«Η διεθνής κοινότητα δεν θα ξεχάσει αυτή τη μέρα ντροπής», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, την Πέμπτη το πρωί και ενώ ήταν σε εξέλιξη η στρατιωτική επέμβαση της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η διεθνής κοινότητα δεν είναι κάτι ενιαίο. Αποτελείται από κράτη οργανωμένα σε πολιτικές, στρατιωτικές και οικονομικές συλλογικότητες. Προϋπόθεση για την ειρηνική συνύπαρξή τους, παρά τις διαφορές που έχουν, είναι η συμφωνία σε κανόνες και η τήρησή τους.
Θεωρητικά και ο ισχυρός και ο αδύναμος παίκτης στη διεθνή σκηνή έχουν τα ίδια δικαιώματα. Ωστόσο, στην πράξη δεν ισχύει αυτό. Ενα από τα πιο σύντομα ανέκδοτα που δεσπόζουν στη συζήτηση που γίνεται παγκοσμίως είναι ότι όλες οι χώρες οφείλουν να σέβονται το διεθνές δίκαιο και όσες το παραβιάζουν πρέπει να τιμωρούνται αυστηρά. Δύσκολα μπορεί να βρει κάποιος κάτι πιο υποκριτικό. Η ειρωνεία είναι ότι επικαλούνται το διεθνές δίκαιο ακόμη και εκείνες οι δυνάμεις που το ποδοπάτησαν χωρίς κανέναν ενδοιασμό με το επιχείρημα ότι απειλούνται τα συμφέροντά τους.
■ Το παραβιάζει σήμερα η Ρωσία με την επεκτατική πολιτική της στις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες. Υποστηρίζει ότι όπως οι ΗΠΑ δεν θα ανέχονταν ρωσικά όπλα στην Κούβα, στο Μεξικό ή όπου άλλου στη Λατινική Αμερική την οποία θεωρούν πίσω αυλή τους, έτσι και η Ρωσία δεν πρόκειται να δεχτεί πολιτικές που στοχεύουν στην περικύκλωσή της. Δεν θα επιτρέψει να εγκατασταθούν ΝΑΤΟϊκές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή και είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί αυτό το δικαίωμά της με όλα τα μέσα. Με άλλα λόγια εφαρμόζει το δόγμα περιορισμένης κυριαρχίας που καθιέρωσε ο Σοβιετικός ηγέτης Μπρέζνιεφ. Το είχε καταστήσει σαφές ο Πούτιν με τη δήλωσή του στην οποία δεν έδωσαν οι Δυτικοί τη σημασία που έπρεπε, ότι η Δύση έχει κάνει λανθασμένη εκτίμηση για την έκβαση του Ψυχρού Πολέμου.
Το μήνυμα ήταν ευανάγνωστο: Η σημερινή Ρωσία δεν έχει καμιά σχέση με την ταπεινωμένη Ρωσία του Γέλτσιν. Οπως σωστά αναφέρει ο Γ. Καπόπουλος, «οι ΗΠΑ και η Δύση συνολικά αντιμετώπισαν τη Ρωσία ως ηττημένη σε πόλεμο χώρα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ το 1991» («Η Εφημερίδα των Συντακτών» 24.2.2022), δηλαδή όπως συμπεριφέρθηκαν στη Γερμανία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εχει ενδιαφέρον επίσης η επισήμανση της Κινέζας εκπρόσωπου του υπουργείου Εξωτερικών, Χουά Τσου-νινγκ: «Οταν οι ΗΠΑ πρωτοστατούσαν σε πέντε κύματα επέκτασης του ΝΑΤΟ, που έφτασαν κυριολεκτικά ώς το κατώφλι της Ρωσίας, και ανέπτυξαν εξελιγμένα επιθετικά στρατηγικά όπλα παραβιάζοντας τις διαβεβαιώσεις που οι ίδιες είχαν δώσει στη Ρωσία, αναρωτήθηκαν άραγε καθόλου ποιες θα ήταν οι συνέπειες του να στριμώχνεις μια μεγάλη χώρα με την πλάτη στον τοίχο;».
