Ιδού τι προβλέπει το δίκαιο της θάλασσας

Διαβάζουμε άρθρα και ακούμε τις απόψεις δήθεν ειδικών, αναλυτών και άλλων… που προσπαθούν να μας ενημερώσουν και να “κατευνάσουν” την κοινή γνώμη με αστήριχτα και ανύπαρκτα επιχειρήματα…

Αναφερόμαστε στην τουρκική προκλητικότητα και τις κατάφορες παραβιάσεις των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στο Αιγαίο και την Α. Μεσόγειο….

Παραθέτουμε ενδεικτικά, ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα και επιχειρήματα που σίγουρα έχετε διαβάσει ή και ακούσει…

Η έξοδος του Oruc Reis είναι μια προβληματική κίνηση, ανεβάζει την ένταση, επιβαρύνει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Όμως αν κινηθεί στα όρια της NAVTEX που έχει εκδώσει η Τουρκία, δεν θα παραβιάσει την εθνική κυριαρχία ή τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας. Διότι η NAVTEX έχει εκδοθεί για περιοχή που βρίσκεται πέραν του ορίου των 6 μιλίων των ελληνικών χωρικών υδάτων, άρα το Oruc Reis θα πλέει σε διεθνή ύδατα. Στο Αιγαίο και σε εκείνη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, δεν έχει γίνει οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας.
Άρα δεν υπάρχει προσδιορισμένη ελληνική και τουρκική υφαλοκρηπίδα, και
επομένως δεν υπάρχουν δικαιώματα ερευνών και εκμετάλλευσης. (ΕΘΝΟΣ 19/10/2020)
Από χθες επικρατεί μεγάλη αναταραχή, λόγω της πλεύσης του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Oruc Reis, εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας …..Αυτό που συμβαίνει πραγματικά είναι πως τα τουρκικά σκάφη πλέουν εντός των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας… Παρ’ όλα αυτά, η υφαλοκρηπίδα της δεν παύει να “παράγει” κυριαρχικό δικαίωμα, οπότε υπάρχει ζήτημα. Το ερώτημα είναι,τι είδους ζήτημα! Η απάντηση είναι: κανένα ουσιαστικό ή/και αξιόλογο, έως τώρα. Έχουμε μόνο μια (δυνατή και έντονη είναι αλήθεια) προσπάθεια για σπάσιμο νεύρων, της ελληνικής ηγεσίας! Ας δούμε τις βασικές λεπτομέρειες: η έννοια και ο ορισμός της υφαλοκρηπίδας, αφορούν ΜΟΝΟ τον βυθό της θάλασσας. Τα ύδατα πάνω από τον βυθό, εκτός της αιγιαλίτιδας ζώνης (6-12 ν.μ., η αιτία του casus belli που εξακολουθεί να υφίσταται με την Τουρκία), είναι διεθνή ύδατα.Επαναλαμβάνω, υπεράνω της υφαλοκρηπίδας οποιασδήποτε χώρας, τα ύδατα θεωρούνται διεθνή. Πράγμα που σημαίνει ότι μέσω αυτών, μπορεί να διέλθει όποιο σκάφος θέλει, χωρίς να ζητήσει άδεια από κάποια αρχή, οργανισμό κ.λπ. Ενημέρωση (εξ ου και οι διάφορες NAVTEX κ.ο.κ.) χρειάζεται για ειδικές καταστάσεις (πολεμικές ασκήσεις, θαλάσσιες έρευνες κ.ά.). Παραβίαση της υφαλοκρηπίδας έχουμε όταν υπάρξει επαφή με τον βυθό. Φυσική επαφή. Με καλώδια σεισμολογικών ερευνών ή τρυπάνι εξόρυξης. Κάτι
που δεν έχει συμβεί μέχρι τώρα, στο συγκεκριμένο περιστατικό.…(Capital 12/8/2020)

Αυτά τα ακούμε και από πολλούς άλλους και κυβερνητικούς αξιωματούχους, δυστυχώς, που προσπαθούν να μας πείσουν πως οι τουρκοι δεν παραβιάζουν κυριαρχικά μας δικαιώματα

Ας δούμε όμως ποια είναι η αλήθεια όχι με βάση την δική μας προσωπική άποψη…αλλά σε σχέση με τα διαβήματα της χώρας μας στον ΟΗΕ αλλά κυρίως τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας

