Οταν τρεις βουλευτές, της Ν.Δ., του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ, ζητούσαν αναγνώριση! Ποιοι την υπέγραφαν, τι ανέφεραν, ποιες οργανώσεις και ΜΚΟ την υποστήριζαν
Τα επικίνδυνα μικροκομματικά παιχνίδια στην πιο ευαίσθητη περιοχή της χώρας, τη Θράκη, δεν έχουν να κάνουν μόνο με το σήμερα. Υπάρχει ένα βαρύτατο ιστορικό σοβαρών περιστατικών που πολλοί, και ειδικά τα κόμματα εξουσίας, δείχνουν να ξεχνούν. Δυστυχώς, τα παθήματα του παρελθόντος δεν γίνονται μαθήματα.
- Από τον Βασίλη Γαλούπη
Στις 23 Ιουλίου 1999 συνέβη κάτι πρωτοφανές στα χρονικά του τόπου. Τρεις βουλευτές του ελληνικού Κοινοβουλίου έστειλαν επιστολή στον πρόεδρο της Βουλής και στους αρχηγούς των κομμάτων με επίσημο αίτημα την αναγνώριση «τουρκικής» και «μακεδονικής» μειονότητας.
Συγκεκριμένα, το κείμενο υπέγραφαν οι Μπριόλ Ακήφογλου, βουλευτής Ξάνθης της Νέας Δημοκρατίας, Γκαλήπ Σ. Γκαλήπ, βουλευτής Ροδόπης του ΠΑΣΟΚ, και Μουσταφά Μουσταφά, βουλευτής Ροδόπης του Συνασπισμού. Στην επιστολή τους αυτοαποκαλούνταν «τουρκική μειονότητα».
Το κείμενο που υπέγραφαν οι τρεις μουσουλμάνοι βουλευτές είχε τίτλο «Δημόσια έκκληση για την αναγνώριση εθνικών μειονοτήτων από 3 μειονοτικούς βουλευτές και 13 μειονοτικές ή μη κυβερνητικές οργανώσεις με την ευκαιρία της συμπλήρωσης 25 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας (24 Ιουλίου)».
Σήμερα, λόγω της επικαιρότητας και των ανησυχητικών εξελίξεων, αναδημοσιεύουμε ολόκληρη την επιστολή της 23ης Ιουλίου 1999: «Χαιρετίζουμε την αυριανή συμπλήρωση 25 χρόνων από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Ελλάδα. Επιθυμούμε όμως να επισημάνουμε ότι, παρά τις αναμφισβήτητες βελτιώσεις στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την τελευταία 25ετία, η Ελληνική Δημοκρατία έχει μια σοβαρή αδυναμία: δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη εθνικών μειονοτήτων στο έδαφός της, παρόλο που πολλοί Ελληνες πολίτες αυτοπροσδιορίζονται εθνικά ως Τούρκοι ή Μακεδόνες.
Οι υπογράφοντες, που είτε ανήκουμε στις μειονότητες αυτές είτε υπερασπίζουμε ως μη κυβερνητικές οργανώσεις τα δικαιώματά τους, καλούμε την ελληνική Πολιτεία:
1. Να αναγνωρίσει την ύπαρξη μακεδονικής και τουρκικής μειονότητας.
2. Να επικυρώσει αμέσως τη σύμβαση-πλαίσιο για την προστασία των εθνικών μειονοτήτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, χωρίς καμία περιοριστική δήλωση για την εφαρμογή της.
3. Να εφαρμόσει τις αρχές της σύμβασης, όπως και των σχετικών κειμένων του ΟΑΣΕ, ώστε να σταματήσει κάθε διάκριση ή δίωξη κατά των μελών των μειονοτήτων αυτών και να γίνουν, αντίθετα, σεβαστά όλα τα δικαιώματά τους».
Εκτός από τους τρεις βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, του ΠΑΣΟΚ και του Συνασπισμού, συνυπέγραφαν και οι οργανώσεις «Ενωση Τούρκων Δασκάλων της Δυτικής Θράκης», «Μειονοτικός Εκπολιτιστικός και Μορφωτικός Σύλλογος Χιλίας», «Ομιλος Φοιτητών Μειονότητας Δυτικής Θράκης», «Σύλλογος Επιστημόνων Μειονότητας Δυτικής Θράκης», «Συμβουλευτική Επιτροπή Τουρκικής Μειονότητας Δυτικής Θράκης», «Τουρκική Ενωση Ξάνθης» και «Τουρκική Νεολαία Κομοτηνής», «Μακεδονική Κίνηση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», «Ουράνιο Τόξο – Ευρωπαϊκό Κίνημα» και «Στέγη Μακεδονικού Πολιτισμού».
Υπήρχαν ακόμα οι υπογραφές των ΜΚΟ «Ελληνική Ομάδα για τα Δικαιώματα των Μειονοτήτων», «Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι» και «Επιτροπή για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και κατά του Ρατσισμού (Καλαμάτα)».
