Της Άννας Κανδύλη
Αντισυνταγματικές κρίθηκαν από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας βασικές διατάξεις του Νόμου Κατρούγκαλου (4387/2016). Το δικαστήριο δημοσίευσε πέντε αποφάσεις που ελήφθησαν κατά πλειοψηφία, με την ισχύ τους να αρχίζει από σήμερα χωρίς αναδρομική ισχύ. Πρόεδρος των αποφάσεων αυτών είναι η αντιπρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου Μαίρη Σάρπ.
Συγκεκριμένα:
-Για τον ΕΦΚΑ έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικό τον ενιαίο ασφαλιστικό φορέα και την υπαγωγή σε αυτόν του συνόλου των ασφαλισμένων, εργαζομένων και συνταξιούχων. Ειδικότερα έκρινε ότι είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, την αρχή της ισότητας και της αναλογικότητας η δημιουργία ενός φορέα με το σκεπτικό ότι όλοι αντιμετωπίζουν τους ίδιους ασφαλιστικούς κινδύνου (γήρας, ασθένειες, θάνατος).
Το δικαστήριο απέρριψε τις προσφυγές των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν ζητήσει να μείνουν εκτός ΕΦΚΑ λόγω της ειδικής σχέσης που έχουν με το κράτος.
Η μειοψηφία είχε την άποψη ότι πρέπει να υπάρχει ξεχωριστό ταμείο για τους Δημοσίους υπαλλήλους.
-Για τους αυτοαπασχολούμενους- ελεύθερους επαγγελματίες η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικό γιατί προσβάλλεται η αρχή της ισότητας τον τρόπο υπολογισμού των εισφορών τους σε σύγκριση με τους μισθωτούς. Και συγκεκριμένα το όριο του 20% ( που έχει ήδη μειωθεί με νεότερο νόμο)των εισφορών που προέβλεπε ο λεγόμενος νόμος Κατρούγκαλου, αφού για τους μισθωτούς το ανάλογο ποσοστό είναι 6% καθώς το υπόλοιπο καλύπτεται από τον εργοδότη.
-Για τον επανυπολογισμό των συντάξεων, το δικαστήριο έκρινε συνταγματικό κατά οριακή πλειοψηφία 13 έναντι 12 ψήφων τη διάταξη που ορίζει ως βάση για τον επανυπολογισμό την 31η Δεκεμβρίου του 2014. Έκρινε επίσης στο θέμα αυτό ότι στον νόμο Κατρούγκαλου υπάγονται όλοι οι ασφαλισμένοι, νυν και μελλοντικοί, ανεξάρτητα από το πότε ξεκίνησαν να εργάζονται. Δηλαδή δεν υπάρχουν πλέον ασφαλισμένοι πολλών ταχυτήτων.
Αυτό κρίθηκε στη λογική ότι όλοι πρέπει να επωμιστούν το βάρος για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, στο πλαίσιο της αλληλεγγύης των γενεών.
H μειοψηφία στο θέμα αυτό που ήταν οριακή εξέφρασε την άποψη ότι η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην επίτευξη δημοσιονομικών στόχων.
-Για τις κύριες συντάξεις το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία συνταγματικές τις διατάξεις του νόμου Κατρούγκαλου διότι είχαν αναλογιστικές μελέτες. Ειδικότερα είχε γίνει αναλογιστική μελέτη από την αρμόδια Αναλογιστική Αρχή και επίσης είχε υπάρξει και έγγραφο που πιστοποιούσε τη σοβαρότητά της από το Διεθνές Γραφείο Εργασίας.
Ωστόσο επειδή για τις επικουρικές δεν υπήρχαν ανάλογες μελέτες οι σχετικές διατάξεις κρίθηκαν αντισυνταγματικές κι ως εκ τούτου η πολιτεία οφείλει άμεσα να νομοθετήσει εκ νέου.
-Το δικαστήριο έκρινε κατά πλειοψηφία αντισυνταγματική τη διάταξη που προβλέπει περικοπή των επικουρικών όταν το ύψος τους υπερβαίνει τα 1.300 ευρώ καθώς αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας.
-Το δικαστήριο κατά πλειοψηφία έκρινε αντισυνταγματικό το ποσοστό αναπλήρωσης των συντάξεων κυρίως για τις μεγάλες συντάξεις και τους συνταξιούχους που έχουν πολλά χρόνια εργαστεί, ειδικότερα το ανώτατο πλαφόν αναπλήρωσης 46,8% για 42 χρόνια εργασίας.
Να σημειωθεί τέλος ότι το Δικαστήριο αποφάνθηκε πως το κράτος εγγυάται τη χρηματοδότηση του ασφαλιστικού συστήματος σε περίπτωση προβλήματος και ανάγκης.