Πάμπολλοι κλάδοι της ελληνικής οικονομίας δοκιμάζονται έντονα τις τελευταίες μέρες εξαιτίας της πανδημίας και της «νέκρωσης» της οικονομίας από τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας.
Ωστόσο υπάρχουν ορισμένοι κλάδοι όπως τα ξενοδοχεία, η εστίαση, οι μεταφορές, η ψυχαγωγία έχουν φτάσει στα όριά τους, εκπέμποντας SOS προς την κυβέρνηση για στήριξη τόσο των επιχειρήσεων, όσο και των εργαζομένων σε αυτούς.
Όπως επισημαίνει ο ΣΕΒ στο οικονομικό του Δελτίο, οι δαπάνες των νοικοκυριών που θα επηρεαστούν περισσότερο είναι οι δαπάνες για εστιατόρια και ξενοδοχεία, για διακοπές και για διασκέδαση. Μεσαίου μεγέθους θα είναι η επίπτωση στις αγορές επίπλων, ρούχων και αυτοκινήτων και μάλλον χαμηλή επίπτωση στις δαπάνες υγείας και στα τρόφιμα και ποτά.
Ο τουρισμός, οι μεταφορές, και το εμπόριο έχουν επηρεαστεί περισσότερο από τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποφυγή διάδοσης του κορωνοϊού.
Ειδικά στον τουρισμό αναμένεται μια μεγάλη ύφεση στο 2ο και 3ο τρίμηνο του έτους, όπου συγκεντρώνονται το 25% και το 60% των εισπράξεων από τον εξωτερικό τουρισμό, με τις απώλειες να φτάνουν στο 100% το 2ο τρίμηνο και στο 50% το 3ο τρίμηνο.
Το γεγονός αυτό οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην κατάρρευση πολλών τουριστικών επιχειρήσεων (ξενοδοχείων, τουριστικών γραφείων κλπ), καθώς υπολογίζεται πως οι τουριστικές εισπράξεις από €18 δισ. το 2019 θα υποχωρήσουν στα €8 δισ. φέτος, ή σε €10 δισ. με κάποια ενδεχόμενη μετακύλιση του τουριστικού προϊόντος προς το φθινόπωρο (το καλό σενάριο).
Ήπιες οι επιπτώσεις στην μεταποίηση
Η ελληνική μεταποίηση επηρεάζεται λόγω κορωνοϊού ποικιλοτρόπως, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, με τα κυριότερα προβλήματα να εντοπίζονται στην απουσία προσωπικού ή και εμφάνισης κρουσμάτων στη γραμμή παραγωγής, στις αποθήκες, κλπ. που φέρνουν μεγάλη αναστάτωση στον προγραμματισμό, τις βάρδιες, τα μέτρα υγιεινής και ασφαλείας, κλπ.
Επίσης, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται προβλήματα στη διαθεσιμότητα πρώτων υλών, ενώ ελλοχεύει και ο κίνδυνος μη πραγματοποίησης εξαγωγών λόγω προβλημάτων στις μεταφορές (λιμάνια, πλοία, αεροπλάνα).
Η ελληνική βιομηχανία (μεταποίηση) εν γένει δεν είναι πολύ εκτεθειμένη στις διεθνείς αλυσίδες αξίας. Συνεπώς, η επίπτωση της διακοπής ή αναστάτωσης που προκαλείται στο διεθνές εμπόριο, και ιδίως για ενδιάμεσα αγαθά, θα είναι σχετικά περιορισμένη.
Από την άλλη μεριά, ορισμένοι κλάδοι της μεταποίησης στηρίζονται πολύ περισσότερο από άλλους στις διεθνείς αλυσίδες αξίας, όπως είναι τα ηλεκτρονικά, τα ηλεκτρολογικά προϊόντα, η κλωστοϋφαντουργία, τα μη μεταλλικά ορυκτά, τα βασικά μέταλλα, τα πλαστικά, τα χημικά και τα φάρμακα, κλπ. Αντίθετα, κλάδοι όπως τα τρόφιμα και τα πετρελαιοειδή, έχουν μικρή σχετικά έκθεση.
Συνεπώς, πολλοί κλάδοι της ελληνική μεταποίησης, αναμένεται να υποστούν σχετικά περιορισμένες, αν και όχι αμελητέες αρνητικές επιδράσεις.
Σοκ στην αγορά εργασίας
Τα πρώτα στοιχεία από την αγορά εργασίας δείχνουν ότι τον Μάρτιο του 2020, το ισοζύγιο προσλήψεων – αποχωρήσεων ήταν αρνητικό κατά -41.9 χιλ. θέσεις, έναντι θετικού ισοζυγίου κατά +43,4 χιλ. θέσεις τον Μάρτιο του 2019.
Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της αναστολής προσλήψεων, οι οποίες ανήλθαν σε 103,0 χιλ. έναντι 202,2 χιλ. τον Μάρτιο του 2019. Αντίθετα, οι αποχωρήσεις τον Μάρτιο του 2020 ήταν μειωμένες κατά 13,9 χιλ. σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2019 (144,9 χιλ. έναντι 158,8 χιλ. αντίστοιχα).
Σύμφωνα με την τοποθέτηση του υπουργού Εργασίας στην Βουλή, τις πρώτες 19 ημέρες του Μαρτίου 2020 το ισοζύγιο προσλήψεων – απολύσεων ήταν αρνητικό κατά 41 χιλ. θέσεις, δηλαδή στο ίδιο που διαμορφώθηκε στο τέλος του μήνα.
Αυτό οφείλεται στα μέτρα που λήφθηκαν για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κρίσης του κορονοϊού και ειδικότερα στη ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας ως προϋπόθεση για την αναστολή καταβολής ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων και τη χρήση έκτακτων χρηματοδοτικών εργαλείων στήριξης.
Η αναστολή των προσλήψεων τον Μάρτιο του 2020 αφορά κατά ένα μεγάλο μέρος σε θέσεις εποχικής απασχόλησης στον τουρισμό, με το ισοζύγιο προσλήψεων αποχωρήσεων στα ξενοδοχεία και εστιατόρια να διαμορφώνεται σε -23,8 χιλ., έναντι +19,3 χιλ. τον Μάρτιο του 2019, και στους λοιπούς κλάδους σε -18,1 χιλ., έναντι +24,1 χιλ. τον Μάρτιο του 2019.
Επιπρόσθετα, τον Μάρτιο του 2020 το μερίδιο των νέων προσλήψεων πλήρους απασχόλησης αυξήθηκε σε 56% από 46% τον Μάρτιο του 2019, γεγονός το οποίο καταδεικνύει ότι οι προσλήψεις που ανεστάλησαν αφορούν σε θέσεις ευέλικτων μορφών απασχόλησης.