Είναι συγκινητικό το ότι η παράθεση θέσεων από τον Έλληνα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τις οποίες υιοθέτησε πλήρως το ευρωκοινοβούλιο, έγινε κατά την ομιλία του στο μνημόσυνο του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου στην Κύπρο.
Διαβάζοντας αναλυτικά το ψήφισμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το οποίο ζητείται η διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, διαπιστωνουμε μία ιστορική εξέλιξη. Το ψήφισμα, ειδικά στα θέματα καλής γειτονίας και σεβασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελεί ευθεία αντιγραφή των θέσεων που έχει εκφράσει ο Προκόπης Παυλόπουλος και αυτό μόνο τυχαίο δεν είναι. Ο έλληνας Πρόεδρος της Δημοκρατίας θεωρείται ένας εκ των κορυφαίων νομικών στον κόσμο και ένας άρτιος γνώστης του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου. Οι θέσεις λοιπόν που εκφράζει, ειδικά όταν βρίσκεται στο εξωτερικό, δεν απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο αλλά ακριβώς στους ηγέτες της Ευρώπης και το ανώτατο θεσμικό όργανο αυτής, το ευρωκοινοβούλιο. Οι θέσεις λοιπόν του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας που όπως είδαμε στο παρελθόν αποτέλεσαν βάση για τις αλλαγές στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως αυτή της μετατροπής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, τώρα φαίνεται ότι γίνονται αποδεκτές λέξη προς λέξη και για τα εθνικά μας θέματα. Γεγονός που αποτελεί μία ιστορική εξέλιξη, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση παραδοσιακά είχε μία χλιαρή αντίδραση απέναντι στις ελληνοτουρκικές διαφορές, τουλάχιστον μέχρι το 2015. Μετά, άλλαξαν πολλά. Οι απανωτές παρεμβάσεις του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας που δεν ήταν απλώς “φιλοσοφικές προσεγγίσεις” ή διαβήματα διαμαρτυρίας, αλλά προτεινόμενες εφαρμόσιμες λύσεις βασισμένες στο διεθνές και ευρωπαϊκό δίκαιο, μετέτρεψαν την ΕΕ σε πραγματικό πυλώνα στήριξης των εθνικών μας δικαίων.
Δείτε εδώ τα συγκεκριμένα άρθρα που αφορούν τα εθνικά μας θέματα:
Η έκθεση περιγράφει τη σημαντική επιδείνωση της κατάστασης στο Κράτος Δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων και υπενθυμίζει στην Άγκυρα τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις, την καλεί να αποσύρει τα στρατεύματα από το νησί, να επιστρέψει την Αμμόχωστο, να διευκολύνει το έργο της επιτροπής αγνοουμένων και να σεβαστεί τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτόνων της, να υπογράψει και να κυρώσει τη σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας και να σταματήσει τα σχέδιά της για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στο Akkuyu.
Αναλυτικά η παράγραφος 21 που περιλαμβάνει τη συγκεκριμένη έκκληση αναφέρει: “Λαμβάνοντας όλα τα ανωτέρω υπόψη, συνιστά στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με το διαπραγματευτικό πλαίσιο, να αναστείλουν επισήμως τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία· παραμένει, ωστόσο, προσηλωμένο στον δημοκρατικό και πολιτικό διάλογο με την Τουρκία· ζητεί από την Επιτροπή να χρησιμοποιήσει τα κονδύλια που διατίθενται στο πλαίσιο του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ ΙΙ και του μελλοντικού ΜΠΒ ΙΙΙ) για να στηρίξει, μέσω ειδικού κονδυλίου που θα διαχειρίζεται άμεσα η ΕΕ, την κοινωνία των πολιτών της Τουρκίας, τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τους δημοσιογράφους και να αυξήσει τις ευκαιρίες για διαπροσωπικές επαφές, ακαδημαϊκό διάλογο, εξασφάλιση της πρόσβασης των Τούρκων φοιτητών σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και για τη δημιουργία πλατφορμών μέσων ενημέρωσης για δημοσιογράφους με σκοπό την προστασία και προώθηση των δημοκρατικών αξιών και αρχών, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου· με την επιφύλαξη του άρθρου 49 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναμένει ότι οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ θα επαναπροσδιοριστούν με γνώμονα μια αποτελεσματική εταιρική σχέση· υπογραμμίζει ότι οιαδήποτε πολιτική δέσμευση μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας θα πρέπει να οικοδομηθεί με βάση διατάξεις στις οποίες θα ορίζονται προϋποθέσεις όσον αφορά τον σεβασμό της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων”.
