Η τουρκική λίρα καταγράφει το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο. Την ίδια ώρα, ο πληθωρισμός καλπάζει και η οικονομία προσπαθεί να επουλώσει τα σημάδια της πανδημίας του κορωνοϊού. Σ’ αυτό το πλαίσιο, οι εύποροι -και όχι μόνο- Τούρκοι φαίνεται ότι στρέφονται εκ νέου στην πλέον αγαπημένη τους συνήθεια. Την αγορά χρυσού.
Τον περασμένο Ιούνιο, όταν έγινε η άρση των περιοριστικών μέτρων έναντι του κορωνοϊού, τα μαγαζιά που είχαν τη μεγαλύτερη κίνηση ήταν τα καταστήματα χρυσού και κοσμημάτων. Χαρακτηριστικές ήταν, μάλιστα, οι εικόνες στο «Μεγάλο Παζάρι» της Κωνσταντινούπολης, μία από τις παλαιότερες και πιο δημοφιλείς αγορές του κόσμου.
«Βρίσκομαι στο παζάρι εδώ και 20 χρόνια και ουδέποτε είχα ζήσει κάτι τέτοιο» παραδέχεται ο Οζγκούρ Ανίκ, γενικός διευθυντής της Ozak Precious Metals As. «Όταν οι τιμές του χρυσού βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, οι άνθρωποι συνήθως πωλούν τον χρυσό τους. Σήμερα, όμως, συνεχίζουν να αγοράζουν κι άλλο».
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στα τέλη Αυγούστου, οι Τούρκοι καταθέτες διατηρούσαν ποσότητα χρυσού, αξίας 33 δισεκατομμυρίων δολαρίων, στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας. Κι αυτό, παρά την αύξηση της σχετικής φορολογίας στο 1% από 0,2% προηγουμένως, τον περασμένο Μάιο.
Ο μέσος όγκος του χρυσού που πωλείται ημερησίως στο «Μεγάλο Παζάρι», ανέρχεται πλέον στις 4.500 ουγγιές. Υπό κανονικές συνθήκες θα κυμαινόταν μόλις στις 450 ουγγιές. Και όπως είναι εύλογο, τα εγχώρια αποθέματα δεν επαρκούν για την κάλυψη της αυξανόμενης ζήτησης. Έτσι, η Τουρκία, μέσα στο πρώτο 8μηνο του 2020, έχει εισαγάγει χρυσό, αξίας 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων –ποσό αυξημένο κατά 153% σε σχέση με το 2019.
Η τουρκική δίψα για τον χρυσό, μάλιστα, επέρχεται σε μια περίοδο, κατά την οποία η διεθνής ζήτηση έχει ενισχυθεί σημαντικά, καθώς η στάσιμη παγκόσμια οικονομία και η αναταραχή στις αγορές έχουν στρέψει τους επενδυτές στην επιλογή ασφαλών επενδυτικών «καταφυγίων», όπως αυτή του πολύτιμου μετάλλου.
Τι συμβαίνει στην τουρκική οικονομία;
Τον τελευταίο χρόνο, οι τουρκικές αρχές εφαρμόζουν μια διττή οικονομική πολιτική, η οποία από τους περισσότερους οικονομολόγους χαρακτηρίζεται ως μη βιώσιμη.
Από τη μία πλευρά, ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν καλεί την κεντρική τράπεζα να διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια -κάτι το οποίο καθιστά αδύναμο το τουρκικό νόμισμα εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού – με στόχο την παροχή φθηνής ρευστότητας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Από την άλλη πλευρά, η κεντρική τράπεζα δαπανά μεγάλες ποσότητες ξένου συναλλάγματος, προκειμένου να αγοράζει τουρκικές λίρες και να αποτρέπει την περαιτέρω καταβαράθρωση του εγχώριου νομίσματος.
Αυτή η στρατηγική, όμως, έχει αποβεί μοιραία για την τουρκική οικονομία, καθώς η αξία της τουρκικής λίρας βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο όλων των εποχών, βουλιάζοντας τη Δευτέρα στις 7,49 λίρες/δολάριο. Μάλιστα, οι σωρευτικές απώλειες από την αρχή του 2020, υπερβαίνουν το 20%.
Πηγή: Wall Street Journal