Του ΝΙΚΟΥ ΜΕΛΕΤΗ
Νέα σελίδα για την Βόρεια Μακεδονία άνοιξε χθες με την ορκωμοσία του νέου Προέδρου Στέβο Πεντάροφσκι που διαδέχθηκε τον Γκιόργκι Ιβανόφ, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στην κυβέρνηση Ζάεφ, απαλλαγμένη από ένα σοβαρό «θεσμικό εμπόδιο» να προχωρήσει στην πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων ώστε να μπορέσει η χώρα του να διεκδικήσει τον επόμενο μεγάλο στόχο της, την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε..
Στην βορειομακεδονική Βουλή στην τελετή ορκωμοσίας του κ. Πενταρόφσκι την Ελλάδα εκπροσώπησε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος, σε ένα ακόμη μήνυμα της Αθήνας για στήριξη στην κυβέρνηση Ζάεφ. Σε μια περίοδο μάλιστα που θα πρέπει και η ελληνική πλευρά να επικεντρωθεί και πάλι στο κρίσιμο ζήτημα της εφαρμογής της Συμφωνίας των Πρεσπών η οποία λόγω και των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων στις δυο χώρες έχει χαλαρώσει αισθητά. Και η αρχή θα πρέπει να γίνει τόσο με την ενσωμάτωση των τροπολογιών στο κείμενο του Συντάγματος, όσο και με το θέμα των αγαλμάτων και των σχολικών βιβλίων.
Με μεγάλη καθυστέρηση καθώς αποτελούσε προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ η Συμφωνία, ενσωματωθήκαν στο Σύνταγμα της χώρας οι νέες τροπολογίες, με τρόπο όμως που αποτελεί εμπαιγμό για την Ελλάδα. Ακολουθώντας υποτίθεται την πρακτική που υπάρχει σε άλλες χώρες το παλιό Σύνταγμα μένει αναλλοίωτο και απλώς επισυνάπτονται οι τροπολογίες στο τέλος του Κειμένου.
Αυτό μπορεί να είναι μικρής σημασίας εάν αφορά διάφορα αναθεωρημένα άρθρα, αλλά είναι απολύτως προβληματικό όταν αφορά το ίδιο το όνομα της χώρας στο οποίο αναφέρεται το Σύνταγμα.
Έτσι ενώ το link του Κοινοβουλίου έχει τίτλο «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» αμέσως μετά ξεκινά το κείμενο του Προοιμίου του Συντάγματος του 1991 και ακολουθεί το κείμενο με τίτλο «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας».
Είναι το Σύνταγμα εκείνο που περιέχει όλο τον πυρήνα του Αλυτρωτισμού και αναφέρεται και στις «μακεδονικές μειονότητες στις γειτονικές χώρες». Μετά τα 134 άρθρα του Συντάγματος αρχίζει η καταγραφή των Τροπολογιών που είχαν ήδη εγκριθεί από το 1994 πριν την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας, εκείνες που εγκρίθηκαν μετά την Συμφωνία της Οχρίδας και χαμένες στο τέλος του κειμένου αυτού, οι τροπολογίες που εγκρίθηκαν ως αποτέλεσα της Συμφωνίας των Πρεσπών. Έτσι μετά από ένα ιδιαίτερα μακρύ κείμενο που τιτλοφορείται «Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας» ενσωματώνονται οι τροπολογίες που εγκρίθηκαν στις 11 Ιανουαρίου 2019 με την πρώτη εξ αυτών(Amendment ΧΧΧΙΙΙ) να ορίζει ότι “Στο Σύνταγμα οι λέξεις «Δημοκρατία της Μακεδονίας» πρέπει να αντικατασταθούν με τις λέξεις «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας»…
” Η βορειομακεδονική πλευρά δείχνει αδικαιολόγητη καθυστέρηση στο θέμα των Αγαλμάτων, όπου δεν έχει υλοποιήσει ακόμη και αυτή την προσχηματική λύση η οποία επινοήθηκε. Δηλαδή αντί της απομάκρυνσης των αγαλμάτων, του Μ. Αλεξάνδρου, του Φιλίππου Β και άλλων να τοποθετηθεί μια μικρή ταμπέλα που θα αναφέρει ότι αποτελούν μέρος του Αρχαίου Ελληνικού Πολιτισμού. Αξίζει να αναφερθεί ότι το ίδιο το κόμμα του κ. Ζάεφ όταν ήρθε στην εξουσία είχε συστήσει ειδική επιτροπή στο Υπουργείο Πολιτισμού για να εξετασθεί η απομάκρυνση των Μνημείων αυτών που είχαν κοστίσει εκατομμύρια και είχαν τοποθετηθεί με απόφαση του Ν. Γκρουέφσκι.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής μάλιστα Μίροσλαβ Γκρτσεφ ειχε προαναγγείλει την απομάκρυνση των δυο αγαλμάτων. Τελικά με την Συμφωνία των Πρεσπών η «κληρονομιά» του κ. Γκρούεφσκι διασώθηκε και θα συνεχίζει να αποτελεί η παρουσία των δυο αγαλμάτων στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων ένα μόνιμο σύμβολο του αρχαιολατρικού αλυτρωτισμού.
