«Κατακεραυνώνει» με άρθρο του την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη το βρετανικό Guardian, το οποίο κάνει εκτενή αναφορά στο σκάνδαλο των υποκλοπών στην Ελλάδα και τις παραιτήσεις στην Ελλάδα μετά τις αποκαλύψεις για το «Μαξίμου Gate».
Στο σκάνδαλο υποκλοπών στην Ελλάδα ο διοικητής της ΕΥΠ ο επικεφαλής του προσωπικού του γραφείου του πρωθυπουργού παραιτήθηκαν μέσα σε λίγα λεπτά, εν μέσω αποκαλύψεων για «σκοτεινές πρακτικές» και μιας κατασκοπευτικής κρίσης που παρομοιάζεται με το Γουότεργκεϊτ, όπως σημειώνει ο Guardian και συνεχίζει:
«Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης αντιμετωπίζει τη δυσκολότερη περίοδο στην εξουσία μετά την ανακάλυψη ότι το κινητό τηλέφωνο του πολιτικού του αντιπάλου, του αρχηγού του τρίτου μεγαλύτερου κόμματος της χώρας, υπεκλάπη με εντολή της ΕΥΠ, της υπηρεσίας πληροφοριών που αναφέρεται απευθείας στην το γραφείο του».
«Ποτέ δεν περίμενα ότι η ελληνική κυβέρνηση θα με κατασκοπεύσει χρησιμοποιώντας τις πιο σκοτεινές πρακτικές», όπως είπε ο επικεφαλής του κόμματος του ΠΑΣΟΚ, Νίκος Ανδρουλάκης, ο οποίος είναι επίσης μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σε τηλεοπτική ομιλία αργά την Παρασκευή, καθώς η έκταση της κατασκοπείας έγινε εμφανής.
«Είναι δημοκρατικό μας καθήκον να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες των Ελλήνων πολιτών. Σήμερα είναι μια στιγμή αλήθειας για εκείνους που η αλαζονεία και το αίσθημα της ατιμωρησίας τους καθιστούν ικανούς για οτιδήποτε».
Το πρωθυπουργικό γραφείο στο Μαξίμου, λίγες ώρες νωρίτερα, είχε αποκαλύψει την παραίτηση του μέχρι τότε πολύτιμου αρχηγού της ΕΥΠ, Παναγιώτη Κοντολέοντα.
Της είδησης προηγήθηκε της ανακοίνωσης – σοκ ότι ο ανιψιός του Μητσοτάκη και ο πιο έμπιστος βοηθός του, Γρηγόρης Δημητριάδης, είχε επίσης παραιτηθεί. Ο Δημητριάδης, με εκτεταμένες εξουσίες, ήταν ο κύριος υπεύθυνος του Κοντολέοντος στο Μαξίμου.
Αλλά μέχρι την Κυριακή, καθώς ο Μητσοτάκης αναγνώρισε ότι οι υποκλοπές ήταν ένα «τεράστιο και ασυγχώρητο λάθος», οι παραιτήσεις ερμηνεύονταν ως παραδοχή ενοχής.
Σκάνδαλο υποκλοπών: Το Γουότεργκεϊτ της Ελλάδας
Παρομοιάζοντας το σκάνδαλο της κατασκοπείας με το ίδιο το Γουότεργκεϊτ της Ελλάδας «που προσβάλλει βάναυσα τη δημοκρατία μας», ο αριστερός τέως πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεσμεύτηκε στην πλήρη αποκάλυψη του αδικήματος.
Ήταν, είπε, υποχρέωση της κεντροδεξιάς κυβέρνησης όχι μόνο να ξεκαθαρίσει τον Ανδρουλάκη –το τηλέφωνο του οποίου παρακολουθούνταν επί τρεις μήνες πριν από την εκλογή του ως αρχηγού του ΠΑΣΟΚ τον περασμένο Σεπτέμβριο– αλλά και άλλοι φέρεται να είχαν στοχοποιηθεί επίσης.
«Αντί για υποκριτικές συγγνώμες και ψέματα, ο κ. Μητσοτάκης να πει ποιοι άλλοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι ήταν υπό παρακολούθηση», είπε ο Τσίπρας, επικεφαλής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης ΣΥΡΙΖΑ. «Αυτό δεν είναι ένα τεράστιο και ασυγχώρητο λάθος. Είναι ένα τεράστιο σκάνδαλο [που αντιπροσωπεύει] την ασυγχώρητη αλαζονεία ενός καθεστώτος, ενός πρωθυπουργού που νόμιζε ότι κανείς δεν μπορούσε να τον ελέγξει».
Το σκάνδαλο, που έχει θυμίσει τις πιο σκοτεινές μέρες της δικτατορίας στην Ελλάδα, όταν οι αντίπαλοι του καθεστώτος των συνταγματαρχών του 1967-74 κατασκοπεύονταν τακτικά, ξέσπασε όταν ο Ανδρουλάκης αποκάλυψε ότι είχε ενημερωθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για μια απόπειρα παγίδευσης του κινητού του τηλεφώνου με Predator, το γνωστό ως κακόβουλο λογισμικό.
Ο ευρωβουλευτής έκανε την ανακοίνωση αφού επωφελήθηκε από μια υπηρεσία κυβερνοασφάλειας που δημιουργήθηκε από το κοινοβούλιο με έδρα το Στρασβούργο για τους νομοθέτες ώστε να διασφαλίσει ότι τα τηλέφωνά τους δεν παρακολουθούνται παράνομα.