■ Το έχουν παραβιάσει οι ΗΠΑ άπειρες φορές. Θα χρειαστείς πολλές σελίδες για να καταγράψεις τις περιπτώσεις. Αλλοτε για να προστατεύσουν, υποτίθεται, τη δημοκρατία σε κάποια χώρα, άλλοτε για να κάνουν εξαγωγή δημοκρατίας, άλλοτε για να αποτρέψουν ομαδικές σφαγές επινοώντας δικαιολογητικά σχήματα όπως είναι αυτό του «ένοπλου ανθρωπισμού», άλλοτε για να πλήξουν αντιπάλους τους στο εσωτερικό ανεξάρτητων κρατών, άλλοτε με κατασκευασμένα στοιχεία, άλλοτε χωρίς κανένα πρόσχημα. Αλλωστε, όλοι οι πρόεδροι της υπερδύναμης πιστεύουν ότι ο Υψιστος είναι με το μέρος της χώρας τους («ο Θεός να ευλογεί την Αμερική», λένε στα διαγγέλματά τους). Ενας εξ αυτών, ο Μπους ο μικρός, είχε… αποκαλύψει ότι συνομιλούσε μαζί του πριν πάρει μεγάλες αποφάσεις.
■ Το παραβιάζει το Ισραήλ, που έχει στήσει ένα καθεστώς απαρτχάιντ στα παλαιστινιακά εδάφη, αδιαφορώντας για τη διεθνή κατακραυγή και πετώντας στον κάλαθο των αχρήστων τα καταδικαστικά ψηφίσματα του ΟΗΕ. Βομβαρδίζει χωρίς να το παραδέχεται στόχους στο Ιράν και καταγγέλλει για αντισημιτισμό όσους ασκούν κριτική στις επιλογές του.
■ Το παραβιάζει συστηματικά η Τουρκία. Εισέβαλε στην Κύπρο αξιοποιώντας την εγκληματική πολιτική της ελληνικής χούντας και των ντόπιων συνεργατών της που δήλωναν πως θέλουν την ένωση με τη μητέρα-πατρίδα, κατέχει το 40% των εδαφών της και δημιουργεί τετελεσμένα διχοτόμησης. Η Δύση απλώς παρακολουθεί γιατί δεν θέλει να σπρώξει την Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας. Εχει εισβάλει στη Συρία, στέλνει μισθοφορικό στρατό στη Λιβύη, μπαινοβγαίνει στο Ιράκ για να χτυπήσει τους Κούρδους και συμπεριφέρεται σαν χωροφύλακας στην ευρύτερη περιοχή.
■ Πρακτικές παραβίασης του διεθνούς δικαίου χρησιμοποιούν και μικρότερες χώρες όπου μπορούν. Το παραβιάζει και η Ελλάδα κι ας το έχει κάνει σημαία της στην αντιπαράθεση με την Τουρκία. Δεν είναι παραβίαση του διεθνούς δικαίου οι βίαιες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών; Το λένε ξένα μέσα ενημέρωσης, το λέει η Διεθνής Αμνηστία. Η εύκολη απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης είναι ότι έχουν επηρεαστεί από την τουρκική προπαγάνδα. Ομως πριν από λίγες μέρες το είπε και ο ύπατος αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Φιλίπο Γκράντι, ο οποίος με αυστηρή γλώσσα κατήγγειλε την Ελλάδα για εκατοντάδες παράνομες, βίαιες επιχειρήσεις επαναπροώθησης προσφύγων προς την Τουρκία.
Ανάγωγα
Αν η Αριστερά παρά την πολυδιάσπασή της καταφέρνει «να ηγεμονεύει ιδεολογικά» (Αδ. Γεωργιάδης) και με δεδομένο ότι «έχει ελαττωματικές ιδέες» (Βορίδης), τότε κάτι τρέχει με την ιδεολογία των ιδιοκτητών της χώρας. Να το κοιτάξουν αυτό.