Εκλογές 2023: Τα στοιχήματα δείχνουν κυβέρνηση συνεργασίας στην 2η κάλπη

Σε κυβέρνηση συνασπισμού είναι πιθανόν να οδηγήσει η δεύτερη εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα σύμφωνα με τα στοιχήματα των διεθνών παικτών. Η πτήση ωστόσο προς τις κάλπες έχει συνεχείς αναταράξεις από τα «κενά αέρος» των απροσδόκητων εξελίξεων.

Είναι από τις σπάνιες, για την εγχώρια πολιτική σκηνή, προεκλογικές αναμετρήσεις, όπου η θεματολογία εκτείνεται σε ευρύ πεδίο και δεν περιορίζεται στις αντιπαραθέσεις για την οικονομία, όπως συνήθως. Σκάνδαλα και απρόβλεπτα γεγονότα ανοίγοντας νέα πεδία σύγκρουσης, αλλάζουν συνεχώς τα δεδομένα και την ατζέντα.

Αναλυτές εκτιμούν πάντως ότι οι όποιοι πολιτικοί τριγμοί δεν θα επηρεάσουν τις βασικές προβλέψεις των ξένων οίκων για την οικονομία. Αν και η πολιτική αβεβαιότητα είναι υψηλή, θεωρείται απίθανη μια επανάληψη των εντάσεων, που παρατηρήθηκαν μετά τις εκλογές του 2015. Κυρίως γιατί η οικονομία βρίσκεται σε ισχυρότερη θέση, εμφανίζοντας καλή δημοσιονομική εικόνα και άμυνες, ώστε να μην ανατραπεί η ισορροπία, παρά την επανεισαγωγή των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων το 2024.

Οι έδρες

Στην πρώτη κάλπη τα σενάρια δείχνουν αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης. Το κρίσιμο είναι οι επιδόσεις των κομμάτων στις 21 Μαΐου, καθώς θα είναι καθοριστικές για τη δυναμική στη δεύτερη αναμέτρηση.

• Για τις εκλογές της 21ης Μαΐου, η εκτίμηση για την κατανομή των εδρών, με προβολή της δημοσκόπησης της GPO στα έγκυρα με απλή αναλογική και με τα εκτός Βουλής κόμματα στο 8,7%, είναι η εξής: 117 έδρες για τον Μητσοτάκη, 100 για τον Τσίπρα, 35 για τον Ανδρουλάκη, 24 για τον Δημήτρη Κουτσούμπα και από 12 έδρες για τον Κυριάκο Βελόπουλο και τον Γιάνη Βαρουφάκη.

• Για τις δεύτερες εκλογές, με προβολή της ίδιας δημοσκόπησης στο εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής στη διαφαινόμενη δεύτερη κάλπη του Ιουλίου και με τα εκτός Βουλής κόμματα στο 8,7%, οι έδρες κατανέμονται ως εξής: η ΝΔ θα μπορούσε να ελπίζει σε 142 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ σε 86, το ΠΑΣΟΚ σε 31, το ΚΚΕ σε 20, η Ελληνική Λύση σε 11 και το ΜέΡΑ 25 σε 10.

Οι εκτιμήσεις

Η επόμενη ημέρα της 21ης Μαΐου θα απαντήσει στο αν σχηματίζεται κυβέρνηση ή θα υπάρξει νέος γύρος ή και τρίτος. Η κύρια ανησυχία εστιάζεται στο να υπάρξει μακρά περίοδο ακυβερνησίας και όχι τόσο σε μία αλλαγή της μέχρι τώρα οικονομικής πολιτικής. Η κατάσταση παραμένει ρευστή και εκτιμάται απίθανο κάποιο κόμμα να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία και να σχηματίσει μονοκομματική κυβέρνηση. Ανάμεσα στα γεγονότα, τα οποία έχουν ανατρέψει τις ισορροπίες, είναι τα πρόσφατα γεγονότα και η σύγκρουση των τρένων στα Τέμπη, όπως επίσης, οι αποκαλύψεις για τις υποκλοπές κλπ.

