Την αντίδραση του Ευάγγελου Βενιζέλου προκάλεσαν οι αναφορές του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο πρόσωπό του, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στη Βουλή, στη συζήτηση επί της πρότασης δυσπιστίας του ΣΥΡΙΖΑ κατά της κυβέρνησης.
«Ο ιδρυτικός νόμος της Ανεξάρτητης Αρχής αναφέρει ρητά πως η Αρχή υπεισέρχεται μόνο στον έλεγχο της τήρησης των όρων και της διαδικασίας της άρσης του απορρήτου, χωρίς να εξετάζει την κρίση των αρμόδιων δικαστικών Αρχών.
Και για τον Πρόεδρο της σημαίνει, επί λέξει -ποια είναι η υποχρέωση του Προέδρου; Είναι σημαντικό αυτό το ζήτημα και πρέπει να το ξεκαθαρίσουμε- ενημερώνει για θέματα άρσεως απορρήτου τον Πρόεδρο της Βουλής, τους αρχηγούς των κομμάτων της Βουλής και τον Υπουργό της Δικαιοσύνης. Αυτό και μόνο.
Δεν αναφέρει πουθενά ότι ο Πρόεδρος δέχεται αιτήματα από μη άμεσα ενδιαφερόμενους και οφείλει να απαντά. Πού το λέει αυτό ο νόμος; Και ασφαλώς η γενική διατύπωση για ενημέρωση επί θεμάτων απορρήτου κάθε άλλο παρά παραπέμπει στη δημοσιοποίηση ονομάτων, τηλεφώνων και άλλων προσωπικών δεδομένων.
Γι’ αυτό άλλωστε, άμα δείτε την ιστορία της Αρχής από συστάσεως της, η Αρχή και ο επικεφαλής ενημέρωναν πάντα την Βουλή παρέχοντας όμως πάντα γενική και ποτέ, το επαναλαμβάνω, ποτέ στην ιστορία της Αρχής δεν έχει υπάρξει προσωποποιημένη ενημέρωση. Ποτέ. Και τώρα είναι αμφίβολο αν έχει υπάρξει διότι, όπως σας είπα πριν, ονόματα συγκεκριμένα στην επιστολή δεν υπήρχαν.
Να θέσουμε το ερώτημα: αυτό περιορίζει την Αρχή; Η Αρχή, θα το ξαναπώ, είναι όργανο της διοίκησης και όχι της Δικαιοσύνης. Ο κ. Ράμμος δεν είναι δικαστής. Είναι τέως δικαστής, είναι προϊστάμενος διοικητικού οργάνου σήμερα, δεν δικάζει. Και θέλω να σκεφτούμε λίγο τι θα συνέβαινε», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και συνέχισε, εν μέσω έντασης:
«Α, τον αγαπήσετε τον κ. Βενιζέλο ξαφνικά. Αφού τον κρεμάσατε στα μανταλάκια, τώρα τον αγαπήσατε. Καλά, ο κ. Βενιζέλος μας έλεγε και ότι επί της αρχής δεν μπορεί να παρακολουθείται κανένα πολιτικό πρόσωπο. Έτσι δεν είναι; Αυτό ακριβώς είπε και μετά αναγκάστηκε να ανασκευάσει. Δύσκολο για τον ίδιο, αλλά μερικές φορές πρέπει και αυτός να αναγνωρίζει ότι δεν είναι παντογνώστης».
Η απάντηση του Ευάγγελου Βενιζέλου
O Eυάγγελος Βενιζέλος με ανάρτησή του στα social media τοποθετήθηκε στις άμεσες κι έμμεσες αναφορές του πρωθυπουργού στο πρόσωπό του, στη Βουλή.
Αφού αναλύει διεξοδικά το νομικό σκεπτικό των διατάξεων του νέου νόμου 5002/22, τονίζει: «Η κυβέρνηση προσχώρησε στη θέση ότι υπάρχει ειδικό συνταγματικό καθεστώς για τα πολιτικά πρόσωπα, για λόγους προστασίας της δημοκρατίας. Η άδεια του Προέδρου της Βουλής προφανώς θεωρείται από τον νομοθέτη υποκατάστατο της άδειας της Βουλής».
