Για τον προσδιορισμό του χρόνου διεξαγωγής των εθνικών εκλογών πρέπει να συνυπολογίζουμε έναν παράγοντα που συνήθως στην Ελλάδα υποτιμάμε, είτε επειδή δεν ευρίσκεται στο οπτικό μας πεδίο είτε επειδή υποτιμάται: διεθνείς εξελίξεις, άμεσα συνδεδεμένες με τη χώρα μας.
- Του ΜΑΝΩΛΗ ΚΟΤΤΑΚΗ
Δεν αναφέρομαι στην παγκόσμια οικονομία, στην ενεργειακή κρίση, στον πόλεμο, στον εισαγόμενο πληθωρισμό. Αναφέρομαι σε εξελίξεις άμεσα συνδεδεμένες με την οικονομία και τα εθνικά θέματα της χώρας. Ενα ιστορικό παράδειγμα, πριν εξηγήσω τι εννοώ.
Την άνοιξη του 2009, ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής επιθυμούσε να διαγράψει έναν (αείμνηστο πλέον) βουλευτή της Ν.Δ. από την Κοινοβουλευτική του Ομάδα (για την αμφιλεγόμενη αγορά ακινήτου της θυγατρός του σε σικ προάστιο των Αθηνών) και να προκηρύξει ταυτοχρόνως εκλογές και ευρωεκλογές. Το ΠΑΣΟΚ δεν έπειθε, πριν διαφύγουν στο εξωτερικό ο Χριστοφοράκος και ο Καραβέλλας της Siemens. Ωστόσο δεν το έκανε, και όλοι απορούσαμε γιατί δεν το έκανε.
Σε μια χρονιά που το έλλειμμα των ΗΠΑ είχε φθάσει λόγω της κρίσης στο 12% και οι προβλέψεις για το ελληνικό ήταν όμοιες με των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χωρών, ο πρωθυπουργός είχε έγνοια τότε όχι τη διαγραφή βουλευτή, αλλά την ολοκλήρωση του ετήσιου δανειακού προγράμματος του Δημοσίου, προκειμένου να είναι διασφαλισμένες όλες οι πληρωμές του – μισθοί, συντάξεις, προμηθευτές, τόκοι, τοκοχρεολύσια κ.λπ. Αυτή κατέστη τελικώς δυνατή με χαμηλά επιτόκια, χωρίς να γίνει η Ελλάδα αντιληπτή από τα ραντάρ των αγορών, στα τέλη Ιουνίου. Μετά τις ευρωεκλογές.
Ο διάδοχος του Γιάννη Παπαθανασίου, υπουργός του Παπανδρέου Γιώργος Παπακωνσταντίνου, βρήκε τα ταμεία γεμάτα για το 2009, ενώ η Ν.Δ. είχε αφήσει στην άκρη και ένα ποσό 5 δισ. ευρώ για το 2010. Η προκήρυξη των εκλογών εξαρτάτο ευθέως λοιπόν από την τύχη του προγράμματος δανεισμού. Σήμερα, ο κύριος Μητσοτάκης έχει ένα παρεμφερές άγχος, που, ανάποδα, υπό προϋποθέσεις, μπορεί να τον οδηγήσει σε επιτάχυνση των αποφάσεών του για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών. Εναντίον της θέλησής του για την ολοκλήρωση της τετραετίας.
Ποιος είναι ο πολιτικός κίνδυνος που αντιμετωπίζει ο πρωθυπουργός; Να του επιβληθεί από την Κομισιόν αιρεσιμότητα στη ροή των κονδυλίων ανάπτυξης -κοινώς, περικοπή- εξαιτίας της παραβίασης κανόνων του κράτους δικαίου. Οπως συνέβη με την Πολωνία, όπως συνέβη προσφάτως και με την Ουγγαρία. Οπως απειλήθηκε η Ελλάδα το 2004 (περικοπή του τέταρτου ΚΠΣ), αν δεν ακύρωνε τον νόμο για τον βασικό μέτοχο στα ΜΜΕ. Ελληνικά χτυπήματα για τις υποκλοπές και άλλες πτυχές του κράτους δικαίου (ελευθερία Τύπου, αντισυνταγματική και παράνομη σύνθεση του Ειδικού Δικαστηρίου λόγω προαγωγών μελών του μετά την κλήρωση συμμετοχής τους σε αυτό) μπορεί να τα αντέξει υπό τις παρούσες συνθήκες η κυβέρνηση του κυρίου Μητσοτάκη.
Στο εσωτερικό αντέχει ακόμη ο επικοινωνιακός της μηχανισμός. Ευρωπαϊκό χτύπημα όμως, με περικοπή δόσεων του Ταμείου Ανάκαμψης, όχι. Δεν μπορεί να το αντέξει. Γι’ αυτό θα κάνει τα πάντα για να το αποφύγει. Και, αν διαπιστώσει ότι το πεπρωμένο φυγείν αδύνατον, η κυβέρνηση και ο ηγέτης της θα επισπεύσουν τις αποφάσεις τoυς και θα προκηρύξουν αμέσως εκλογές.
Η ιδέα ότι οι Βρυξέλλες μπορεί να κολλήσουν στην Ελλάδα τη ρετσινιά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας και να την κατατάξουν σε αυτή τη λίστα κρατών εις ό,τι αφορά τον σεβασμό του κράτους δικαίου δικαιολογημένα προκαλεί άγχος στην Αθήνα. Η οποία διαθέτει μεν ισχυρότατες συμμαχίες στα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων, αλλά εσχάτως -όπως μαθαίνουμε- αναπτύσσονται εναντίον της ακόμη και αντίρροπες δυνάμεις αμφισβήτησης μέσα από τον ίδιο της τον χώρο, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Ας έχουμε, λοιπόν, τον νου μας στις Βρυξέλλες. Το μυστικό των εκλογών ίσως κρύβεται εκεί.