Οι αναλυτές στις εκθέσεις τους αναλύουν τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, οι οποίες δείχνουν ότι η διαφορά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ έχει πλέον μειωθεί σε 3-4 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που καθιστά αβέβαιο το αποτέλεσμα των εκλογών.

Η πολιτική αβεβαιότητα είναι υψηλή

O υψηλός βαθμός πολιτικού κατακερματισμού σημαίνει ότι η νίκη στον πρώτο γύρο είναι εφικτή μόνο μέσω μεγάλων συνασπισμών.

Η Goldman Sachs επικαλείται τις δημοσκοπήσεις που βλέπουν προβάδισμα της ΝΔ, ενώ θεωρεί ότι πιθανότατα θα χρειαστεί δεύτερος γύρος στις αρχές Ιουλίου με αποτέλεσμα πιθανώς μία κυβέρνησης συνεργασίας με επικεφαλής τη Νέα Δημοκρατία και εξαρτώμενη από την υποστήριξη του ΠΑΣΟΚ.

Σύμφωνα με την Oxford Economics «καθώς η πολιτική αβεβαιότητα είναι υψηλή, πιστεύουμε ότι μια επανάληψη των εντάσεων που παρατηρήθηκαν μετά τις εκλογές του 2015 είναι απίθανη. Η οικονομία βρίσκεται σε πολύ καλύτερη κατάσταση, με χαμηλότερη ανεργία και ισχυρότερη δημοσιονομική θέση, γεγονός που καθιστά απίθανους περαιτέρω γύρους λιτότητας, παρά την επαναφορά των ευρωπαϊκών δημοσιονομικών κανόνων το 2024».

Σε ό,τι αφορά τους πολιτικούς κινδύνους, το think tank επαναλαμβάνει πως ο υψηλός βαθμός πολιτικού κατακερματισμού σημαίνει ότι η νίκη στον πρώτο γύρο είναι εφικτή μόνο μέσω μεγάλων συνασπισμών.

«Εάν τα κόμματα δεν ενωθούν για να σχηματίσουν κυβέρνηση, θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος στις αρχές Ιουλίου. Σε αυτή την περίπτωση, η κατανομή των εδρών στο κόμμα που θα έρθει πρώτο θα πάρει 20 επιπλέον έδρες από το σύνολο των 300, και μία επιπλέον έδρα για κάθε μισή ποσοστιαία μονάδα μεταξύ του 25% και 40%, μέχρι 30 έδρες.

Οι υπόλοιπες έδρες θα κατανέμονται αναλογικά. Έτσι, ένα ποσοστό 40% των ψήφων θα εγγυάται στον νικητή την πλειοψηφία, αν και ένα χαμηλότερο ποσοστό, όπως 37%-38%, θα πρέπει να είναι αρκετό για να σχηματιστεί κυβέρνηση, ανάλογα με το πόσα κόμματα αποκλείονται από το κοινοβούλιο λόγω του ορίου του 3%».

Η HSBC κάνει μία εκτίμηση – ανατροπή, καθώς αναφέρει πως παραμένει πιθανή η αυτοδυναμία της Νέας Δημοκρατίας στον δεύτερο γύρο των εκλογών τον Ιούλιο. Σημειώνει ωστόσο, πως αν δεν συμβεί αυτό, η Ελλάδα τουλάχιστον θα μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση συνεργασίας. Όπως σημειώνει η Νέα Δημοκρατία βλεπει το προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ να μειώνεται σε περίπου 5%, μετά το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη στα τέλη Φεβρουαρίου.

Το ισχύον αναλογικό εκλογικό σύστημα καθιστά πιθανό τον δεύτερο γύρο των εκλογών ο οποίος θα διεξαχθεί στις αρχές Ιουλίου. Τότε θα ισχύσει ένα νέο εκλογικό σύστημα και αυτό αυξάνει τις πιθανότητες να αποκτήσει η Ν.Δ. την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών ή τουλάχιστον να μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση συνασπισμού.