Αναλυτικά η ανάρτησή του:
Υποκλοπές και πολιτικά πρόσωπα: τι είχε υποστηριχθεί και τι προβλέπει τελικά ο ν. 5002/202
Σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 3 του πρόσφατα ψηφισμένου νόμου 5002/2022, « Το αίτημα για άρση του απορρήτου των επικοινωνιών για λόγους εθνικής ασφάλειας, που αφορά πολιτικά πρόσωπα, υποβάλλεται μόνο από την Ε.Υ.Π. και οφείλει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία που καθιστούν άμεση και εξαιρετικά πιθανή τη διακινδύνευση της εθνικής ασφάλειας. Το αίτημα, μαζί με τα στοιχεία που το συνοδεύουν, υποβάλλεται από τον Διοικητή της Ε.Υ.Π. στον Πρόεδρο της Βουλής, προκειμένου να χορηγήσει σχετική άδεια εντός προθεσμίας είκοσι τεσσάρων (24) ωρών. Αν δεν υπάρχει Βουλή, την άδεια του δεύτερου εδαφίου χορηγεί ο Πρόεδρος της τελευταίας Βουλής ή, αν αυτός αρνείται ή δεν υπάρχει, ο Πρωθυπουργός. Αν το αίτημα αφορά στον Πρόεδρο της Βουλής, ή αν δεν υπάρχει Βουλή στον Πρόεδρο της τελευταίας Βουλής, την άδεια χορηγεί ο Πρωθυπουργός. Μόνο εάν χορηγηθεί η άδεια της παρούσας, μπορεί το αίτημα να υποβληθεί στον εισαγγελικό λειτουργό της παρ. 3 του άρθρου 5 του ν. 3649/2008 για τη συνέχιση της διαδικασίας. Στην περίπτωση της παρούσας, ο Πρόεδρος της Βουλής, ο Πρόεδρος της τελευταίας Βουλής ή ο Πρωθυπουργός, κατά περίπτωση, δεν τηρεί σχετικό αρχείο.»
Με τη διάταξη αυτή εισάγονται ειδικές αυξημένες εγγυήσεις για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών πολιτικού προσώπου. Η ουσιαστική αρμοδιότητα ανατίθεται στον Πρόεδρο της Βουλής. Επιπλέον το φάσμα των πολιτικών προσώπων διευρύνεται με την περ. β του άρθρου 3 του ίδιου νόμου.
Η ρύθμιση αυτή δεν σέβεται πλήρως τα άρθρα 61 και 62 του Συντάγματος, είναι όμως ένα σημαντικό και ευπρόσδεκτο νομοθετικό βήμα. Αυτό ήταν το σχόλιο μου όταν δόθηκε στη δημοσιότητα το σχέδιο του ν. 5002/2022.
Η κυβέρνηση προσχώρησε στη θέση ότι υπάρχει ειδικό συνταγματικό καθεστώς για τα πολιτικά πρόσωπα, για λόγους προστασίας της δημοκρατίας. Η άδεια του Προέδρου της Βουλής προφανώς θεωρείται από τον νομοθέτη υποκατάστατο της άδειας της Βουλής.
Για μήνες ακούγαμε την πολιτική επιχειρηματολογία ότι «κανείς δεν εξαιρείται από τις παρακολουθήσεις», ότι «όλοι είναι ίσοι ενώπιον της ΕΥΠ», ότι «για όλους αποφασίζει ο/η εισαγγελέας της ΕΥΠ, ακόμη και για την ΠτΔ».
Το ποιος προσχώρησε στην άποψη ποιου είναι αντικείμενο αξιολόγησης κάθε επιμελούς αναγνώστη των όσων έχουν γραφτεί για το ζήτημα των υποκλοπών από τον Αύγουστο 2022 έως σήμερα.