Λευτέρης Χαραλαμπόπουλος
Επικεντρώνουμε πολύ στην εικόνα των πολιτικών παραβλέποντας την ουσία – και αυτό είναι επικίνδυνο
Τα νέα από τις Βρυξέλλες και τις κατηγορίες σε βάρος της Εύας Καϊλή κυριαρχούν στην επικαιρότητα.
Δεν είναι μικρό πράγμα, μια ελληνίδα ευρωβουλεύτρια, από τις πιο προβεβλημένες, και μάλιστα μία εκ των αντιπροέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συλλαμβάνεται και να ερευνάται για το εάν χρηματίστηκε από ξένο κράτος, το Κατάρ, που επεδίωκε να «εξασφαλίσει ευνοϊκότερες οικονομικές και πολιτικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, πληρώνοντας σημαντικά χρηματικά ποσά ή προσφέροντας σημαντικά δώρα», όπως αναφέρει η ανακοίνωση της ομοσπονδιακής εισαγγελίας του Βελγίου.
Βεβαίως, για όποιον παρακολουθεί τις ευρωπαϊκές εξελίξεις, η έκπληξη μειώνεται κάπως, εάν σκεφτούμε ότι στις Βρυξέλλες υπάρχουν περισσότεροι λομπίστες από την Ουάσιγκτον.
Από τις επιχειρήσεις που θέλουν να εξασφαλίσουν ότι οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί ευνοούν τα δικά τους προϊόντα έως χώρες που θέλουν να αποκτήσουν καλύτερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά και καλύτερα συμβόλαια με ευρωπαϊκές εταιρείες, ή να μην λαμβάνονται υπόψη οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων στο εσωτερικό τους, όλοι προσπαθούν να επηρεάσουν τους ευρωπαίους αξιωματούχους.
Υποτίθεται ότι όλα αυτά γίνονται νομότυπα και απλώς παρουσιάζουν τα επιχειρήματά τους, σε όλους τους αρμοδίους από στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έως τους ευρωβουλευτές.
Βεβαίως μετά βλέπουμε το γνωστό φαινόμενο των «περιστρεφόμενων θυρών», δηλαδή στελέχη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πηγαίνουν να εργαστούν για λογαριασμό μεγάλων επιχειρήσεων, συνήθως πολυεθνικών.
Και βέβαια εύλογα μπορεί κανείς να υποθέσει ότι πέραν των «νομότυπων» πρακτικών υπάρχουν και οι πρακτικές «κάτω από τραπέζι» και το «μαύρο» πολιτικό χρήμα.
Όμως, το να θέλουν επιχειρήσεις ή κράτη να «παρακάμψουν» διαδικασίες για να πετύχουν τα συμφέροντά τους είναι ένα πράγμα.
Το ερώτημα είναι πόσο εύκολα θα ανακαλύψουν πολιτικά στελέχη που θα τους εξυπηρετήσουν.
Και εκεί αρχίζουν τα προβλήματα με τον τρόπο που αναδεικνύονται πολιτικοί στο σημερινό πολιτικό σκηνικό.
Δεν αναφέρομαι μόνο στο γεγονός ότι η ίδια η συμμετοχή στην επαγγελματική πολιτική έχει πλέον μεγάλο κόστος και συχνά βλέπουμε πολιτικούς να αναζητούν «χορηγούς».
Κυρίως αναφέρομαι στο πώς κόμματα και ψηφοφόροι αναδεικνύουν πολιτικούς.
Γιατί ολοένα και περισσότερο κυριαρχεί η εικόνα, με μια εντυπωσιακή αδιαφορία για την ουσία.
Στοιχεία που κάποτε θεωρούνταν αυτονόητα όπως η παιδεία, επαγγελματική εμπειρία, η σαφήνεια στην ιδεολογική τοποθέτηση, η ικανότητα διοίκησης, πλέον παραμερίζονται και αυτό που μετράει είναι η εικόνα, εάν γράφει καλά στην κάμερα, εάν αποπνέει τον «αέρα» που πρέπει, εάν συνδυάζει τη «νεότητα» και τον «δυναμισμό».
Μαζί παραμερίζονται αρχές όπως η εντιμότητα και η ακεραιότητα και ανοίγει ο δρόμος για μια διαφθορά που καταλήγει να γίνει ενδημική.