Η αγωνία της ελληνικής οικονομίας
Ας ξεκινήσουμε με μια εκτίμηση για την επίδοση της ελληνικής οικονομίας το 1ο τρίμηνο, που θα ήταν άσχημη υπό φυσιολογικές συνθήκες αλλά μπορεί να θεωρηθεί θετική, με βάση τα δεδομένα της πανδημίας. Με βάση την εικόνα που υπάρχει μέχρι σήμερα, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας αναμένεται να υποχωρήσει σχετικά λίγο, π.χ. 1%, το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου, σε σύγκριση με το αντίστοιχο διάστημα το 2019. Σημαντικό ρόλο φαίνεται να έχει παίξει το γεγονός ότι δεν χάθηκε ολόκληρος ο Μάρτιος όπως στη γειτονική Ιταλία.
Όμως, η οικονομική δραστηριότητα θα καταγράψει μεγάλη βουτιά το 2ο τρίμηνο, που θα μπορούσε να είναι της τάξης του 30%-40% λόγω της διακοπής/αναστολής λειτουργίας κλάδων της οικονομίας. Η ανωτέρω πρόβλεψη βασίζεται στην υπόθεση ότι ο Απρίλιος και ο Μάιος θα είναι επίσης χαμένοι μήνες. Αν αυτό αλλάξει και έχουμε ταχύτερη, σταδιακή επάνοδο στην κανονικότητα μέσα στον Μάιο, η μείωση του ΑΕΠ θα είναι αναλογικά μικρότερη.
Το δημοσιονομικό πακέτο μέτρων ύψους 6,8 δισ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ στοχεύει στη μερική ανάσχεση των συνεπειών της καραντίνας και της πανδημίας. Από τη σύγκριση με τα άλλα δημοσιονομικά πακέτα στην ευρωζώνη, προκύπτει πως το ελληνικό και το γερμανικό είναι τα μεγαλύτερα ως ποσοστό του ΑΕΠ μέχρι στιγμής.
Στα δημοσιονομικά πακέτα δεν συμπεριλαμβάνονται τα δάνεια με κρατική εγγύηση προς τις επιχειρήσεις του μη χρηματοπιστωτικού τομέα, όπου η Γερμανία είναι πολύ μπροστά με 38% του ΑΕΠ και ακολουθούν Γαλλία και Ολλανδία με 12%. Ελλάδα και Πορτογαλία εμφανίζονται να είναι ουραγοί εδώ. Όμως, είμαστε ακόμη στην αρχή.
Προφανώς, τα 6,8 δισ. ευρώ αφορούν το δίμηνο Μαρτίου-Απριλίου και φαίνεται πως κατανέμονται λίγο-πολύ όπως είχε εκτιμήσει χονδρικά η στήλη την προηγούμενη εβδομάδα. Κοινώς, 1 με 1,5 δισ. ευρώ τον Μάρτιο και 5 με 5,5 δισ. ευρώ τον Απρίλιο.
Αν δεχθούμε, όπως είναι πιθανό, πως θα χρειαστούν επιπλέον 5 δισ. ευρώ περίπου για τον Μάιο, ο δημοσιονομικός λογαριασμός ανεβαίνει στα 11,8 δισ. ευρώ περίπου την περίοδο Μαρτίου-Μαΐου. Χωρίς έξτρα λεφτά από το ΕΣΠΑ, κοινοτικά λεφτά από άλλη πηγή ή/και δανεισμό από τις αγορές, η ελληνική οικονομία θα φτάσει στα όριά της τον Ιούνιο, όπου μπορεί να χρειαστεί επιπλέον 5 δισ. ευρώ περίπου.
Μετά, έχει αίτημα προς τον ESM για χρήση του «μαξιλαριού ασφαλείας» των 15,7 δισ. ευρώ, που λογικά θα γίνει δεκτό, αλλά το τίμημα θα είναι πολύ μεγάλο. Πιθανός αποκλεισμός από τις αγορές, γιατί κανείς δεν θα δανείζει την Ελλάδα με εύλογο επιτόκιο, αν δεν ξέρει πως θα πάρει τα λεφτά του πίσω. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πάμε ενδεχομένως σε νέο μνημόνιο.
