Τα 6.000 ευρώ της κρατικής επιδότησης για αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου – ΙΧ, που μπορεί να γίνουν και €7.000 αν έχετε αυτοκίνητο για απόσυρση, φαίνονται σαν να φωνάζουν ότι ήρθε η ώρα να διαβείτε το κατώφλι των μηδενικών ρύπων. Ωστόσο, είναι τα πράγματα έτσι;
Όταν μιλάμε για κίνητρα που προωθούν τις τεχνολογίες των μηδενικών ρύπων στον γενικότερο τομέα των μεταφορών, είναι δύσκολο να πει κανείς ότι ο χαρακτήρας τους δεν είναι θετικός. Ωστόσο δεν πρέπει κανείς να βιάζεται να βγάλει συμπεράσματα σε σχέση τόσο με το εύρος τους, όσο και με το τελικό τους αποτέλεσμα. Ενώ, πολύ περισσότερο δεν πρέπει να πέσει στην παγίδα της μειωμένης τιμής και να πιστέψει ότι ήρθε η ώρα να αγοράσει το δικό του ηλεκτρικό αυτοκίνητο, που τώρα είναι επιτέλους «φθηνό».
Κάθε πράγμα στην ώρα του και στο χώρο του – και πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, σημειώστε ότι όσον αφορά τις επιδοτήσεις αυτές θα οδηγήσουν στην είσοδο στην κυκλοφορία συγκεκριμένου αριθμού οχημάτων.
Έτσι, λοιπόν, ενώ αρχικά γινόταν λόγος για περίπου 1.700 πλήρως ηλεκτρικά (BEV*) επιβατικά ΙΧ, 1.000 BEV* & υβριδικά PHEV* ταξί και 6.000 BEV & PHEV εταιρικά οχήματα (επιβατικά και van), με το σύνολο, για τα δύο χρόνια 8.700 αυτοκίνητα BEV και PHEV μαζί, τελικώς κατά την τελική παρουσίαση του ψηφισμένου πλέον νόμου ο αρμόδιος υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κωστής Χατζηδάκης, δήλων ότι συνολικά αναμένεται να επιδοτηθούν περί τα 15.000 αυτοκίνητα (ΙΧ και Ταξί) και 12.500 δίκυκλα (ποδήλατα και σκούτερ), από τα 100 εκ. ευρώ του προγράμματος.
Όλα αυτά σε μια αγορά η οποία στην προ κορωνοϊού εποχή είχε αγγίξει – ΙΧ και φορτηγά – τις 122.000 μονάδες ετησίως. Μιλάμε, λοιπόν, για ένα συγκεκριμένο – περιορισμένο – ποσοστό στο σύνολο της αγοράς, παρόλο που οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι η αναμενόμενη αύξηση των «ηλεκτρικών» πωλήσεων θα είναι βεβαίως θεαματική: βλέπετε, στην Ελλάδα, στο διάστημα 2014-2019 πουλήθηκαν συνολικά 438 BEV και 706 PHEV. Ωστόσο, με βάση το πλήθος των οχημάτων που αναμένεται να επιδοτηθούν έχουμε έναν πρώτο λόγο για να σκεφτούμε ότι η το ηλεκτρικό αυτοκίνητο δεν είναι για όλους.
Ο δεύτερος λόγος που περιορίζει το κοινό που μπορεί να επωφεληθεί από τα κίνητρα, είναι ότι έχουμε να κάνουμε με αυτοκίνητα που κοστίζουν περίπου 30.000 ευρώ (εφόσον μιλάμε για στοιχειωδώς «οικογενειακά» μοντέλα), ακόμα και με την κρατική επιδότηση. Πολύ περισσότερο που η κατοχή και η χρήση τους θέτει μια σειρά απαιτήσεις στον ιδιοκτήτη τους, όπως η θέση πάρκινγκ (κατά προτίμηση κλειστού) για εγκατάσταση φορτιστή, ενώ ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην παρούσα φάση, που η υπάρχουσα υποδομή φόρτισης βρίσκεται σε εμβρυικό στάδιο, στο σχεδιασμό των όποιων υπεραστικών μετακινήσεων, για να είναι κανείς βέβαιος ότι δεν θα γυρίσει με την οδική βοήθεια, έχοντας «μείνει» από ρεύμα… Διότι, άλλο η θεωρητική αυτονομία και άλλο η απόσταση που μπορεί να καλύψει ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο στην πράξη!
Και μην βιαστείτε να σκεφτείτε ότι θα κάνετε γρήγορα απόσβεση της υψηλής τιμής, λόγω του μειωμένου κόστους κίνησης, που όντως είναι 3-5 φορές μικρότερο από αυτό των συμβατικών αυτοκινήτων, γιατί ακόμα και με τους πλέον αισιόδοξους υπολογισμούς του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας – και με φόρτιση αποκλειστικά με «νυχτερινό» ρεύμα – θα εξοικονομήσετε 1.000 ευρώ το χρόνο (ανά 10.000 χλμ.) σε σχέση με τη βενζίνη, συν το όποιο όφελος προκύψει από το μειωμένο κόστος συντήρησης και τις άλλες παροχές. Όμως εσείς θα έχετε πληρώσει για την αγορά του ηλεκτρικού σας αυτοκινήτου κάπου 10.000 € επιπλέον…
Αρκετά διαφορετική είναι η κατάσταση για τις επιχειρήσεις και τους πάσης φύσεως επαγγελματίες, ιδιαίτερα για αυτούς που δραστηριοποιούνται στην περιοχή του κέντρου, όπου θα μπορούν κυκλοφορούν ελεύθερα, όποια περιβαλλοντικά μέτρα περιορισμού της κυκλοφορίας και να επιβληθούν μελλοντικά. Εδώ, δίνονται μια σειρά φορολογικά κίνητρα που σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα (μειωμένο κόστος κίνησης κλπ.) αλλάζουν τα δεδομένα.
