Η θεαματική αύξηση των σπιτιών-ξενοδοχείων (βραχυχρόνιες ενοικιάσεις σε τουρίστες μέσω ψηφιακών πλατφορμών, όπως η Airbnb) σε συνδυασμό με το γεγονός ότι εδώ και αρκετά χρόνια δεν χτίζονται νέα σπίτια ούτε πραγματοποιούνται νέες αγορές εκτίναξε τις τιμές των ενοικίων προσθέτοντας κι άλλα βάρη στους μη κατέχοντες.
Μόλις σε τρία χρόνια (2014-2017) και εν μέσω βαθιάς ύφεσης τα ενοίκια των καινούργιων διαμερισμάτων στην Αττική αυξήθηκαν σε ποσοστό που ξεπερνάει το 30%, με τη μεγαλύτερη άνοδο να σημειώνουν τα λιγοστά νεόδμητα ακίνητα του κέντρου της Αθήνας (+34,8%), μια περιοχή όπου η αλματώδης εξέλιξη της πλατφόρμας βραχυχρόνιας ενοικίασης ακινήτων (Airbnb) έχει φέρει τα πάνω κάτω στην αγορά ακινήτων. Εξίσου θεαματική ήταν και η αύξηση που καταγράφηκε στα ενοίκια των νεόδμητων ακινήτων στα νότια προάστια (+32,9%), ενώ στα αντίστοιχα ακίνητα των βόρειων προαστίων η άνοδος των μισθωμάτων έφθασε το 30,6%.
Οπως προκύπτει από την παρουσίαση που έκανε ο Δημήτρης Μελαχροινός, CEO σε ιστοσελίδες αγγελιών για ακίνητα (Spitogatos Network), στο 18ο Συνέδριο για την Αξιοποίηση της Ακίνητης Περιουσίας – Prodexpo, η μείωση των μισθωμάτων των κατοικιών στην Αττική σταμάτησε το 2014 και έκτοτε οι ιδιοκτήτες άρχισαν να ζητάνε ολοένα και υψηλότερες τιμές για τα σπίτια, είτε παλιά είτε καινούργια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, οι τιμές των ενοικίων εμφανίζονται αυξημένες κατά μέσο όρο 16,9% στα βόρεια προάστια (από 6,36 ευρώ ανά τ.μ. το 2014 έφθασαν στα 7,65 ευρώ ανά τ.μ. εφέτος), 14,2% στο κέντρο (από 6,29 ευρώ ανά τ.μ. το 2014 αυξήθηκαν στα 7,33 ευρώ ανά τ.μ. εφέτος) και 23,8% στα νότια προάστια (από 6,50 ευρώ ανά τ.μ. το 2014 έφθασαν στα 8,52 ευρώ ανά τ.μ.). Μάλιστα η αγορά ενοικιάσεων στις περιοχές των νότιων προαστίων φαίνεται ότι έχει αφήσει την κρίση πίσω της, καθώς το επίπεδο των μισθωμάτων είναι πλέον υψηλότερο από το αντίστοιχο του 2011. Συγκεκριμένα ο μέσος όρος των τιμών ενοικίασης έχει αυξηθεί κατά 6,1%.
Στον αντίποδα, τα σπίτια τόσο στο κέντρο της Αθήνας όσο και στα βόρεια προάστια ενοικιάζονται κατά μέσο όρο σε τιμές χαμηλότερες σε σύγκριση με μια εξαετία πριν (-9,5% και -5,9% αντίστοιχα).
Αύξηση και στα σπίτια 40ετίας
Τα ενοίκια των παλαιών κατοικιών (που έχουν κατασκευαστεί έως το 1980) έχουν επίσης αρχίσει να ανεβαίνουν από το 2014 έως σήμερα, αν και ο ρυθμός της αύξησης είναι χαμηλότερος σε σχέση με τα νεόδμητα.
Βαθύτερα το χέρι στην τσέπη θα πρέπει να βάλουν όσοι θέλουν να ενοικιάσουν παλαιό σπίτι στα βόρεια προάστια, καθώς η ζητούμενη τιμή ανά τ.μ. έχει φτάσει πλέον στα 7,14 ευρώ από 5,71 ευρώ το 2014. Πάντως η αύξηση την περίοδο 2014-2017 δεν είναι ακόμη τόσο μεγάλη ώστε το ύψος των μισθωμάτων να φτάσει στις τιμές του 2011, όταν οι ιδιοκτήτες κατοικιών 40ετίας ζητούσαν 7,91 ευρώ ανά τ.μ.
Στα ακίνητα που είναι κατασκευασμένα την 30ετία 1981-2010 οι τιμές των ενοικίων έχουν μείνει σχεδόν αμετάβλητες την περίοδο 2011-2017, ενώ τα τελευταία τρία χρόνια τη μεγαλύτερη αύξηση σημειώνουν τα μισθώματα των εν λόγω ακινήτων στα νότια προάστια (από 6,88 ευρώ το 2014 εφέτος τα ζητούμενα ενοίκια έχουν αγγίξει τα 8,80 ευρώ ανά τ.μ.).
Ενα ακόμη ενδιαφέρον στοιχείο της έρευνας είναι ότι καταγράφεται σημαντική πτώση στις τιμές ενοικίασης μικρών κατοικιών στο κέντρο και στα νότια προάστια. Ειδικά στο κέντρο, την εξαετία 2011-2017 οι τιμές των διαμερισμάτων έως 70 τ.μ. έχουν υποχωρήσει 45,2%, από 10,91 ευρώ ανά τ.μ. σε 4,93 ευρώ ανά τ.μ.
Λιγότερα σπίτια προς ενοικίαση
Βασικός παράγοντας για την αύξηση των ενοικίων είναι η εντυπωσιακά μειωμένη προσφορά, καθώς χιλιάδες ιδιοκτήτες θέλοντας να αυξήσουν εύκολα και γρήγορα το εισόδημά τους επιλέγουν να νοικιάζουν τα διαμερίσματά τους με το βράδυ σε τουρίστες.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο κέντρο της Αθήνας (Κουκάκι, Νέος Κόσμος, Θησείο, Ανω Πετράλωνα, Κολωνάκι) όπου οι ψηφιακές πλατφόρμες βραχυχρόνιας ενοικίασης ακινήτων κάνουν πάρτι, με κυρίαρχη την Airbnb, οι μεσίτες τονίζουν ότι τείνουν να εκλείψουν τα μεσαίου μεγέθους και προσιτά διαμερίσματα στα οποία μπορούσαν μέχρι πριν από λίγα χρόνια να ζήσουν φοιτητές, ζευγάρια ή μικρές οικογένειες. Κάτι που επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία της έρευνας, όπου αναφέρεται πως η προσφορά ακινήτων προς ενοικίαση έχει μειωθεί κατά 30,9% μέσα σε δύο χρόνια! Από 21,4% που ήταν το 2015 έπεσε στο 14,8% εφέτος.
Εξίσου μειωμένη είναι η προσφορά ακινήτων προς ενοικίαση στα νότια προάστια, όπου επίσης η μίσθωση σπιτιών από το Ιnternet είναι δημοφιλής. Οπως προκύπτει από την έρευνα, ο αριθμός των κατοικιών προς μίσθωση την τελευταία διετία σημειώνει πτώση 25,1%. Στα βόρεια προάστια σημειώνεται το μικρότερο ποσοστό μείωσης σε ό,τι αφορά την προσφορά ακινήτων προς ενοικίαση (-10,6%).