«Κουκουλώστε τα εργατικά ατυχήματα»: Αυτό το άθλιο σήμα δίνει η Εισαγγελία Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης προς την Αστυνομία και το Λιμενικό με μια πρωτοφανή απόφασή της, κατ’ εφαρμογή του αντεργατικού νόμου – έκτρωμα 4808/2021 (νόμος Χατζηδάκη).
Πιο συγκεκριμένα, με το έγγραφο που έχει στη διάθεσή του ο «Ριζοσπάστης» και το οποίο αποστέλλεται από την Εισαγγελία στα Αστυνομικά Τμήματα και το Κεντρικό Λιμεναρχείο Θεσσαλονίκης, οι αρμόδιες αρχές καλούνται να μη δίνουν παραγγελία για «έρευνα αιτιών και συνθηκών» εργατικών «ατυχημάτων», αν αυτά εντάσσονται στην κατηγορία «ήσσονος σημασίας»!
Η αποκαλυπτική αυτή σύσταση, που στην ουσία δίνει το ελεύθερο στην εργοδοσία να βάζει σε ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους τη ζωή των εργαζομένων, αφού ξέρει εκ των προτέρων ότι δεν πρόκειται να γίνει έρευνα, αναφέρει ότι «κατά τον χειρισμό εργατικών ατυχημάτων ήσσονος σοβαρότητας (…), να μη δίνεται παραγγελία προς την κατά τόπο αρμόδια υπηρεσιακή μονάδα της Επιθεώρησης Εργασίας για έρευνα των αιτίων και συνθηκών των ατυχημάτων αυτών». Μάλιστα ως «ήσσονος σημασίας» ατυχήματα χαρακτηρίζονται μεταξύ άλλων αυτά που «δεν είναι θανατηφόρα», αυτά που «δεν υπάρχει κάταγμα ή ακρωτηριασμός», «μεγάλος αριθμός θυμάτων» (!), «ορισμένοι τύποι εξαρθρώσεων» κ.ά.
Η διαταγή αυτή επικαλείται τον νόμο-έκτρωμα και πιο συγκεκριμένα τις διατάξεις του για μετατροπή του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας σε «Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή», επιβεβαιώνοντας ενάμιση χρόνο μετά την ψήφισή του τις προειδοποιήσεις των σωματείων για τη στόχευση της κυβέρνησης. Μια στόχευση για αποποίηση κάθε πολιτικής ευθύνης σχετικά με πράξεις ή παραλείψεις της Επιθεώρησης, με άλλοθι ότι πλέον είναι «ανεξάρτητη αρχή». Τώρα το ίδιο το κράτος για λογαριασμό της εργοδοσίας έρχεται να απαλλάξει την Επιθεώρηση Εργασίας ακόμα και από την έρευνα για πλειάδα εργατικών «ατυχημάτων», χαρακτηρίζοντάς τα «ήσσονος σημασίας».
Πρόκειται για αποκαλυπτική μεθόδευση, σε μια περίοδο που οι χώροι δουλειάς λόγω της εντατικοποίησης, της δουλειάς-λάστιχο, της συνεχούς ανακύκλωσης εργατικού δυναμικού και της εξοικονόμησης «κόστους» για μέτρα προστασίας της υγείας των εργαζομένων, είναι σε εξέλιξη ένα μακελειό διαρκείας. Χωρίς να έχουν δοθεί ακόμα και σήμερα επίσημα στοιχεία, υπολογίζεται ότι το 2022 έχανε τη ζωή του σχεδόν ένας εργαζόμενος τη βδομάδα, σε εργατικά δυστυχήματα που ήταν η «κορυφή του παγόβουνου» μιας σειράς «ήσσονος σημασίας» «ατυχημάτων».
Είναι γνωστό άλλωστε ότι πρώτον η εργοδοσία στις περισσότερες περιπτώσεις «ατυχημάτων» ασκεί τεράστιες πιέσεις στα θύματα για να κρύψουν ακόμα και τους τραυματισμούς τους, στέλνει τους εργαζόμενους στα νοσοκομεία με ΙΧ για να μην κληθεί ασθενοφόρο και καταγραφεί το περιστατικό στον χώρο δουλειάς κ.ο.κ. Και δεύτερον ότι συνήθως πριν συμβεί ένα θανατηφόρο ή «σοβαρό» εργατικό «ατύχημα» έχουν προηγηθεί μια σειρά «μικροατυχήματα», προειδοποιώντας για τις ελλείψεις σε μέτρα προστασίας. Οπότε, για λογαριασμό κυβέρνησης και εργοδοσίας έρχεται η συγκεκριμένη απόφαση της Εισαγγελίας για να «τυφλώσει» ακόμα περισσότερο την Επιθεώρηση Εργασίας, σε συνέχεια των μεγάλων ελλείψεων σε προσωπικό και μέσα για να κάνει τη δουλειά της.