Στο θέμα των βιβλίων οι συνομιλίες έχουν διεξαχθεί μέχρι τώρα εν κρυπτώ χωρίς να υπάρξει η οποιαδήποτε ενημέρωση για την κατεύθυνση στην οποία κινούνται, ενώ τίθεται και θέμα χρόνου πλέον, καθώς κάθε περαιτέρω καθυστέρηση θα οδηγήσει υποχρεωτικά στην ανάγκη να διανεμηθούν και την επόμενη σχολική χρονιά τα βιβλία της γεωγραφίας και ιστορίας που βρίθουν αλυτρωτικών και ανθελληνικών αναφορών.
Η καθημερινότητα επίσης αναδεικνύει τις μαύρες τρύπες που άφησε πίσω της η Συμφωνία των Πρεσπών, με την αποδοχή της ελεύθερης χρήσης του όρου «Μακεδονία, Μακεδονικός, Μακεδόνας» στην άλλη πλευρά για μια σειρά δραστηριότητες. Η «Ένωση Μακεδόνων Συγγραφέων» οργάνωσε την περασμένη εβδομάδα εκδήλωση στα Σκόπια, σε άλλη εκδήλωση στην Εθνική Πινακοθήκη παρουσιάσθηκε ο τόμος για την «Σύγχρονη Μακεδονική Τέχνη» , ο Εθνικός Οργανισμός Τουρισμού συνεχίζει να προβάλει τις ομορφιές της «Μακεδονίας» και από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών συνεχίζει να προβάλλεται και η ιστοσελίδα για τον Τουρισμό της χώρας με logo το «Macedonia Timeless». Και δυστυχώς τα παραδείγματα είναι πολλά, κυρίως εκτός των επίσημων και κρατικών φορέων ,οι οποίοι μπορεί να ελεγχθούν και να ζητηθεί από την Αθήνα η συμμόρφωση με την Συμφωνία.
Σύντομα αναμένεται να ξεκινήσει η επίσης πολύ δύσκολη αλλά σημαντική διαπραγμάτευση μεταξύ των επιχειρηματικών και κλαδικών φορέων για τις εμπορικές χρήσεις του όρου «Μακεδονία -ικός»…
Τώρα πλέον με την εκλογή στη θέση του προέδρου της χώρας Στέβο Πενταρόφσκι, η κυβέρνηση Ζάεφ δεν έχει κανένα άλλοθι για να κωλυσιεργεί με την εφαρμογή της Συμφωνία και την υιοθέτηση πλήρως της νέας ονομασίας. Διαφορετικά οι μικρές παρασπονδίες μόλις δυο μήνες μετά την στιγμή που τέθηκε η Συμφωνία των Πρεσπών σε ισχύ, θα μετατραπούν σε ντε φάκτο αλλοίωση των όρων της Συμφωνίας και εκφυλισμό της σε μορφή διπλής ονομασίας.
Και αυτό είναι το μήνυμα που θα πρέπει από την αρχή να στείλει στην άλλη πλευρά, η Αθήνα.