Ακολούθως στην επόμενη παράγραφο (22) το ΕΚ σημειώνει ότι, “ενώ η διαδικασία προσχώρησης στην ΕΕ ήταν, όταν ξεκίνησε, ισχυρό κίνητρο για μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία, σημειώθηκε έντονη οπισθοδρόμηση στους τομείς του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών”. Ωστόσο διεγράφη από το τελικό κείμενο υπόμνηση περί έκκλησης για το άνοιγμα προενταξιακού κεφαλαίου 23 και ως το τέλος της αρχικής παραγράφου (το Κοινοβούλιο ζήτησε επανειλημμένα να ανοίξει το κεφάλαιο 23 για τη δικαστική εξουσία και τα θεμελιώδη δικαιώματα και το κεφάλαιο 24 για τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και την ασφάλεια σε μια χρονική στιγμή κατά την οποία η τουρκική κυβέρνηση είχε δεσμευτεί να προβεί σε σοβαρές μεταρρυθμίσεις· εκφράζει τη βαθιά του λύπη για το γεγονός ότι τα προενταξιακά μέσα δεν μπόρεσαν να χρησιμοποιηθούν στο έπακρο λόγω των εμποδίων που εξακολουθεί να παρεμβάλλει το Συμβούλιο).
Σε σχέση με τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης το τελικό κείμενο αναφέρει ότι “ο εκσυγχρονισμός της τελωνειακής ένωσης θα μπορούσε να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τους ήδη στενούς δεσμούς μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να επιτρέψει στην Τουρκία να παραμείνει οικονομικά προσδεδεμένη στην ΕΕ” και πιστεύει, συνεπώς, “ότι πρέπει να παραμείνει μια πόρτα ανοικτή για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης του 1995 μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, ώστε να συμπεριληφθούν οι σχετικοί τομείς όπως η γεωργία, οι υπηρεσίες και οι δημόσιες συμβάσεις, που επί του παρόντος δεν καλύπτονται”
Στη ίδια παράγραφο υπενθυμίζει ότι “η Τουρκία είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της ΕΕ, ότι τα δύο τρίτα των άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) στην Τουρκία προέρχονται από κράτη μέλη της ΕΕ και ότι η Τουρκία αποτελεί σημαντική αγορά ανάπτυξης για την ΕΕ”. Επιπλέον το ΕΚ πιστεύει ότι “η αναβάθμιση θα μπορούσε να προσφέρει μια πολύτιμη ευκαιρία για δημοκρατικές προϋποθέσεις, θετική μόχλευση και τη δυνατότητα κατάρτισης ενός οδικού χάρτη όπου η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης θα συνοδεύεται από συγκεκριμένες βελτιώσεις των δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων που πραγματοποιεί η Τουρκία στους τομείς της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών και του κράτους δικαίου καθώς και προς την κατεύθυνση ενός γνήσιου, ανοικτού χώρου για την κοινωνία των πολιτών και την πολυφωνία” και πιστεύει επίσης ότι “η αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης θα προσφέρει μια σημαντική ευκαιρία για διάλογο τόσο σχετικά με τις πολιτικές που αφορούν τη βιώσιμη από κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη ανάπτυξη και την κλιματική αλλαγή όσο και σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα στην Τουρκία”.
