Το σχέδιο του Ερντογάν για την Κύπρο και η στάση της Αθήνας για το Κυπριακό
Ήταν ίσως η πρώτη φορά που ο Έλληνας πρωθυπουργός έβαλε πρώτο στην ατζέντα των επαφών του στις ΗΠΑ το Κυπριακό. Το είπε στις δηλώσεις του, το είπε στις ομιλίες που έκανε στα fora στην Ουάσιγκτον και κυρίως το είπε στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Δεν ήταν τυχαίο που και η ειδική απεσταλμένη του Διεθνούς Οργανισμού Μαρία Ολγκίν είδε και τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών. Η Αθήνα έχει στα χέρια της ένα σημαντικό διπλωματικό χαρτί το οποίο θέλει να αξιοποιήσει. Είναι η θέση που θα έχει στο τραπέζι ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας το 2025 και το 2026. Θέλει μέσα από τη θέση να υψώσει τη φωνή της και να πιέσει την Άγκυρα να δεχτεί τις συνομιλίες στη βάση των ψηφισμάτων και του διεθνούς δικαίου.
Όμως τα πράγματα δεν είναι εύκολα, διότι ο Ταγίπ Ερντογάν έχει ένα σαφές σχέδιο για την Κύπρο σχετικά με την ενίσχυση της επιρροής και θέλει να αξιοποιήσει προς όφελός του την γεωπολιτική βαρύτητα του νησιού που βρίσκεται μια ανάσα από την εμπόλεμη Μέση Ανατολή.
Έχοντας διαμορφώσει μια μεγάλη εικόνα, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως οι επενδύσεις, οι αμυντικές συμφωνίες, η λειτουργία στρατιωτικών βάσεων αλλά και οικονομική βοήθεια σε φτωχές χώρες, κυρίως της Αφρικής, το επεκτατικό όραμα του Ερντογάν υλοποιείται. Το χρονοδιάγραμμα πάντως θα εξελιχθεί σε δύο ορόσημα. Το πρώτο είναι το ερχόμενο Σάββατο με την ταυτόχρονη παρουσία Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Κύπρο. Πληροφορίες έλεγαν ότι διαμηνύθηκε στην Ουάσιγκτον από τον διεθνή παράγοντα να κρατηθούν χαμηλά οι τόνοι , ενδεχομένως να ακύρωσε το ταξίδι στα κατεχόμενα ο Τούρκος πρόεδρος κάτι που θα διευκόλυνε πολύ τα επόμενα βήματα.
Το δεύτερο ορόσημο είναι τον Σεπτέμβριο στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο είναι εφικτό να γίνει μια συνάντηση των τριών Γκουτέρες, Χριστοδουλίδη, Τατάρ ή να προχωρήσουν σ’ ένα άλλο σχήμα, όπως αυτό του Κραν Μοντανά και της Γενεύης.
Την ίδια στιγμή όμως η Άγκυρα έχει ανεβάσει στροφές και ασκεί πιέσεις προς φιλικά κράτη, όπως το Αζερμπαϊτζάν ώστε να προχωρήσουν προς την αναγνώριση του ψευδοκράτους. Και έπειτα είναι και ο βρετανικός παράγοντας και μένει να δούμε τη στάση που θα κρατήσει η νέα κυβέρνηση στο Ηνωμένο Βασίλειο ως εγγυήτρια δύναμη. Πριν από τις εκλογές, μια διακομματική ομάδα 50 πολιτικών με επιρροή κάλεσε τον τότε Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ντέϊβιντ Κάμερον να τερματίσει την «τιμωρητική και άδικη απαγόρευση» του Ηνωμένου Βασιλείου στις απευθείας πτήσεις προς την “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”. Επισήμαναν ότι το Ηνωμένο Βασίλειο επιτρέπει πτήσεις προς κράτη που δεν είναι μέλη του ΟΗΕ, όπως το Κόσσοβο, και προς χώρες που δεν αναγνωρίζει, όπως η Ταϊβάν. Το ερώτημα είναι «γιατί όχι στη “Βόρεια Κύπρο”;».
Όλα αυτά συνθέτουν ένα δύσκολο γεωπολιτικό παζλ. Το μόνο που μένει σταθερό είναι η εισβολή και η κατοχή.