ΠΑΜΕ: Η κυβέρνηση έχει την απόλυτη ευθύνη για τη ζούγκλα στους χώρους δουλειάς
Με αφορμή αυτό το έγγραφο που δημοσιοποίησε ο «Ριζοσπάστης» το ΠΑΜΕ εξέδωσε την εξής ανακοίνωση:
«Το ΠΑΜΕ προειδοποίησε από την πρώτη στιγμή τους εργαζόμενους ότι η μετατροπή της Επιθεώρησης Εργασίας σε Ανεξάρτητη Αρχή που έγινε με το νόμο-έκτρωμα του Χατζηδάκη είχε σκοπό να λύσει παραπέρα τα χέρια της εργοδοσίας και να μεταθέσει τις κυβερνητικές ευθύνες για την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας σε κάποιους δήθεν ουδέτερους ”τεχνοκράτες”. Η κυβέρνηση έχει την απόλυτη ευθύνη για τη ζούγκλα που επικρατεί στους χώρους δουλειάς. Το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο απ’ τη μια μεριά και η υποτυπώδης λειτουργία των ελεγκτικών μηχανισμών από την άλλη διαμορφώνουν ένα ”θανατηφόρο μείγμα” για τους εργαζόμενους.
Την ίδια στιγμή που τα εργατικά ατυχήματα θερίζουν, που δεν περνά βδομάδα χωρίς να μετράμε νεκρούς και σακατεμένους στους χώρους δουλειάς, που η ανασφάλιστη και η υποδηλωμένη εργασία είναι καθεστώς σε πολλούς κλάδους, που οι επαγγελματικές ασθένειες αποτελούν ”άγνωστη λέξη”, η κυβέρνηση έχει παροπλίσει εντελώς την Επιθεώρηση Εργασίας. Η δραματική υποστελέχωσή της είναι συνειδητή επιλογή. Μια χούφτα άνθρωποι στα τμήματα των μεγάλων πόλεων καλούνται να ελέγξουν χιλιάδες επιχειρήσεις, ενώ αρκετά τμήματα στην επαρχία λειτουργούν μόνο με έναν υπάλληλο! Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε πλήρη ασυδοσία της εργοδοσίας, αλλά και στην εργασιακή εξουθένωση των ίδιων των εργαζομένων της Επιθεώρησης. Ακόμα και η στελέχωση των κεντρικών υπηρεσιών της νέας Ανεξάρτητης Αρχής γίνεται σε βάρος των περιφερειακών υπηρεσιών οι οποίες αποψιλώνονται από προσωπικό. Μάλιστα το προηγούμενο διάστημα, με εντολή του διοικητή, οι λιγοστοί επιθεωρητές στο κτίριο της Αγησιλάου αντί να πραγματοποιούν ελέγχους κλήθηκαν να φυλάνε σε βάρδιες το κτίριο καθώς έληξε η σύμβαση που είχε συναφθεί με ιδιωτική εταιρεία φύλαξης! Η ίδια απαράδεκτη κατάσταση επικρατεί και στην καθαριότητα με τους εργολάβους να αλωνίζουν.
Πριν από λίγες μέρες ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου με εγκύκλιό του, η οποία εκδόθηκε μετά από αίτημα του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας, ”παραγγέλλει” προς τις αρμόδιες δικαστικές αρχές ότι δεν θα πρέπει να συντάσσεται από την Επιθεώρηση Εργασίας έκθεση έρευνας για τα εργατικά ατυχήματα ”ήσσονος σοβαρότητας”. Είναι εξοργιστικό ότι για να στηρίξουν το επιχείρημά τους επικαλούνται, εκτός από το νόμο Χατζηδάκη, τον υπερβολικά μεγάλο αριθμό αναγγελιών εργατικών ατυχημάτων που για το 2022 προσεγγίζει τις 14.000! Το αντικειμενικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία, οι οποίοι κυριολεκτικά ”πνίγονται σε έναν ωκεανό υποθέσεων”, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με το ”κουκούλωμα” των συνθηκών και αιτιών των εργατικών ατυχημάτων. Άλλωστε ένα ”ήσσονος σοβαρότητας” εργατικό ατύχημα μπορεί να φανερώνει ελλείψεις στην τήρηση των μέτρων ασφάλειας και υγείας και να αποτελεί προάγγελο ενός πολύ πιο σοβαρού ατυχήματος, ακόμα και θανατηφόρου. Απαιτούνται άμεσα μαζικές προσλήψεις επιθεωρητών, κατάργηση του θεσμικού πλαισίου που επιτρέπει την επιχειρηματική δράση των ΕΞΥΠΠ ώστε να αποκτήσει ουσιαστικό ρόλο ο ιατρός Εργασίας και ο τεχνικός Ασφάλειας, συγκρότηση σε όλους τους χώρους δουλειάς Επιτροπών Ασφάλειας και Υγείας από τους εργαζόμενους και τα Σωματεία τους. Κατάργηση των αντεργατικών νόμων που επιτρέπουν εξοντωτικά ωράρια εργασίας, καθώς η κόπωση των εργαζομένων αντικειμενικά αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος.