Το ΕΚ καλεί την Επιτροπή “να ξεκινήσει προπαρασκευαστικές εργασίες για την αναβάθμιση της τελωνειακής ένωσης μόλις η τουρκική κυβέρνηση αποδείξει ότι είναι έτοιμη για σοβαρές μεταρρυθμίσεις· καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στην αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση ρήτρα που θα αναγάγει τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες σε βασική προϋπόθεση· υπενθυμίζει ότι το πλήρες δυναμικό της σημερινής τελωνειακής ένωσης δεν θα επιτευχθεί έως ότου η Τουρκία εφαρμόσει στο ακέραιο το πρόσθετο πρωτόκολλο έναντι όλων των κρατών μελών·”
Στην παράγραφο 25 ΕΚ καλεί την τουρκική κυβέρνηση “να σταματήσει τα σχέδιά της για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στο Akkuyu καλεί την Τουρκία να προσχωρήσει στη Σύμβαση Espoo· ζητεί από την τουρκική κυβέρνηση να συνεργαστεί, ή τουλάχιστον να διαβουλευτεί με τις κυβερνήσεις των γειτονικών της χωρών, όπως η Ελλάδα και η Κύπρος, για οιαδήποτε μελλοντική εξέλιξη στο έργο του Akkuyu”.
Στην παράγραφο 30 επαναλαμβάνει τη σημασία που έχει “η διατήρηση σχέσεων καλής γειτονίας· καλεί , εν προκειμένω, την Τουρκία να εντείνει τις προσπάθειες για την επίλυση διμερών διαφορών που εκκρεμούν, στις οποίες περιλαμβάνονται και μη διευθετηθείσες νομικές υποχρεώσεις και ανεπίλυτες διαμάχες με τους άμεσους γείτονές της όσον αφορά τα χερσαία και θαλάσσια σύνορα και τον εναέριο χώρο, σύμφωνα με τις διατάξεις του Χάρτη του ΟΗΕ και με το διεθνές δίκαιο· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την τουρκική κυβέρνηση να υπογράψει και να κυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)· προτρέπει την κυβέρνηση της Τουρκίας να θέσει τέλος στις επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις του εναέριου χώρου και των χωρικών υδάτων της Ελλάδας και να σεβαστεί την εδαφική ακεραιότητα και την κυριαρχία όλων των γειτόνων της· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι δεν έχει ανακληθεί ακόμη η απειλή του casus belli που έχει κηρύξει η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση κατά της Ελλάδας”.
Ακολούθως στην παράγραφο 31 το ΕΚ “επικροτεί τις προσπάθειες που καταβάλλονται υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων σχετικά με την επανένωση της Κύπρου· επαναλαμβάνει ότι υποστηρίζει μια δίκαιη, συνολική και βιώσιμη διευθέτηση με βάση μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, ενιαία κυριαρχία και ενιαία ιθαγένεια και με πολιτική ισότητα μεταξύ των δύο κοινοτήτων, όπως ορίζεται στις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και το κεκτημένο της ΕΕ και με βάση τον σεβασμό των αρχών στις οποίες εδράζεται η Ένωση”.
Στην ίδια παράγραφο και σε ό,τι αφορά το Κυπριακό η έκθεση αναφέρει τα εξής:
– εφιστά την προσοχή στο πλαίσιο που παρουσίασε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών και στην έκκλησή του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, με βάση τις συμφωνίες που έχουν ήδη επιτευχθεί στη διαδικασία 2017 του Crans-Montana·
– καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο για την επιτυχημένη ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, και ιδίως προς την Τουρκία, να δεσμευτούν και να συμβάλουν σε μια συνολική διευθέτηση·
– καλεί την Τουρκία να αρχίσει να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Κύπρο, να μεταβιβάσει την περίκλειστη περιοχή της Αμμόχωστου στη διοίκηση των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με την απόφαση 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, και να απόσχει από ενέργειες που αλλοιώνουν τη δημογραφική ισορροπία του νησιού μέσω της εφαρμογής πολιτικής παράνομων εποικισμών·
– τονίζει την ανάγκη για εφαρμογή του κεκτημένου της ΕΕ σε ολόκληρη τη νήσο·
– αναγνωρίζει, εν προκειμένω, τη συνέχιση των εργασιών της δικοινοτικής ad hoc επιτροπής προετοιμασίας της ΕΕ· –
– δεσμεύεται να εντείνει τις προσπάθειές του για συνεργασία με την τουρκοκυπριακή κοινότητα στο πλαίσιο της προετοιμασίας της για πλήρη ένταξη στην ΕΕ μετά από την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, και καλεί την Επιτροπή να πράξει το ίδιο·
– εξαίρει το σημαντικό έργο της δικοινοτικής Επιτροπής Αγνοουμένων (η οποία ασχολείται τόσο με τους Τουρκοκύπριους όσο και με τους Ελληνοκύπριους αγνοουμένους) και εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι παρέχεται καλύτερη πρόσβαση στις σχετικές τοποθεσίες, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών περιοχών·
– καλεί την Τουρκία να συνδράμει την Επιτροπή Αγνοουμένων παρέχοντας πληροφορίες από τα στρατιωτικά της αρχεία·
– αναγνωρίζει το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να συνάπτει διμερείς συμφωνίες με αντικείμενο την αποκλειστική οικονομική της ζώνη·
– επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Τουρκία να σέβεται πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα όλων των κρατών μελών, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων που αφορούν την εξερεύνηση και εκμετάλλευση φυσικών πόρων, σύμφωνα με το κεκτημένο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο και τέλος
– παροτρύνει την Τουρκία να συμπράξει στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και να απόσχει από κάθε απειλή ή ενέργεια που θα μπορούσε να επηρεάσει δυσμενώς τις σχέσεις καλής γειτονίας.