Δείτε ποια και πόσα άρθρα της ανωτέρω σύμβασης έχει παραβιάσει η τουρκία με την παραβίαση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και τις έρευνες του Ορούκ Ρεις και του Τσεσμέ…
Άρθρο 19 Έννοια της αβλαβούς διέλευσης
1. Η διέλευση είναι αβλαβής εφόσον δεν διαταράσσει την ειρήνη, την τάξη ή την ασφάλεια του παράκτιου κράτους. Η διέλευση θα λαμβάνει χώρα σύμφωνα με την παρούσα σύμβαση και τους άλλους κανόνες του διεθνούς δικαίου.
2. Η διέλευση ξένου πλοίου θεωρείται ότι διαταράσσει την ειρήνη, την τάξη ή
την ασφάλεια του παράκτιου κράτους, εάν, ευρισκόμενο στη χωρική θάλασσα,
προβεί σε οποιαδήποτε από τις ακόλουθες δραστηριότητες:
…..
κ) σε διεξαγωγή έρευνας ή υδρογραφικών εργασιών
Άρθρο 77 Δικαιώματα του παράκτιου κράτους στην υφαλοκρηπίδα
1. Το παράκτιο κράτος ασκεί στην υφαλοκρηπίδα κυριαρχικά δικαιώματα προς το σκοπό της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων αυτής.
2.Τα δικαιώματα που αναφέρονται στην παράγραφο 1, είναι αποκλειστικά υπό την έννοια ότι αν το παράκτιο κράτος δεν εξερευνά την υφαλοκρηπίδα ή δεν
εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους, κανείς δεν μπορεί να αναλάβει
αυτές τις δραστηριότητες χωρίς ρητή συναίνεση του παράκτιου κράτους

Δικαίωμα καταδίωξης σύμφωνα με το δίκαιο της θάλασσας…

Άρθρο 111 Δικαίωμα συνεχούς καταδίωξης

Η συνεχής καταδίωξη ξένου πλοίου μπορεί να γίνεται όταν οι αρμόδιες αρχές του παράκτιου κράτους έχουν σοβαρούς λόγους να πιστεύουν ότι το πλοίο παραβίασε τους νόμους και τους κανονισμούς του κράτους αυτού….
Το δικαίωμα της συνεχούς καταδίωξης εφαρμόζεται, mutatis mutandis*, για παραβάσεις στην αποκλειστική οικονομική ζώνη ή στην υφαλοκρηπίδα,
συμπεριλαμβανομένων και των ζωνών ασφαλείας γύρω από τις εγκαταστάσεις της υφαλοκρηπίδας, των νόμων και των κανονισμών του παράκτιου κράτους που εφαρμόζονται σύμφωνα με τη σύμβαση αυτή στην αποκλειστική οικονομική ζώνη ή στην υφαλοκρηπίδα, περιλαμβανομένων και των ζωνών ασφαλείας.
Το δικαίωμα της συνεχούς καταδίωξης παύει μόλις το καταδιωκόμενο πλοίο εισέλθει στα χωρικά ύδατα της χώρας του ή τρίτου κράτους.

(*mutatis mutandis =κατά περίπτωση,τηρουμένων των αναλογιών)

Το δικαίωμα της καταδίωξης μπορεί να ασκηθεί μόνο από πολεμικά πλοία ή στρατιωτικά αεροσκάφη ή άλλα πλοία ή αεροσκάφη με εμφανή διακριτικά στοιχεία ότι ανήκουν σε κρατική υπηρεσία και είναι εξουσιοδοτημένα για το σκοπό αυτό.

