Την επιλογή της κυβέρνησης να υπερφορολογήσει τη μεσαία τάξη, προκειμένου να μπορέσει να ανακουφίσει τα χαμηλά εισοδήματα, υπερασπίσθηκε χθες –μετά τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη– και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. Μάλιστα, παραδέχθηκε ότι αυτό έγινε και γιατί άργησε να αποδώσει η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ωστόσο, ο ίδιος προσπάθησε να δικαιολογήσει την υπερφορολόγηση και τη χαρακτήρισε λίγο – πολύ αναγκαίο κακό.
«Είχαμε απόλυτη προτεραιότητα την ανθρωπιστική κρίση και μας πήρε μεγάλο χρονικό διάστημα για να έρθουν αυτά τα χρήματα από τη φοροδιαφυγή, γι’ αυτό και πιέσαμε τη μεσαία τάξη», είπε χθες στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, συνεχίζοντας τη συζήτηση που ξεκίνησε μία μέρα πριν στο ίδιο μοτίβο ο κ. Χουλιαράκης.
O κ. Τσακαλώτος αναγνώρισε, πάντως, ότι η υπερφορολόγηση, προκειμένου να μοιραστεί μετά κοινωνικό μέρισμα, «δεν είναι η βέλτιστη λύση», αλλά υπήρξε αποτέλεσμα της πίεσης του ΔΝΤ που παγίως υποτιμά την απόδοση των φορολογικών μέτρων. «Δεν το θέλαμε, αλλά ζοριστήκαμε γι’ αυτό», είπε ο κ. Τσακαλώτος.
Κατά τον υπουργό Οικονομικών, το υπερπλεόνασμα της φετινής χρονιάς (περίπου 1,9 δισ. ευρώ) προέρχεται κατά το ήμισυ περίπου από άλλες πηγές, πλην των φόρων και συγκεκριμένα από τις μεγαλύτερες εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, λόγω αύξησης της απασχόλησης (450 εκατ. ευρώ) και από την εθελούσια αποκάλυψη εισοδημάτων (448 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων, πάντως, έχουν εισπραχθεί μόνο τα 200 εκατ. ευρώ μέχρι τώρα). Το υπόλοιπο 1 δισ. ευρώ είναι αποτέλεσμα της υπερφορολόγησης.
Πώς επιβαρύνθηκε η μεσαία τάξη το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία:
1. Η αύξηση των φορολογικών συντελεστών οδήγησε σε μεγαλύτερους φόρους τους μισθωτούς με εισοδήματα άνω των 43.000 ευρώ. Και αυτό καθώς ο ανώτατος συντελεστής διαμορφώθηκε στο 45%, από 42% που ήταν το 2015.
2. Οι επιβαρύνσεις επεκτείνονται και στα εισοδήματα κάτω των 43.000 ευρώ, καθώς η αναπροσαρμογή των συντελεστών της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης αύξησε σημαντικά τον τελικό φόρο. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας με εισοδήματα 46.000 ευρώ το 2015 κατέβαλε εισφορά αλληλεγγύης ύψους 918 ευρώ. Το 2016 για εισοδήματα 48.176 ευρώ η εισφορά εκτινάχθηκε στα 1.939 ευρώ.
3. Σημαντικό πλήγμα για τα μεσαία εισοδήματα, η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών με τον νόμο Κατρούγκαλου. Για παράδειγμα, φορολογούμενους που κατέβαλε το 2016 εισφορές ύψους 4.200 ευρώ εκλήθη φέτος να πληρώσει 9.600 ευρώ.
4. Με επαχθέστερη κλίμακα φορολογήθηκαν οι ελεύθεροι επαγγελματίες φέτος. Κυρίως εκείνοι με εισοδήματα άνω των 30.000 – 32.000 ευρώ. Και αυτό καθώς καταργήθηκε η αυτοτελής κλίμακα φορολόγησης των εισοδημάτων τους και εντάχθηκαν στην ίδια κλίμακα με τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους. Μπορεί ο πρώτος φορολογικός συντελεστής να είναι πλέον χαμηλότερος από τον προηγούμενο (22% αντί 26%), ωστόσο οι ελεύθεροι επαγγελματίες φορολογούνταν με 26% για εισοδήματα έως 50.000 ευρώ και με 33% για εισοδήματα άνω των 50.001 ευρώ. Αντίθετα, η κλίμακα των μισθωτών περιλαμβάνει και ενδιάμεσους συντελεστές 29 και 37%, ακόμα και 45% για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ. Ταυτόχρονα, αυξήθηκε στο 100% η προκαταβολή φόρου.
Μέσω της σημαντικής αύξησης των συντελεστών ΦΠΑ για τα είδη πρώτης ανάγκης, εξάλλου, η φορολογική επιδρομή στερεί, σ’ έναν βαθμό, το όφελος ακόμη και από τα πολύ χαμηλά εισοδήματα, στα οποία κατευθύνονται το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης και –φέτος– και το κοινωνικό μέρισμα.
Από τη μία πλευρά η κυβέρνηση διανέμει το κοινωνικό μέρισμα στα χαμηλά εισοδήματα και από την άλλη του το παίρνει πίσω μέσω της αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ.
Ο κ. Τσακαλώτος, πάντως, επέκρινε τη Ν.Δ. ότι ασκεί κριτική χωρίς να λέει εκείνη ποιες δαπάνες θα έκοβε, αφού δεν δέχεται την αύξηση των φόρων.