Οι πρόσφατες παρεμβάσεις του Έλληνα Προέδρου της Δημοκρατίας, που προηγήθηκαν αυτών. Με μία ανάγνωση διαπιστώνει κάποιος ότι μιλάμε για πιστή αντιγραφή των θέσεων του Προκόπη Παυλόπουλου για την Τουρκία. Μια μεγάλη δικαιωση για την Ελλάδα.
ΣΗΜΕΙΑ ΟΜΙΛΙΑΣ
ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΣΤΟ ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ ΓΙΑ ΤΑ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ
ΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΑΣΣΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
Λευκωσία, 9.12.2018
Πέρασαν 10 χρόνια από τότε που ο αείμνηστος πρώην Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Τάσσος Παπαδόπουλος, έφυγε από την ζωή.
Α. Από τα νεανικά του χρόνια πήρε μέρος στον Εθνικοαπελευθερωτικό Αγώνα για την αποτίναξη της αποικιοκρατίας. Στην διαδρομή του αυτή υπήρξεν αρχικώς τομεάρχης Λευκωσίας της ΕΟΚΑ και, ύστερα, υπεύθυνος του ΠΕΚΑ, δηλαδή της πολιτικής οργάνωσης της ΕΟΚΑ για ολόκληρη την Κύπρο.
Β. Ως απτόητος αγωνιστής αλλά και ως διακεκριμένος νομικός, ήταν πάντοτε παρών σε όλες τις κρίσιμες φάσεις των συζητήσεων για την πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας και, μετέπειτα, για την αντιμετώπιση των πτυχών του Κυπριακού, σε όλες τις δύσκολες ώρες και, κυρίως, μετά την ιταμή και εγκληματικώς παράνομη τουρκική εισβολή και κατοχή, το 1974.
Α. Μπορεί να μην κατάφερε να δει την Κυπριακή Δημοκρατία όπως την οραματίσθηκε, απαλλαγμένη από στρατεύματα κατοχής και εγγυήσεις τρίτων. Σίγουρα όμως έφυγε με την δικαίωση ενός άλλου μεγάλου αγώνα: Εκείνου που αφορούσε την είσοδο της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον σκληρό πυρήνα της, την Ευρωζώνη και που αποτελεί, και σήμερα, την μεγάλη αντηρίδα και το κρίσιμο εφαλτήριο για την δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού Προβλήματος και, συνακόλουθα, για την αποκατάσταση της οντότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας με πλήρη σεβασμό του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου.