Μεταξύ των πιο εξελιγμένων διαθέσιμων spyware, το Predator είναι σε θέση να ξεκλειδώνει την πρόσβαση σε κρυπτογραφημένα μηνύματα και να ενεργοποιεί κάμερες και μικρόφωνα σε κινητές συσκευές.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Ανδρουλάκης κατέθεσε μήνυση στους εισαγγελείς στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας με λεπτομέρειες για την απόπειρα υποκλοπής.
Δύο Έλληνες δημοσιογράφοι –ο ένας που καλύπτει τη μετανάστευση και ο άλλος για τα οικονομικά– έχουν επίσης κινηθεί νομικά μετά από καταγγελίες για παρόμοια παράνομη παρακολούθηση από μια κυβέρνηση που επικρίθηκε έντονα διεθνώς για περιορισμό της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης.
Οι αποκαλύψεις για τις υποκλοπές
Στις 29 Ιουλίου, ο Κοντολέων, ο διοικητής της ΕΥΠ, παραδέχτηκε σε μια κεκλεισμένων των θυρών ακρόαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής ότι η ελληνική υπηρεσία πληροφοριών είχε παρακολουθήσει τον Θανάση Κουκάκη, τον οικονομικό ρεπόρτερ, κατόπιν εντολής ξένης υπηρεσίας πληροφοριών, σύμφωνα με βουλευτές που ήταν παρόντες.
Αρχικά κυβερνητικοί αξιωματούχοι αρνήθηκαν ότι οι αποκαλύψεις κακόβουλου λογισμικού του Predator έπαιξαν ρόλο στις παραιτήσεις. Στη συνέχεια, όμως, ανέφεραν πηγές ότι το κινητό τηλέφωνο του Ανδρουλάκη είχε πράγματι υποκλοπές μετά από αίτημα των υπηρεσιών πληροφοριών του εξωτερικού –και με την άδεια εισαγγελέα- αλλά, ενώ ήταν νόμιμο και διεξαγόταν με συμβατικό λογισμικό, ο πρωθυπουργός δεν γνώριζε και «θα το είχαν σταματήσει».
Τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης το Σαββατοκύριακο αναγνώρισαν τις ξένες υπηρεσίες κατασκοπείας ως Ουκρανικές και Αρμενικές, με ορισμένα μέσα να αποδίδουν το αίτημα στις διασυνδέσεις του ηγέτη του ΠΑΣΟΚ με «σκιερά πρόσωπα που ενεργούν για λογαριασμό κινεζικών συμφερόντων».
Η γραμμή άμυνας καταδικάστηκε αμέσως ως ένας περίπλοκος ιστός ψεμάτων από μια κυβέρνηση που εμπλέκεται στη μεγαλύτερη κρίση της από την ανάληψη της εξουσίας τον Ιούλιο του 2019.
Την Παρασκευή ο Ανδρουλάκης προέτρεψε το ελληνικό κοινοβούλιο να συγκροτήσει μια εξεταστική επιτροπή για να εξετάσει τις πολιτικές ευθύνες.
Ο έλεγχος της ΕΥΠ
Ο Μητσοτάκης, ο οποίος έθεσε αμφιλεγόμενα την ΕΥΠ υπό τον έλεγχο του Μαξίμου σε μία από τις πρώτες πράξεις του όταν ανέλαβε την εξουσία, δήλωσε ότι θα απευθυνθεί δημόσια τη Δευτέρα στο έθνος. Το κυριακάτικο «Βήμα» τον περιέγραψε λέγοντας: «Χρωστάω μια συγγνώμη στον Νίκο Ανδρουλάκη».
Ο εκπαιδευμένος στο Χάρβαρντ Μητσοτάκης, θεωρείται από ορισμένους ως μια ανάσα μετά από χρόνια εξουθενωτικής οικονομικής αναταραχής στην Ελλάδα, έχει κερδίσει επαίνους με μια μεταρρυθμιστική ατζέντα και στυλ διοίκησης που συνδέονται περισσότερο με τις ΗΠΑ παρά με τη Μεσόγειο. Από τότε που ανέλαβε, φάνηκε να απολαμβάνει την πρόκληση πολλαπλών κρίσεων.
Αλλά ο Μητσοτάκης, ο οποίος αντιμετωπίζει επανεκλογή το επόμενο έτος βάσει ενός νέου εκλογικού νόμου που θα καταστήσει σχεδόν αδύνατο για το κόμμα του τη Νέα Δημοκρατία να σχηματίσει κυβέρνηση –ακόμα κι αν, όπως προβλέπεται, προηγηθεί– έχει επίσης δεχτεί ολοένα και μεγαλύτερη κριτική.
«Η απόλυτη εξουσία διαφθείρει», είπε ο ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος, ο οποίος διαγράφηκε από τη Νέα Δημοκρατία επειδή άσκησε ανοιχτή κριτική στην κυβέρνηση και τη συμπεριφορά της στα ΜΜΕ νωρίτερα φέτος.
«Ο Μητσοτάκης κυβερνά μέσω του Μαξίμου, όχι του υπουργικού συμβουλίου, σε ένα σύστημα στο οποίο υπάρχουν ελάχιστοι έλεγχοι και ισορροπίες. Η επιθυμία του να ελέγχει έχει καταλήξει εκτός ελέγχου. Αυτό το κατασκοπευτικό σκάνδαλο είναι μια πολύ μεγάλη κρίση και θα εγείρει περαιτέρω ερωτήματα σχετικά με την πραγματική έκταση των ευρωπαϊκών φιλελεύθερων διαπιστευτηρίων του».