή κυβέρνηση, με υπηρεσιακό πρωθυπουργό έναν από τους Προέδρους των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας: του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις οι επαναληπτικές εκλογές θα γίνουν την Κυριακή 2 Ιουλίου.
6. Και ψηφίζουμε ανάμεσα στους πρώτους δύο;
Όχι. Στις επαναληπτικές εκλογές κατεβαίνουν όλα τα κόμματα που διεκδίκησαν την ψήφο στις πρώτες εκλογές αλλά και νέα κόμματα που θα εγκριθούν από το αρμόδιο τμήμα του Αρείου Πάγου.
Οι εκλογές του Ιουλίου θα γίνουν με λίστα κάτι που σημαίνει ότι οι πολίτες δεν θα μπορούν να «σταυρώσουν» κάποιον υποψήφιο. Είθισται οι λίστες των κομμάτων να διαμορφώνονται με βάση την κατάταξη των υποψηφίων στις πρώτες εκλογές.
7. Με ποιο σύστημα θα γίνουν οι δεύτερες εκλογές;
Οι δεύτερες εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής. Σε αυτή την περίπτωση εξακολουθεί να ισχύει το όριο του 3% όμως το πρώτο κόμμα λαμβάνει μπόνους μέχρι και 40 έδρες. Ως εκ τούτου, ο σχηματισμός αυτοδύναμης κυβέρνησης γίνεται ευκολότερος καθώς αρκεί ένα ποσοστό γύρω στο 37%.