Β. Μετά την επίτευξη αυτού του ύψιστου ευρωπαϊκού στόχου, ο Τάσσος Παπαδόπουλος άφησε πίσω του ένα σημαντικό δημοκρατικό παράδειγμα ως προς τον τρόπο, με τον οποίο ένας υπεύθυνος και δημοκρατικός Πολιτικός Ηγέτης οφείλει να χειρίζεται τις τύχες του Τόπου του και του Λαού του. Και μιλώ για το σχέδιο Ανάν αναφορικά με την επίλυση του Κυπριακού Προβλήματος, το οποίο αντιμετώπισε με γνήσιο δημοκρατικό τρόπο, όπως άλλωστε ταιριάζει στον Ελληνισμό και στο Ελληνικό Πνεύμα που γέννησε την Δημοκρατία. Ο Τάσσος Παπαδόπουλος έθεσε αυτό το, μείζον και υπαρξιακής σημασίας για την Κύπρο, θέμα υπό την κρίση και την ετυμηγορία του Κυπριακού Λαού, μεσ’ από την δημοκρατική διαδικασία του Δημοψηφίσματος. Ο Κυπριακός Λαός αποφάσισε κατά πλειοψηφία και η ετυμηγορία του έγινε σεβαστή, με τρόπο μάλιστα -ακριβώς λόγω της φύσης της Δημοκρατικής Αρχής- που δεν επιτρέπει, ιδίως σήμερα, να διατείνεται οιοσδήποτε ότι στην Κύπρο τότε υπήρξαν περισσότερο και λιγότερο Πατριώτες, «είτε νικητές είτε ηττημένοι», για να χρησιμοποιήσω τα ίδια τα λόγια του Τάσσου Παπαδόπουλου στο διάγγελμά του πριν το δημοψήφισμα, στις 22.4.2004. Όλοι όσοι αποφάσισαν ήταν το ίδιο Πατριώτες, στηρίζοντας καθένας την Μαρτυρική Κύπρο με τον δικό του τρόπο και με την δική του λογική. Και είναι ακριβώς αυτή η δημοκρατική παρακαταθήκη, η οποία επιτρέπει σήμερα, σε όλους τους Δημοκράτες Έλληνες, να στηρίζουμε την Κυπριακή Δημοκρατία και τον Κυπριακό Λαό στον αγώνα του υπό όρους θαυμαστής συμφωνίας και, το κυριότερο, αρραγούς ενότητας.
Α. Όπως έχουμε εμπράκτως αποδείξει, Κύπρος και Ελλάδα, Ελλάδα και Κύπρος, επιθυμούμε ειλικρινώς -και δη το ταχύτερο δυνατό, αφού η όλη εκκρεμότητα παρατείνει την τραγωδία και το μαρτύριο της Κύπρου και του Κυπριακού Λαού- την δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού προβλήματος.
1. Πλην όμως, και επειδή η Κυπριακή Δημοκρατία είναι πλήρες μέλος τόσο της Διεθνούς Κοινότητας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και του σκληρού πυρήνα της, της Ευρωζώνης, η λύση αυτή πρέπει να σέβεται, στο ακέραιο και στο σύνολό τους, από την μια πλευρά το Διεθνές Δίκαιο και από την άλλη το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το εξ αυτού απορρέον Κεκτημένο. Ας σημειωθεί δε ότι, κατά τις διατάξεις του άρθρου 3 παρ. 5 της ΣυνθΕΕ, μέρος του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου είναι και αυτό τούτο το Διεθνές Δίκαιο, επομένως και οι αρχές του Καταστατικού Χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
2. Η ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού προβλήματος, με πλήρη σεβασμό του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, επιβάλλεται και εκ του ότι οιαδήποτε διαφορετική εκδοχή αφενός θα έθετε εν αμφιβόλω την ομαλή πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας εντός της Διεθνούς Κοινότητας, κυρίως δε εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης. Και, αφετέρου, θα οδηγούσε στην διαμόρφωση ενός εξαιρετικά αρνητικού προηγουμένου και για την Διεθνή Κοινότητα, πολύ δε περισσότερο για την Ευρωπαϊκή Ένωση και για την πληρότητα της κυριαρχίας των κρατών-μελών της κατά το Ευρωπαϊκό Δίκαιο.
Β. Η ως άνω διαπίστωση, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα της κυριαρχίας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ρυθμίζονται ευθέως ιδίως από τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 2 εδ. 2 και 3 της ΣυνθΕΕ, οδηγεί στο αναγκαίο συμπέρασμα πως η λύση του Κυπριακού προβλήματος θα πρέπει να διασφαλίζει στην Κυπριακή Δημοκρατία, τουλάχιστον, τα εξής χαρακτηριστικά:
1.Οργάνωση με χαρακτηριστικά ομοσπονδιακού κράτους, και μόνο, αφού κάθε μορφής συνομοσπονδία είναι αδιανόητη ως προς τις θεσμικές προδιαγραφές, στις οποίες πρέπει να υπακούει κάθε κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να διασφαλίζει αποτελεσματικώς την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου.
