Μια δημοσιονομική τρύπα 1 δις ευρώ, η προεκλογική φαντασίωση της ανάπτυξης του 4% και ο εφιάλτης των «greek statistics» και της… Μιράντας Ξαφά στοιχειώνουν τον πρώτο προϋπολογισμό που καλείται να καταθέσει ο Χρήστος Σταϊκούρας εξ ονόματος της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
Το προσχέδιο αυτού του προϋπολογισμού πρέπει να κατατεθεί μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου, όμως, τα «αγκάθια» που πρέπει να υπερβεί έως τότε το οικονομικό επιτελείο αυξήθηκαν, παρά μειώθηκαν, μετά την ολοκλήρωση χθες των διαβουλεύσεων με τους επικεφαλής των θεσμών.
Η αποχώρηση των θεσμών από την Αθήνα σφραγίζεται με την διαπίστωση της ύπαρξης δημοσιονομικού κενού ύψους 1 δις ευρώ για το 2020 – ενός ποσού που, ουσιαστικά, αντιστοιχεί στο κόστος των εξαγγελιών για φοροελαφρύνσεις (1,2 δις) που έκανε ο πρωθυπουργός στην ΔΕΘ. Πρόκειται για ένα κενό το οποίο προκύπτει αφενός από το γεγονός ότι ο ρυθμός ανάπτυξης του 2020 δεν θα είναι σε καμία περίπτωση το 4% που προεξοφλούσε προεκλογικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης – 1,9% στο καλό σενάριο, και με θετικά αναθεωρημένες προβλέψεις, δίνει σήμερα έκθεση της Citi – και, αφετέρου, στην ισχυρή δυσπιστία που δείχνουν οι θεσμοί για την απόδοση μιας σειράς από μέτρα στα οποία βασίζεται η κυβέρνηση, όπως η επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, η ρύθμιση των 120 δόσεων και, κυρίως, το σχέδιο μείωσης των κόκκινων δανείων των τραπεζών.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές «η ύπαρξη αυτού του δημοσιονομικού κενού σήμερα δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι θα υφίσταται και τον Δεκέμβριο». Πρόκειται για ένα μήνυμα που εμπεριέχει τόσο την αισιοδοξία πως η διαφορά εκτιμήσεων με τους θεσμούς εν τέλει θα γεφυρωθεί, όσο και την μεγάλη κυβερνητική προσδοκία – δηλαδή, το «πράσινο φως» του Eurogroup προκειμένου να προσμετρηθούν στα έσοδα του προϋπολογισμού οι επιστροφές των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν οι ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες.
Επ’ αυτού, ωστόσο, αποφάσεις δεν πρόκειται να ληφθούν πριν από τις αρχές Δεκεμβρίου, και συγκεκριμένα πριν από το Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου και αφού προηγουμένως στο τέλος Νοεμβρίου θα έχει δοθεί η έκθεση των θεσμών για θετικό κλείσιμο της τέταρτης αξιολόγησης. Ως εκ τούτου στην παρούσα φάση το οικονομικό επιτελείο προσανατολίζεται στην υιοθέτηση… μοντέλου Τσακαλώτου σε ό,τι αφορά το προσχέδιο του προϋπολογισμού, δηλαδή στην κατάθεση ενός προσχεδίου με δύο σενάρια όπως είχε κάνει πέρσι και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ πριν ακυρωθεί η ψηφισμένη μείωση των συντάξεων. Στο ένα σενάριο θα εγγράφονται στα έσοδα του προϋπολογισμού οι επιστροφές των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που για το 2020 υπολογίζονται στα 1,2 δις, δηλαδή περίπου στο 1,1% του ΑΕΠ. Το δεύτερο σενάριο δεν θα περιλαμβάνει αυτή την εγγραφή, καθώς με βάση την συμφωνία για τη ρύθμιση του χρέους τα συγκεκριμένα ποσά θα πρέπει να διοχετεύονται στην μείωση του χρέους.
Η εκτίμηση στο κυβερνητικό επιτελείο είναι πως το ελληνικό αίτημα θα γίνει εν τέλει δεκτό, και επ’ αυτού επικαλούνται το μήνυμα του προηγούμενου Eurogroup σύμφωνα με το οποίο τα κέρδη των ομολόγων θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν τουλάχιστον για επενδύσεις.
Διαφορετική άποψη όμως επ’ αυτού έχουν όχι μόνον κάποιες κυβερνήσεις του λεγόμενου «σκληρού άξονα» των δανειστών, αλλά και οι νεοφιλελεύθεροι τεχνοκράτες που διετέλεσαν ακόμη και σύμβουλοι του Κυριάκου Μητσοτάκη, όπως η Μιράντα Ξαφά.
Το άρθρο της κυρίας Ξαφά στο liberal.gr είναι ενδεικτικό της φιλοσοφίας που διέπει την συγκεκριμένη «σχολή» της κυβερνητικής παράταξης: Οπως λέει, αναφερόμενη στην εγγραφή των κερδών των ομολόγων στα έσοδα, «το αίτημα της κυβέρνησης μοιάζει σαν προσπάθεια επίτευξης του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ με ένα λογιστικό κόλπο, μεταφέροντας στα δημόσια έσοδα κονδύλια που καταγράφονται αλλού. Ένα τέτοιο αίτημα δεν θα βοηθούσε στο κτίσιμο της αξιοπιστίας στην οποία προσβλέπει ο κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνησή του, και είναι απίθανο να γίνει δεκτό από τους πιστωτές».
Η κυρία αντιπροτείνει, για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού την μείωση του αφορολόγητου υπέρ της οποίας επιχειρηματολογεί θερμά και καταλήγει υποστηρίζοντας ότι «όσο η κυβέρνηση δεν διευκρινίζει πoιό ακριβώς είναι το αίτημά της προς τους πιστωτές, τόσο θα παραμένει ευάλωτη στην υποψία ότι επιθυμεί να επιστρέψει στα Greek statistics.