Άρθρο 248 Καθήκον παροχής πληροφοριών στο παράκτιο κράτος
Κράτη και αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί που προτίθενται να αναλάβουν θαλάσσια
επιστημονική έρευνα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη ή στην υφαλοκρηπίδα ενός παράκτιου κράτους οφείλουν, σε έξι μήνες το λιγότερο πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία έναρξης του σχεδίου της θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας, να παράσχουν στο κράτος αυτό πλήρη περιγραφή:
α) της φύσης και των στόχων του σχεδίου
β) των μεθόδων και μέσων που θα χρησιμοποιηθούν, περιλαμβανομένων ονόματος, χωρητικότητας, τύπου και τάξης των πλοίων και περιγραφής του επιστημονικού εξοπλισμού
γ) των επακριβών γεωγραφικών περιοχών στις οποίες θα εκτελεσθεί το σχέδιο
δ) της αναμενόμενης ημερομηνίας πρώτης εμφάνισης και οριστικής αναχώρησης των ερευνητικών πλοίων, ή της ανάπτυξης τους εξοπλισμού και της απομάκρυνσης αυτού όπως είναι κατάλληλο
ε) του ονόματος του αναδόχου ιδρύματος, του διευθυντού του και του προσώπου του υπευθύνου για το σχέδιο, και
στ) της έκτασης κατά την οποία το παράκτιο κράτος θα πρέπει να μπορεί να συμμετάσχει ή να αντιπροσωπεύεται στο σχέδιο.
Άρθρο 249 Καθήκον συμμόρφωσης με ορισμένους όρους
1. Κράτη και αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί όταν αναλαμβάνουν θαλάσσια επιστημονική έρευνα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη ή στην υφαλοκρηπίδα ενός παράκτιου κράτους οφείλουν να συμμορφώνονται με τους
ακόλουθους όρους:
α) να διασφαλίζουν το δικαίωμα του παράκτιου κράτους, αν το επιθυμεί, να συμμετέχει ή αντιπροσωπεύεται στο σχέδιο θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας, ιδιαίτερα πάνω στα ερευνητικά πλοία και άλλα σκάφη ή επιστημονικές ερευνητικές εγκαταστάσεις, όταν είναι πρακτικά δυνατό, χωρίς πληρωμή οποιασδήποτε αμοιβής στους επιστήμονες του παράκτιου κράτους και χωρίς υποχρέωση συνεισφοράς στα έξοδα του σχεδίου …
Άρθρο 253 Αναστολή ή διακοπή δραστηριοτήτων θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας
1. Το παράκτιο κράτος έχει το δικαίωμα να απαιτήσει την αναστολή οποιωνδήποτε δραστηριοτήτων θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας που βρίσκονται σε εξέλιξη μέσα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη του ή στην υφαλοκρηπίδα του αν:
α) Οι ερευνητικές δραστηριότητες δεν διεξάγονται σύμφωνα με τις πληροφορίες που κοινοποιήθηκαν όπως προβλέπεται στο άρθρο 248 με βάση τις οποίες δόθηκε η συναίνεση του παράκτιου κράτους, ή
β) το κράτος ή ο αρμόδιος διεθνής οργανισμός που διεξάγει τις ερευνητικές δραστηριότητες παραλείπει να συμμορφωθεί με τις διατάξεις του άρθρου 249 που αφορούν στα δικαιώματα του παράκτιου κράτους σε σχέση με το σχέδιο θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας.
2. Το παράκτιο κράτος έχει το δικαίωμα να απαιτήσει, τη διακοπή οποιωνδήποτε δραστηριοτήτων θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις διατάξεις του άρθρου 248 η οποία ισοδυναμεί με σημαντική μεταβολή του σχεδίου ερευνών ή των ερευνητικών δραστηριοτήτων.
3. Το παράκτιο κράτος μπορεί επίσης να απαιτήσει τη διακοπή των δραστηριοτήτων θαλάσσιας επιστημονικής έρευνας αν οποιαδήποτε από τις καταστάσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 1 δεν διορθωθεί εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος.

Σας θυμίζουμε τις δηλώσεις του υφυπουργού παιδείας και καθηγητή κ. Άγγελου Συρίγου επί του θέματος αλλά και τα διαβήματα της χώρας μας στον ΟΗΕ…

Τι ισχύει και τι μας λέει λοιπόν το Δίκαιο της θάλασσας συνοπτικά:

Ναι τα τουρκικά ερευνητικά βρίσκονται σε διεθνή ύδατα εντός ελληνικής υφαλοκρηπίδας όμως.
Δεν μιλάμε για αβλαβή διέλευση η οποία σαφώς προβλέπεται, αλλά για μελέτες ή και έρευνες..
Το παράκτιο κράτος ασκεί στην υφαλοκρηπίδα κυριαρχικά δικαιώματα προς
το σκοπό της εξερεύνησης και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων αυτής…Άρα οποιαδήποτε έρευνα άλλης χώρας αποτελεί παραβίαση κυριαρχικών δικαιωμάτων
Η διέλευση ξένου πλοίου θεωρείται ότι διαταράσσει την ειρήνη, την τάξη ή
την ασφάλεια του παράκτιου κράτους, εάν, ευρισκόμενο στη χωρική θάλασσα,
προβεί σε διεξαγωγή έρευνας ή υδρογραφικών εργασιών (βλέπε Ορούκ Ρέις & Τσεσμέ)
Ακόμα και αν το παράκτιο κράτος δεν εξερευνά την υφαλοκρηπίδα ή δεν
εκμεταλλεύεται τους φυσικούς της πόρους, κανείς δεν μπορεί να αναλάβει
αυτές τις δραστηριότητες χωρίς ρητή συναίνεση του παράκτιου κράτους…
Κράτη και αρμόδιοι διεθνείς οργανισμοί που προτίθενται να αναλάβουν θαλάσσια επιστημονική έρευνα στην αποκλειστική οικονομική ζώνη ή στην
υφαλοκρηπίδα ενός παράκτιου κράτους οφείλουν, σε έξι μήνες το λιγότερο
πριν από την αναμενόμενη ημερομηνία έναρξης του σχεδίου της θαλάσσιας
επιστημονικής έρευνας, να παράσχουν στο κράτος αυτό πλήρη περιγραφή των ερευνών…
Το παράκτιο κράτος αν επιθυμεί δύναται να συμμετέχει στις έρευνες..
Όταν δεν τηρούνται τα ανωτέρω το παράκτιο κράτος μπορεί να διακόψει τις έρευνες και υπό προϋποθέσεις να καταδιώξει το ή τα ερευνητικά πλοία..