2. Μια και ενιαία διεθνή νομική προσωπικότητα, συνακόλουθα δε μια και ενιαία υπηκοότητα των πολιτών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
3.Δυνατότητα πλήρους άσκησης, εκ μέρους των οργάνων της Κυπριακής Δημοκρατίας, της εσωτερικής και εξωτερικής της κυριαρχίας.
α) Το αναγκαίο, κατά το Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο, τούτο χαρακτηριστικό αποκλείειτόσο την παραμονή στο Κυπριακό έδαφος στρατευμάτων κατοχής όσο και εγγυήσεις τρίτων. Καθοριστικής σημασίας προηγούμενο προς αυτή την κατεύθυνση είναι εκείνο της τελικής ενοποίησης της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας.
β) Ειδικότερα, υπενθυμίζεται ότι προϋπόθεση της σύναψης της Συνθήκης του Μάαστριχτ το 1992, όπως προκύπτει από το προοίμιό της, ήταν η ανάκτηση της πλήρους κυριαρχίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, κατ’ εφαρμογή της Συνθήκης της 12ηςΣεπτεμβρίου 1990. Σύμφωνα δε με τις διατάξεις του άρθρου 4 της εν λόγω Συνθήκης, προϋπόθεση για την τελική ενοποίηση της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας ήταν η ολοκληρωτική αποχώρηση από το γερμανικό έδαφος των κατοχικών ρωσικών στρατευμάτων ως το τέλος του 1994.
Τιμούμε σήμερα την Μνήμη του αείμνηστου Τάσσου Παπαδόπουλου όλοι εδώ, όλοι ενωμένοι, για την δικαίωση του Αγώνα της Κυπριακής Δημοκρατίας, που είναι, όπως τόνισα, και αγώνας υπεράσπισης της Διεθνούς και της Ευρωπαϊκής νομιμότητας. Και μέσ’ από την αρραγή ενότητά μας διατρανώνουμε, επιπλέον, την πεποίθησή μας ότι ως Έθνος, ξέρουμε πια καλά πώς τα μεγάλα και σημαντικά τα επιτύχαμε ενωμένοι. Καθώς και ότι οι διχασμοί μας στοίχισαν εθνικές τραγωδίες, που τις «πληρώσαμε» ακόμη και με τμήματα του Εθνικού μας Κορμού. Και η Μαρτυρική Κύπρος πρέπει να μας υπενθυμίζει, στο διηνεκές, το τελευταίο τραγικό θύμα αυτού του εγκληματικού διχασμού. Το χρέος τούτο οφείλουμε να το υπηρετούμε, με συνέπεια και ανιδιοτέλεια, και στην Μνήμη του Τάσσου Παπαδόπουλου.
Αιωνία η Μνήμη του.
ΣΗΜΕΙΑ ΔΗΛΩΣΕΩΝ
ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ. ΠΡΟΚΟΠΙΟΥ ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟΥ
κ. MILO ĐUKANOVIĆ
Ποντγκόριτσα, 7.3.2019
Κύριε Πρόεδρε,
Αγαπητέ Φίλε Milo,
Σας ευχαριστώ θερμώς για την εξαιρετική τιμή, την οποία μου περιποιείτε με την πρόσκλησή σας να επισκεφθώ την Φίλη Χώρα σας, το Μαυροβούνιο. Επιπλέον, σας ευχαριστώ θερμώς και για την φιλοξενία, την οποία μου επιφυλάξατε και με μεγάλη χαρά σας καλώ να επισκεφθείτε την Αθήνα, το ταχύτερο δυνατό.
Α. Κατά πρώτο λόγο, αξιομνημόνευτη είναι η εμβληματική συμμετοχή Μαυροβούνιων στην Εθνεγερσία των Ελλήνων το 1821 και στους μετέπειτα αγώνες μας για την ίδρυση του Νεότερου Ελληνικού Κράτους.
Β. Στην συνέχεια, η Ελλάδα και το Μαυροβούνιο συμπορεύθηκαν, ως Σύμμαχοι, τόσο κατά την διάρκεια των δύο Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913, όσο και κατά την διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, στο πλαίσιο της Αντάντ.