Η γνωστοποίηση της επιστολής. που κατατέθηκε στον τότε πρόεδρο της Βουλής Απόστολο Κακλαμάνη. είχε προκαλέσει σάλο και (παρόμοιες ευτυχώς) αντιδράσεις από τα πέντε κόμματα του Κοινοβουλίου:
• Δ. Ρέππας (υπουργός Τύπου κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ): «Πρόκειται για ανιστόρητες και εκτός πραγματικότητας κατασκευές που πέφτουν και θα πέφτουν στο κενό. Η Ελλάδα είναι μια δημοκρατική κοινωνία, όπου γίνονται σεβαστά τα ατομικά δικαιώματα και οι προσωπικές ελευθερίες. Η μουσουλμανική μειονότητα απολαμβάνει τα αγαθά της ισονομίας και της ισοπολιτείας που έχουν εμπεδωθεί στο σύγχρονο ελληνικό κράτος».
• Α. Σπηλιωτόπουλος (εκπρόσωπος Τύπου Ν.Δ.): «Είναι αβάσιμες τοποθετήσεις, κενές περιεχομένου. Η Ελλάδα σέβεται χωρίς καμία εξαίρεση όλα τα ατομικά δικαιώματα που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο».
• Α. Παπαρήγα (γ.γ. ΚΚΕ): «Είναι κάτι περισσότερο από περίεργη η κίνηση των τριών βουλευτών και τη συνδέουμε με τον επιχειρούμενο ελληνοτουρκικό διάλογο».
• Ν. Κωνσταντόπουλος (πρόεδρος Συνασπισμού): «Δεν είχα γνώση της κίνησης του βουλευτή μας. Οι απόψεις του δεν συμφωνούν με τις απόψεις του κόμματος».
Σύμφωνα με δημοσίευμα των «Νέων» στις 24/7/1999, «με δήλωσή του ο Μουσταφά επιβεβαίωσε την υπογραφή της έκκλησης, υπεραμύνθηκε του περιεχομένου της και έκανε λόγο για υποκρισία». Κατά τον «Ριζοσπάστη», η συγκεκριμένη πρωτοβουλία δημιούργησε «τουλάχιστον ερωτηματικά για τους στόχους της, αλλά και για τη χρονική περίοδο που εκδηλώνεται».
Ας μην ξεχνάμε ότι ήταν μια εποχή που οξύνονταν τα μειονοτικά προβλήματα σε όλη τη ζώνη των Βαλκανίων, εν μέσω βομβαρδισμών από το ΝΑΤΟ στη Σερβία, ενώ ήδη δρομολογούνταν διάλογος Ελλάδας – Τουρκίας, στοχεύοντας, όπως φάνηκε αργότερα, στο Σχέδιο Ανάν. Και τότε, μάλιστα, το θέμα ανακινήθηκε λίγους μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές του 2000.
Να σημειωθεί ότι την προηγούμενη χρονιά, τον Φεβρουάριο του 1998, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Γκαλήπ είχε εκλεγεί πρόεδρος στην «Ανώτατη Ατυπη Συμβουλευτική Επιτροπή Τούρκων της Δυτικής Θράκης»! Σύμφωνα με πληροφορίες από τις εφημερίδες της εποχής, είχε βοηθηθεί για την εκλογή του από τον συνάδελφό του, βουλευτή της Ν.Δ. Ακήφογλου.
Ο κύκλος που άνοιξε το 1989, με τον ανεξάρτητο βουλευτή Σαδίκ Αχμέτ στη Ροδόπη, ο οποίος ήταν υπό την προστασία του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεσούτ Γιλμάζ τη δεκαετία του ’80, συνεχίστηκε το 1999, ενώ τα επόμενα χρόνια μέχρι και πρόσφατα ακολούθησαν κι άλλοι εκπρόσωποι του ελληνικού Κοινοβουλίου, που δεν έκρυβαν ότι θεωρούσαν τη μουσουλμανική μειονότητα ως «τουρκική», με τον ρόλο του τουρκικού προξενείου να «γεννά» συχνά την καχυποψία.
Το πρόβλημα είναι ότι, αντί να υπάρχουν, ως είθισται, σιωπηρή συνεννόηση και αποτελεσματική διαχείριση της κατάστασης από τα κόμματα, λόγω της ευαισθησίας ενός τέτοιου μείζονος εθνικού θέματος, φτάσαμε σε τούτη την κρίσιμη περίοδο στα όρια ενός επικίνδυνου προεκλογικού «κατήφορου».
Μπορεί η φασαρία να γίνεται για μια χούφτα ψήφους, αλλά είναι καιρός να αντιληφθούν όλοι ότι η ζημιά διογκώνεται κάθε μέρα που περνά. Η αντίδραση των πολιτικών συνδυασμών το 1999 ήταν μέσες – άκρες σωστή. Τουλάχιστον ας διδαχθούν από το παρελθόν και τα σημερινά κόμματα.