Την λύση Νταβούτογλου για συνεκμετάλλευση στη Μεσόγειο στηρίζει το State Department
Οι τελευταίες εξελίξεις με την τουρκική συμφωνία με τη Λιβύη, το ταξίδι του Έλληνα Πρωθυπουργού στην Αμερική, τις προσπάθειες συνεννοήσεως με χώρες της Μεσογείου και οι αναφορές στο ενδεχόμενο προσφυγής στη Χάγη, προσδιορίζουν μια εξέλιξη μάλλον επικίνδυνη για τα εθνικά συμφέροντα. Οδηγούμεθα προς μια προσπάθεια διευθετήσεων για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στην ανατολική Μεσόγειο και φαίνεται πως έχουμε «ξεχάσει» το Αιγαίο.
Όλοι άλλωστε οι εμπλεκόμενοι μιλούν για ανατολική Μεσόγειο, διότι εκεί βλέπουν τα συμφέροντά τους, δημιουργώντας ένα περιβάλλον που «παρασύρει» και την ελληνική κυβέρνηση, η οποία επικεντρώνεται εκεί, ως εάν τα προβλήματα στο Αιγαίο είναι λελυμένα. Και όμως δεν είναι.
Για την Ελλάδα και την εθνική μας κυριαρχία το Αιγαίο είναι εξίσου σημαντικό με την ανατολική Μεσόγειο. Αυτό το γνωρίζει πολύ καλά η Άγκυρα, η οποία έχει σοβαρούς λόγους να θέλει να διαχωρίσει τα ζητήματα. Είναι η λεγόμενη τακτική της «σαλαμοποιήσεως». Αφού επιτύχει να εξασφαλίσει «μερίδιο» στην ανατολική Μεσόγειο, μετά θα στραφεί και στο Αιγαίο. Πρόκειται για μια τακτική την οποία είχε εισηγηθεί ο πρώην πρωθυπουργός της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου στην κυβέρνηση Παπανδρέου το 2010, οι κατευθυντήριες οδηγίες του οποίου εξακολουθούν να καθορίζουν την πολιτική της Άγκυρας, παρά το γεγονός ότι ο Ερντογάν έχει εξοβελίσει τον εμπνευστή τους από την κυβέρνηση.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι αυτή η πρότασις διαχωρισμού των διευθετήσεων στο Αιγαίο από αυτές της ανατολικής Μεσογείου είχε διατυπωθεί επισήμως από τον ίδιο τον Νταβούτογλου, ο οποίος ομιλούσε για συνεκμετάλλευση στη θαλάσσια ζώνη της ανατολικής Μεσογείου. Έκτοτε η πρόταση αυτή υπάρχει ως στόχος της Τουρκίας, που ως συνήθως κατά περίπτωση αποκρύπτει, ή αποκαλύπτει τις προθέσεις της, αναλόγως προς το εάν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές. Και σήμερα, φαίνεται πως οι συνθήκες είναι ευνοϊκές ακριβώς για αυτήν τη «σαλαμοποίηση».
Καταρχήν, φαίνεται να την υιοθετούν οι ΗΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρόσφατη επιστολή του προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Μάικ Πομπέο αναφέρεται ρητώς στην ανατολική Μεσόγειο, αποφεύγοντας κάθε αναφορά στο Αιγαίο. Η σχετική περικοπή της επιστολής του είναι η ακόλουθη: «Οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην περιοχή και μένουν σταθερές στις θέσεις τους ότι αυτοί που έχουν συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει να αναζητήσουν λύσεις με ειρηνικά μέσα που να συμβαδίζουν με το Άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και να απέχουν από κάθε πράξη ή διακήρυξη που μπορεί να είναι προκλητική. Δεν χρειαζόμαστε κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή, αλλά ειλικρινή διάλογο που οδηγεί σε αποτελέσματα που σέβονται το διεθνές δίκαιο».
Όμως αποφυγή κλιμακώσεων της εντάσεως και σεβασμό του διεθνούς δικαίου χρειαζόμαστε σε όλα τα ζητήματα. Όχι μόνον στην οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της ανατολικής Μεσογείου.
Από τις λοιπές εμπλεκόμενες χώρες (Αίγυπτο, Ισραήλ, Ιταλία κλπ.) δεν έχουμε να περιμένουμε πολλά, διότι απλούστατα τα δικά τους συμφέροντα περιορίζονται στην ανατολική Μεσόγειο. Ουδόλως έχουν να κάνουν με το Αιγαίο, το οποίο είτε αρέσει στους Τούρκους, είτε όχι, αποτελεί ελληνική θάλασσα. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Ιταλία δι’ ανακοινώσεως του ΥΠΕΞ της περιγράφει τις θέσεις της ως ακολούθως: «Αυτό που η Ιταλία υποστηρίζει εδώ και καιρό είναι ότι η εκμετάλλευση των ενεργειακών πόρων στην Μεσόγειο θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί ως μια ευκαιρία που πρέπει να αδράξει κανείς, μέσω της συνεργασίας όλων των παράκτιων χωρών. Αυτό απαιτεί, μεταξύ των άλλων, η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών να πραγματοποιηθεί διαμέσου διαπραγμάτευσης μεταξύ των ενδιαφερόμενων πλευρών. Είναι η θέση που εκφράσαμε τους τελευταίους μήνες, στις τουρκικές αρχές, σε όλες τις συναντήσεις μας».
Εφημερίδα ΕΣΤΙΑ