Το υπουργείο Εργασίας και η Επιθεώρηση αντί να διασφαλίσουν την ασφάλεια και υγεία των εργαζομένων, παραβιάζουν ”πρώτοι και καλύτεροι” την εργατική νομοθεσία καθώς δεν διαθέτουν τεχνικό Ασφάλειας ούτε ιατρό Εργασίας! Επιπλέον, ”κρύβουν στα συρτάρια τους” εδώ και 4 χρόνια τις εκθέσεις πεπραγμένων της Επιθεώρησης παρότι είναι υποχρεωμένοι, από τον νόμο και την 81η Διεθνή Σύμβαση Εργασίας, να τις δημοσιεύουν κάθε χρόνο.
Καταγγέλλουμε στην εργατική τάξη τη μεθοδική προσπάθεια που κάνει η κυβέρνηση να μετατρέψει την Επιθεώρηση σε μηχανισμό που αντί να υπερασπίζεται τους εργαζόμενους, θα πρέπει στην καλύτερη περίπτωση να κρατά ”ίσες αποστάσεις” ή ακόμα χειρότερα να επιβάλει πρόστιμα στους ίδιους τους εργαζόμενους, όπως έγινε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αυτό ακριβώς σηματοδοτεί και η επιλογή της κυβέρνησης να διορίσει ως διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής έναν άνθρωπο που έχει διατελέσει διευθυντής προσωπικού μεγάλων επιχειρήσεων σε ορισμένες από τις οποίες εφαρμόστηκαν προγράμματα ”εθελουσίας εξόδου”, δηλαδή απολύσεις εργαζομένων.
Καταδικάζουμε την απαράδεκτη και αυταρχική απόφαση του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας να προχωρήσει, παραμονές Χριστουγέννων, σε απροειδοποίητες και χωρίς τη συναίνεση των υπαλλήλων μετακινήσεις προσωπικού. Μάλιστα, σε πολλές περιπτώσεις, η δυσμενής και ξαφνική μετακίνηση έχει ξεκάθαρα εκδικητικό χαρακτήρα καθώς στρέφεται στοχευμένα ενάντια σε εργαζόμενους που αγωνίζονται ώστε η Επιθεώρηση να είναι στήριγμα για την εργατική τάξη και όχι παραμάγαζο της εργοδοσίας. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση επιθεωρητών από το τμήμα του Πειραιά οι οποίοι κατέθεσαν το καλοκαίρι υπηρεσιακή αναφορά με συγκεκριμένα στοιχεία που αποδεικνύουν πως υπήρχε ενημέρωση συγκεκριμένων εργοδοτών της εστίασης για το πότε θα διενεργηθούν έλεγχοι. Τις καταγγελίες τους επιβεβαίωσε και το Εργατικό Κέντρο Πειραιά, το οποίο με παρέμβασή του στη διοίκηση της Επιθεώρησης απαίτησε ”να ξηλωθεί” ο μηχανισμός που ενημερώνει τους εργοδότες. Αντί για αυτό τελικά ”ξηλώθηκαν” οι ίδιοι οι επιθεωρητές που έκαναν την καταγγελία καθώς κλήθηκαν σε απολογία και μετακινήθηκαν σε άλλες υπηρεσίες!
Απαιτούμε:
- Μαζικές προσλήψεις επιθεωρητών Εργασιακών Σχέσεων, επιθεωρητών Ασφάλειας και Υγείας και διοικητικού προσωπικού.
- Την άμεση ανάκληση των απαράδεκτων αποφάσεων του διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας που αφορούν τις δυσμενείς μεταθέσεις προσωπικού.
- Να διασφαλιστεί ότι οι επιθεωρητές θα μπορούν να ασκούν απερίσπαστοι τα καθήκοντά τους χωρίς “πιέσεις”, νουθεσίες και δυσμενείς μεταθέσεις.
- Πλήρη διερεύνηση εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών και συστηματική διενέργεια προληπτικών ελέγχων με στόχο την αποφυγή τους.
- Άμεσο προγραμματισμό της ειδικής εκπαίδευσης επιθεωρητών για τους υπαλλήλους που δεν έχουν ακόμα αποκτήσει την ειδικότητα του επιθεωρητή.
- Διασφάλιση του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού.
- Η Επιθεώρηση Εργασίας να λειτουργεί αναβαθμισμένη ως κρατική υπηρεσία και όχι με το μανδύα της Ανεξάρτητης Αρχής, με την εκάστοτε κυβέρνηση να είναι υπόλογη στους εργαζόμενους για τις πράξεις και τις παραλείψεις της.
Εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στους εργαζόμενους της Επιθεώρησης Εργασίας και στα σωματεία τους στον αγώνα που δίνουν, μαζί με όλους τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα, για ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς τους, για την επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού, για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την κατάργηση όλων των αντεργατικών νόμων».