Γ. Για να έλθω όμως στο σήμερα, οι διαχρονικοί μας ισχυροί δεσμοί έχουν πλέον αποκτήσει μιάν άλλη, ακόμη πιο σημαντική, υπόσταση, μετά την ένταξη του Μαυροβουνίου στο ΝΑΤΟ, το 2017. Ένταξη την οποία, όπως καλώς γνωρίζετε, η Ελλάδα στήριξε ευθύς εξ αρχής. Τονίζω δε ότι η συνεργασία μας στο ΝΑΤΟ έρχεται ως φυσική συνέχεια της στενής, ήδη από το 2007, στρατιωτικής μας συνεργασίας, της οποίας επίκεντρο ήταν και είναι η, μέσω υποτροφιών, φοίτηση Μαυροβούνιων Αξιωματικών στις Ελληνικές Στρατιωτικές Σχολές.
Α. Η Ελλάδα ευνοεί, ειλικρινώς και εμπράκτως, την ευρωπαϊκή προοπτική του Μαυροβουνίου. Και είναι σαφές, ιδίως με βάση το διμερές Μνημόνιο Συνεργασίας του 2011, ότι η Ελλάδα είναι, ανά πάσα στιγμή, έτοιμη για παροχή κάθε είδους συνδρομής προς αυτή την κατεύθυνση. Κυρίως δε προς την κατεύθυνση της εκ μέρους του Μαυροβουνίου θεσμικής ενσωμάτωσης όλων των πτυχών του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου.
Β. Η θέση αυτή μου παρέχει την ευκαιρία να επαναλάβω ότι η Ελλάδα ευνοεί ειλικρινώς την ευρωπαϊκή προοπτική και άλλων κρατών της Βαλκανικής, τα οποία επιθυμούν να γίνουν μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι ώστε να ολοκληρωθεί και να στερεωθεί η νοτιοανατολική πτέρυγα της Ευρωπαϊκής μας Οικογένειας.
1. Και τούτο διότι αφενός μεν έχουμε την πεποίθηση ότι μια ακόμη πιο μεγάλη Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να φέρει πιο αποτελεσματικά σε πέρας την αποστολή της, τόσο έναντι των Λαών της όσο και έναντι της Ανθρωπότητας. Και, αφετέρου, η συμμετοχή όλων των Κρατών της Βαλκανικής στην Ευρωπαϊκή Ένωση αποτελεί, αναμφισβήτητα, εγγύηση για την εν γένει ειρηνική συνύπαρξη και κοινή δημιουργική πορεία Κρατών και Λαών στην περιοχή μας.
2. Πλην όμως είναι προφανές ότι αυτή η ευρωπαϊκή προοπτική των γειτόνων μας έχει δύο αυτονόητες προϋποθέσεις τις οποίες οφείλουμε να επισημαίνουμε με απόλυτη ειλικρίνεια:
α)Αν θέλουν να έχουν ευρωπαϊκή προοπτική, πρέπει να σεβασθούν, στο ακέραιο, το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Κάτι που σημαίνει ότι πρέπει να σεβασθούν, επίσης στο ακέραιο, τις υποχρεώσεις που θεσπίζει η Ευρωπαϊκή Έννομη Τάξη στο σύνολό της, καθώς και τις υποχρεώσεις που θεσπίζει το Διεθνές Δίκαιο στο σύνολό του, αφού αναπόσπαστο μέρος του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου είναι και το Διεθνές Δίκαιο.
β) Επιπροσθέτως, πρέπει να έχουν λύσει προηγουμένως, με βάση το Ευρωπαϊκό και το Διεθνές Δίκαιο, τις διαφορές με άλλα Κράτη στην περιοχή. Διότι είναι προφανές πως η Ευρωπαϊκή Ένωση συνιστά, από τη φύση της, χώρο ειρηνικής και δημιουργικής συνύπαρξης Κρατών και Λαών και όχι πεδίο σύγκρουσης ή έστω και επίλυσης διαφορών.
3. Βεβαίως, πρέπει να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς προς τους γείτονές μας. Επομένως, πρέπει να τους διαμηνύουμε ότι βεβαίως είμαστε υπέρμαχοι της ευρωπαϊκής τους προοπτικής. Όμως εμείς, σε ό,τι αφορά την αποστολή της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης και της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης, προχωράμε σταθερά και με όσο το δυνατόν ταχύτερα βήματα. Αν θέλουν και μπορούν να μας ακολουθήσουν, είμαστε μαζί τους.
