Μισό τρισεκατομμύριο ευρώ. Τόσο υπολογίζεται ότι ανέρχεται σήμερα –με τόκους δεκαετιών– το ποσό που οφείλει η Γερμανία στην Ελλάδα μόνο για το αναγκαστικό κατοχικό δάνειο της περιόδου 1941-1944.
Χωρίς να υπολογίζονται πολεμικές επανορθώσεις ή αποζημιώσεις. Πρόκειται για ένα χρέος ιστορικό, ηθικό αλλά και απολύτως τεκμηριωμένο, σύμφωνα με την έρευνα του αείμνηστου ιστορικού και ερευνητή Δημοσθένη Κούκουνα.
Στο βιβλίο του «Κατοχικό Δάνειο – Η όλη αλήθεια για το γερμανικό χρέος» (Εκδόσεις Historia, 2015), ο Κούκουνας παρουσιάζει με εντυπωσιακή λεπτομέρεια τα οικονομικά δεδομένα της Κατοχής και επανεκτιμά το ύψος του γερμανικού χρέους προς την Ελλάδα. Με βάση συνδυασμό στοιχείων όπως οι πραγματικές τιμές στα τρόφιμα, τα είδη πρώτης ανάγκης, η αξία της χρυσής λίρας στην ελεύθερη αγορά, οι τιμές ακινήτων της εποχής και οι ελληνικές εξαγωγές προς τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της Κατοχής, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η πραγματική αξία του κατοχικού δανείου ανερχόταν, το 1944, στα 100 δισεκατομμύρια ευρώ σε σημερινές τιμές. Από το 1946, οπότε και το χρέος κατέστη ληξιπρόθεσμο μετά τη Διάσκεψη Ειρήνης, και με ένα συντηρητικό επιτόκιο 2,5%, το ποσό ανέρχεται σήμερα σε 549.249.933.828 ευρώ.
Παρ’ όλα αυτά, το μεταπολεμικό γερμανικό κράτος δεν προχώρησε ποτέ στην εξόφληση αυτού του ποσού. Με διαδοχικές κυβερνήσεις να επικαλούνται τον διαμελισμό της χώρας και την απουσία τελικής συνθήκης ειρήνης, η Γερμανία κατόρθωσε να αποφύγει κάθε οικονομική ευθύνη για δεκαετίες, με την ανοχή –ή ακόμη και τη συνενοχή– των συμμάχων. Κι ενώ η Δυτική Γερμανία θα μπορούσε να αποπληρώσει τουλάχιστον το μερίδιο που της αναλογούσε κατά τη διάρκεια των 44 ετών που προηγήθηκαν της ενοποίησης, δεν το έπραξε ποτέ. Το ίδιο συνέβη και μετά την επανένωση, όταν δεν υπήρχε πλέον καμία θεσμική ή πολιτική δικαιολογία για την άρνηση αποπληρωμής.
Σήμερα, 80 χρόνια μετά την έναρξη της γερμανικής Κατοχής, το ζήτημα παραμένει ανοιχτό, αλλά και επιμελώς αποσιωπημένο. Οι ελληνικές κυβερνήσεις, παρά τις κατά καιρούς εξαγγελίες και ψηφίσματα, δεν έχουν προχωρήσει σε ουσιαστική διεκδίκηση. Η πιο πρόσφατη ένδειξη αυτής της αδράνειας είναι η συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, στην οποία –όπως επισημαίνεται– δεν έγινε καμία αναφορά στο ζήτημα του κατοχικού δανείου.
Το ερώτημα είναι απλό: αν όχι τώρα, πότε; Αν όχι από αυτή τη γενιά, τότε από ποια; Και κυρίως: ποια ελληνική κυβέρνηση θα σταθεί στο ύψος των ιστορικών περιστάσεων, αφήνοντας στην άκρη “φιλίες” και εξαρτήσεις με ισχυρούς παράγοντες τύπου Χριστοφοράκου, για να διεκδικήσει το αυτονόητο;
Γιατί τα τεκμήρια υπάρχουν. Οι αριθμοί είναι γνωστοί. Η Ιστορία είναι ξεκάθαρη. Το μόνο που λείπει, είναι η βούληση.