Έντονη ανησυχία προκαλεί σε πολλούς οικονομικούς αναλυτές η κατάρρευση της τιμής του αργού πετρελαίου, καθώς φαίνεται πως είναι ένα από τα παράπλευρα θύματα της οικονομικής κρίσης, που επιφέρει η πανδημία του κοροναϊού.
Κι αυτό γιατί το παγκόσμιο lockdown, το οποίο έχει ρίξει στο ναδίρ τις μεταφορές αλλά και την παραγωγή, έχει περιορίσει στο ελάχιστο τη ζήτηση, τη στιγμή που η προσφορά παραμένει σε πολύ υψηλά επίπεδα. Πολλοί είναι μάλιστα εκείνοι που επισημαίνουν πως η συγκεκριμένη εξέλιξη υποδηλώνει τις εκτιμήσεις της αγοράς πως οι αεροπορικές εταιρείες δεν πρόκειται να προσθέσουν σύντομα πτήσεις στο δίκτυό τους , καθώς η τουριστική κίνηση αναμένεται να κινηθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα φέτος καλοκαίρι.
Λόγω όμως της διαμορφούμενης υπερπροσφοράς, οι δεξαμενές αποθήκευσης γεμίζουν σε τέτοιο βαθμό, ώστε είναι πρακτικά αδύνατο να βρεθεί επιπλέον αποθηκευτικός χώρος.
Την ίδια στιγμή όμως όσοι παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις υπενθυμίζουν πως η αγορά πετρελαίου έχεις δικούς της «άγριους» κανόνες.
«Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι ότι η αγορά πετρελαίου καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα μελλοντικά συμβόλαια, δηλαδή από τα παράγωγα. Είναι χρηματιστηριακό είδος και εξαρτάται πάρα πολύ από τις προσδοκίες που είχαν δημιουργήσει στο προηγούμενο χρονικό διάστημα οι αγοροπωλησίες. Επειδή όμως τα συμβόλαια είναι χαρτιά, τα οποία δεν αποτυπώνουν επακριβώς την παραγωγή του πετρελαίου, ενέχουν εγγενώς κι έναν χαρακτήρα κερδοσκοπίας» επισημαίνει μιλώντας στο tvxs ο καθηγητής Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, Κώστας Μελάς.
Τι συμβαίνει όμως στην προκείμενη περίπτωση με την απουσία αποθηκευτικών χώρων; «Στην ουσία υπάρχει ένας μεγάλος όγκος πετρελαϊκών αποθεμάτων, για τα οποία δε συμφέρει όσους έχουν αγοράσει συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης να τα ολοκληρώσουν καθώς δεν έχουν που να τα αποθηκεύσουνε. Επομένως πληρώνουνε κάτι λιγότερο από το κόστος που θα πλήρωναν εφόσον προχωρούσαν σε αποθήκευση» σημειώνει ο κύριος Μελάς.
Σε ό,τι αφορά την επίδραση που έχει η κρίση του κοροναϊού στο ζήτημα ο καθηγητής οικονομικών είναι σαφής. «Αυτή τη στιγμή η ζήτηση για το πετρέλαιο είτε από τη βιομηχανία, είτε από τις μεταφορές είτε από οποιαδήποτε άλλη κατανάλωση έχει πέσει πάρα πολύ χαμηλά λόγω της επέλασης της οικονομικής κρίσης, την οποία έχει επιφέρει η πανδημία» υπογραμμίζει.
Πρέπει να σημειωθεί πάντως πως η πετρελαϊκή κρίση υπέβοσκε αρκετό καιρό πριν από την εμφάνιση του φονικού ιού, όπως είχε διαφανεί από τη σκληρή σύγκρουση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του μπολ του ΟΠΕΚ με τη Ρωσία, υπό το βλέμμα πάντα των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν πρέπει να ξεχνάμε άλλωστε πως ο Αμερικάνος πρόεδρος έχει ενώπιόν του τις εκλογές του Νοέμβρη, με τον ίδιο να έχει επενδύσει πολλά στην οικονομική ανάπτυξη, που κατά τον ίδιο θα έρθει στη χώρα μέσω της παραγωγής σχιστολιθικού πετρελαίου.
Σε κάθε περίπτωση, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που προειδοποιούσαν ότι ο πετρελαϊκός πόλεμος Σαουδικής Αραβίας-ΗΠΑ-Ρωσίας ενείχε τον κίνδυνο σοβαρού ατυχήματος, με την πανδημία να έρχεται να επιβεβαιώσει τους φόβους.
«Ξεκίνησε πριν από λίγους μήνες από μια διαμάχη ανάμεσα στη Σαουδική Αραβία και τη Ρωσία, αλλά την ίδια στιγμή εμφανίζεται η πανδημία του κοροναϊού, η οποία παρασέρνει αυτή την αντιμαχία και οδηγεί τις τιμές του πετρελαίου σε πολύ χαμηλό επίπεδο, διότι απλούστα έχει μεγαλώσει πάρα πολύ η προσφορά ενώ αντίθετα η ζήτηση έχει μειωθεί λόγω οικονομικής κρίσης» λέει με νόημα ο κύριος Μελάς και συνεχίζει τονίζοντας ότι «πλέον ακόμη και οι τελευταίες προσπάθειες, που είχαν κάνουν με μια συμφωνία των ΗΠΑ με την Σαουδική Αραβία για μείωση της προσφοράς πετρελαίου φαίνεται να μην αποδίδουν τα αναμενόμενα».
Από την άλλη όμως, η εν λόγω κρίση θα μπορούσε να έχει ακόμη και θετικό αντίκτυπο, καθώς υπό προϋποθέσεις θα έπρεπε να οδηγήσει σε ελάφρυνση μέρους των βαρών που σηκώνουν πάρα πολλά νοικοκυριά παγκοσμίως.
«Από την άποψη της οικονομίας γενικότερα σημαίνει ότι από τη στιγμή που η τιμή του πετρελαίου μειώνεται, υποτίθεται πως οι καταναλωτές -όσοι χρησιμοποιούν ντίζελ- θα έχουν όφελος. Όπως καταλαβαίνει ο καθένας όμως, αυτό δε φτάνει αμέσως στις τιμές των πρατηρίων, οι συγκεκριμένες διακυμάνσεις αργούν πάρα πολύ» αναφέρει σχετικά ο κύριος Μελάς και καταλήγει: «Υπό μια έννοια, πρόκειται για μια κατάσταση, η οποία ενέχει δυο αντιφατικά στοιχεία: είναι από τη μια ευνοϊκή για πολλά νοικοκυριά αλλά ταυτόχρονα είναι καθρέφτης της κρίσης της παγκόσμιας οικονομίας».