Α. Ως προς το Κυπριακό -και με την αυτονόητη βεβαίως διευκρίνιση ότι αποτελεί διεθνές και, κυρίως, ευρωπαϊκό ζήτημα- επιδιώκουμε, το συντομότερο δυνατό, την δίκαιη και βιώσιμη λύση του. Όμως η Κυπριακή Δημοκρατία, ως πλήρες μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν είναι νοητή με περιορισμένη κυριαρχία, την οποία συνεπάγονται στρατεύματα κατοχής και αναχρονιστικές εγγυήσεις τρίτων. Τούτο είναι αντίθετο προς κάθε έννοια Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου.
Β. Ως προς τις Eλληνοτουρκικές σχέσεις, επιδιώκουμε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας και ευνοούμε την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας. Αυτό, όμως, προϋποθέτει εκ μέρους της Τουρκίας ειλικρινή σεβασμό του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου καθώς και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, αναπόσπαστο μέρος του οποίου είναι και το πρόγραμμα «NATURA 2000». Άρα και οι διατάξεις της Συνθήκης της Λωζάνης και της Συνθήκης των Παρισίων του 1947-οι οποίες είναι απολύτως σαφείς και πλήρεις και δεν αφήνουν κανένα περιθώριο για γκρίζες ζώνες-πρέπει να γίνονται πλήρως σεβαστές απ’ όλους. Πολλώ μάλλον όταν η αμφισβήτησή τους οδηγεί σε αμφισβήτηση των συνόρων όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιπλέον, ιδίως ως προς την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, η Τουρκία οφείλει να σέβεται το Δίκαιο της Θάλασσας, οι διατάξεις του οποίου την δεσμεύουν και με την μορφή γενικώς παραδεδεγμένων κανόνων του Διεθνούς Δικαίου.
Γ. Ως προς την Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, ευνοούμε την ευρωπαϊκή της προοπτική. Όμως η προοπτική αυτή προϋποθέτει, εκ μέρους της, τον πλήρη και ειλικρινή σεβασμό του συνόλου του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, άρα του συνόλου του Διεθνούς Δικαίου, κατ’ εξοχήν δε της Συνθήκης των Πρεσπών. Η οποία πρέπει να ερμηνεύεται και να εφαρμόζεται, κατά το γράμμα της και το πνεύμα της, με τρόπο που δεν αφήνει ούτε ίχνος αλυτρωτισμού. Κατά συνέπεια, οιαδήποτε αντίθετη τακτική θα εμποδίζει, αυτονοήτως, την ευρωπαϊκή ενταξιακή πρόοδο της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας..
Δ. Ως προς την γείτονα Αλβανία, δεν είμαστε αντίθετοι στην ευρωπαϊκή της προοπτική. Πλην όμως αυτό έχει ως αυτονόητη προϋπόθεση τον πλήρη και ειλικρινή σεβασμό του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου, άρα τον σεβασμό του Κράτους Δικαίου και όλων των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Επομένως, συμπεριφορές όπως αυτές έναντι της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας, οι οποίες υποτιμούν βάναυσα την αξία της Ανθρώπινης Ζωής ή προσβάλλουν απροκαλύπτως Θεμελιώδη Δικαιώματα, π.χ. το Δικαίωμα στην Ιδιοκτησία, συνιστούν ανυπέρβλητο εμπόδιο για την απρόσκοπτη ευρωπαϊκή πορεία της Αλβανίας. Όπως αντίστοιχο εμπόδιο συνιστά η κάθε μορφής διεκδίκηση εντελώς ανυπόστατων δήθεν «δικαιωμάτων» των Αλβανών τσάμηδων, αδίστακτων συνεργατών των ναζί όπως έχει αποδειχθεί ιστορικώς.
Με τις σκέψεις αυτές σας ευχαριστώ εκ νέου για την υποδοχή και την φιλοξενία σας, επαναλαμβάνοντας την πρόσκληση να συναντηθούμε στην Αθήνα, το ταχύτερο δυνατό