Ενώ, χαρακτηριστική περίπτωση που η ηλεκτροκίνηση συμφέρει είναι τα ταξί, που σε μια βάρδια τους μπορεί να διανύουν 200 χλμ. το καθένα και που διανύουν πολλές δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα κάθε χρόνο. Τα ηλεκτροκίνητα ταξί συμφέρουν και κοινωνικά, από την πλευρά της ρύπανσης, καθώς κινούνται σε μεγάλο βαθμό στο κέντρο επιβαρύνοντας με ρύπους (και όχι μόνον CO2) τοπικά την ατμόσφαιρα. Εν ολίγοις η αντικατάσταση των παλαιών ταξί με ηλεκτρικά θα ήταν ευχής έργον, όμως για την απρόσκοπτη λειτουργία τους, πρέπει να δημιουργηθεί – και μάλιστα γρήγορα – δίκτυο σημείων ταχείας φόρτισης DC.
Τονίζουμε λοιπόν ότι η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου έχει οικονομικό νόημα για πολύ συγκεκριμένες κατηγορίες χρηστών που κάνουν τέτοια χρήση η οποία τελικώς οδηγεί σε ένα θετικό ισοζύγιο. Αυτό είναι κάτι που σίγουρα θα αλλάξει σταδιακά τα επόμενα χρόνια, αφού τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα θα προσεγγίσουν τα συμβατικά από την άποψη της τιμής αγοράς. Σήμερα όμως δεν χρειάζεται υπερβολικός ενθουσιασμός. Και για να μην παρεξηγηθούμε, εμείς δεν λέμε να μην αγοράσετε ηλεκτρικό αυτοκίνητο αλλά να ξέρετε τι αγοράζετε και γιατί!
Τα κίνητρα με μια ματιά
Ο νόμος για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης προβλέπει τα εξής: Με έως €6.000 επιδοτείται η αγορά ηλεκτρικού (BEV) ΙΧ, με έως €5.500 η αγορά BEV Van και με έως€4.000 η αγορά PHEV επαγγελματικού Van με CO2 λιγότερο των 50 g/km. Η αγορά ηλεκτρικού ταξί επιδοτείται με έως €10.500, ενώ για τα plug in ταξί η επιδότηση φτάνει μέχρι τα 8.000 € (περιλαμβάνεται – και στις δύο περιπτώσεις – η υποχρεωτική απόσυρση του παλαιού ταξί).
Άλλα 1.000 € δίνονται για απόσυρση παλιού αυτοκινήτου, ενώ με έως 800 ευρώ επιδοτούνται τα ηλεκτρικά δίκυκλα/τρίκυκλα και τα ποδήλατα. Σε όλα αυτά προσθέστε και μια σειρά φορολογικά κίνητρα όπως οι υπεραποσβέσεις, τα €500 για την εγκατάσταση «έξυπνων» φορτιστών, η δωρεάν στάθμευση κλπ.
Σημειώστε ότι το οικολογικό bonus είναι 20% για τα ΙΧ με Λιανική Τιμή Προ Φόρων [ΛΤΠΦ] έως €30.000 & 15% για ΛΤΠΦ από €30.001 έως €50.000, 25% για τα ταξί και 15% για τα επαγγελματικά οχήματα και τα εταιρικά ΙΧ. Κατά συνέπεια δεν σημαίνει ότι τα 6.000 ευρώ είναι δεδομένα για οποιοδήποτε μοντέλο επιλέξει κανείς, ενώ συνηθισμένο λάθος που γίνεται από τους ενδιαφερόμενους είναι ότι κάνουν τον υπολογισμό του bonus επί της τελικής λιανικής τιμής και όχι επί της ΛΤΠΦ, που είναι το σωστό.
Επιπλέον επιδότηση 1.000 ευρώ δίνεται για απόσυρση παλαιού αυτοκινήτου (ΙΧ και εταιρικά οχήματα), ενώ άλλα €1.000 δίνονται σε ΑΜΕΑ & Πολύτεκνους (ΙΧ & Ταξί)
Σύμφωνα με την ΚΥΑ πηγή χρηματοδότησης της δράσης είναι το Ταμείο των Ρύπων, που έχει ήδη πιστώσει 45 εκατ. ευρώ που αντιστοιχούν στα έσοδα του 2019. Υπενθυμίζεται ότι ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης μέχρι το τέλος του 2021 θα είναι 100 εκατ. ευρώ.
Η σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) για τη δράση «ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ» δημοσιεύθηκε στις 7 Αυγούστου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ 3323 Β/7.8.2020), ενώ η ηλεκτρονική πλατφόρμα άνοιξε τη Δευτέρα που μας πέρασε (24 Αυγούστου).
*BEV: Battery Electric Vehicle (ηλεκτρικό όχημα μπαταρίας), PHEV: Plug-In Hybrid Electric Vehicle (επαναφορτιζόμενο υβριδικό ηλεκτρικό όχημα)
Δείτε το πλήρες άρθρο με φωτογραφίες, πίνακες και γραφήματα κάνοντας κλικ εδώ