Ο Κυριάκος Μητσοτάκης… πανηγύρισε την ανάρτηση των εκκαθαριστικών του ΕΝΦΙΑ στο taxis με μια παράλληλη ανάρτηση στο Twitter: «Το εξαγγείλαμε για το 2020. Το νομοθετήσαμε φέτος. Και σήμερα 4 εκατομμύρια συμπολίτες μας μπορούν να δουν τη μείωση του ΕΝΦΙΑ στα εκκαθαριστικά τους. Η μείωση των φορολογικών βαρών των πολιτών είναι κεντρική δέσμευση για την Κυβέρνησή μας. Την υλοποιούμε χωρίς καμία καθυστέρηση».
Κοινώς, ο πρωθυπουργός πανηγύρισε ως πρώτο βήμα της εμβληματικής του προεκλογικής δέσμευσης για άρση της υπεφορολόγησης της μεσαίας τάξης ένα επίτευγμα της… προηγούμενης κυβέρνησης: Την μείωση του ΕΝΦΙΑ την οποία ήδη είχε συμφωνήσει με τους δανειστές και ψηφίσει η κυβέρνηση Τσίπρα πριν από τις εκλογές και ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης την ακύρωσε απλώς και μόνο για να την ξαναψηφίσει προσαρμοσμένη υπέρ των «εχόντων» – τροποποιημένη, δηλαδή, ώστε να ευνοεί τους έχοντες μεγάλη ακίνητη περιουσία.
Σε ανάλογη γραμμή κινήθηκε και η αποτίμηση που έκανε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στην συνέντευξή του στην εφημερίδα «Παραπολιτικά», επιχειρώντας να δείξει ότι η κυβέρνηση εφαρμόζει «απαρέγκλιτα τις δεσμεύσεις και το πρόγραμμά της» για την μείωση των φόρων: Παρουσίασε ως πρώτα δείγματα αυτής της πιστής εφαρμογής την «επαναφορά, εφέτος από… την προηγούμενη κυβέρνηση, με τη στήριξη της ΝΔ, του ΦΠΑ στην εστίαση και στα τρόφιμα στο επίπεδο που τον παρέλαβε το 2015» καθως και «τη μείωση του ΕΝΦΙΑ μεσοσταθμικά κατά 22%.». Εν ολίγοις και ο Χρήστος Σταϊκούρας – ομολογουμένως εκείνος με μεγαλύτερη ειλικρίνεια από τον Κυριάκο Μητσοτακη – αναγνώρισε πως τα μόνα απτά μέχρι στιγμής μέτρα φορολογικής ελάφρυνσης των μεσαίων στρωμάτων είναι εκείνα που είχε λάβει ή δρομολογήσει η κυβέρνηση Τσίπρα πριν από τις εκλογές.
Σε πολιτικό επίπεδο, οι δηλώσεις Μητσοτάκη -Σταικούρα απλώς αποδεικνύουν το μέγεθος της υποκρισίας και της παραπλάνησης των φορολογουμένων που εμπεριείχε η προεκλογική εκστρατεία της ΝΔ. Από την «φορολογική κοσμογονία» κσι την μείωση των φορολογικών συντελεστών με ένα νομοσχέδιο μέσα σε έναν μήνα, φθάσαμε απλώς στην… επαναψήφιση και επικύρωση της πολιτικής Τσίπρα.
Σε επίπεδο οικονομικής ουσίας, τα χθεσινά μηνύματα Μητσοτάκη-Σταικούρα δείχνουν πως ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση έχουν σοβαρό και άμεσο πρόβλημα. Μια εβδομάδα πριν από τα εγκαίνια της ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν είναι σε θέση να εξαγγείλει το γενναίο φορολογικό πακέτο που «διαφήμιζε» για το 2020. Κάθε συζήτηση για μείωση των πλεονασμάτων κόπηκε οριστικά στο Βερολίνο όπου η Άνγκελα Μέρκελ κατέστησε σαφές πως το θέμα δεν πρόκειται να ανοίξει – εάν ανοίξει – πριν από το 2021. Άρα, ο δημοσιονομικός χώρος των 2 δις ευρώ που απαιτείται για να υπάρξουν άμεσες νέες μειώσεις φόρων εξακολουθεί να αναζητείται.
Η έτερη συζήτηση, εκείνη της… φρενήρους ανάπτυξης που θα άνοιγε τον αναγκαίο χώρο για «λιγότερους φόρους και περισσότρες δουλειές» κόπηκε από την κυβέρνηση αμέσως μετά τις εκλογές. Ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης που προεκλογικά υποσχόταν «ρυθμό ανάπτυξης 4% σε έναν χρόνο» εσχάτως κάτι ψέλλισε για αύξηση του ΑΕΠ «εως και 3%» άνευ χρονοδιαγράμματος. Και, στην πραγματικότητα, οι τελευταίες εκτιμήσεις από το οικονομικό επιτελείο λένε ότι στην καλύτερη περίπτωση ο ρυθμός ανάπτυξης τον επόμενο χρόνο θα κινηθεί στο 2,2% με 2,5% – κι αυτό, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει ύφεση στην ευρωζώνη και στην Γερμανία όπως προειδοποίησε μόλις χθες ο Economist.
Όλα αυτά σημαίνουν ότι η ατζέντα των εξαγγελιών Μητσοτάκη στην ΔΕΘ και, κυρίως, των φορολογικών «δώρων» που μπορεί να περιλαμβάνει ο νέος προϋπολογισμός είναι, μέχρι στιγμής, πολύ περιορισμένη και άκρως ετεροβαρής, καθώς σχεδόν όλες οι «κλειδωμένες» φορολογικές ελαφρύνσεις, πλην του ΕΝΦΙΑ, αφορούν μόνον τις επιχειρήσεις. Συγκεκριμένα, τα μόνα μέτρα που θεωρούνται δεδομένα για το 2020 είναι η μείωση από το 28% στο 24% του φορολογικού συντελεστή στα επιχειρηματικά κέρδη, η μείωση του φόρου στα διανεμόμενα κέρδη από το 10% στο 5%, η αναστολή του ΦΠΑ στην οικοδομική δραστηριότητα για τρία χρόνια, η αναστολή του φόρου υπεραξίας για ακόμα τρία χρόνια, η έκπτωση 40% των δαπανών για την αναβάθμιση των ακινήτων και η μείωση του ΦΠΑ σε ολόκληρο το τουριστικό πακέτο.
Από εκεί και πέρα όλες οι προσδοκίες του οικονομικού επιτελείου εστιάζουν σε «μια ομαλή έκβαση της διαβούλευσης με τους δανειστές» στο τέλος Σεπτεμβρίου έτσι ώστε να συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό του 2020 η μείωση του πρώτου τουλάχιστον φορολογικού συντελεστή για τα φυσικά πρόσωπα από το 20% στο 9%. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι ο Χρήστος Σταϊκούρας επανέλαβε χθες ότι η «συνολική φορολογική μεταρρύθμιση έχει τετραετή ορίζοντα υλοποίησης» – ή άλλως… «ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι», όπως είχε πει προεκλογικά, και μάλλον προφητικά, και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος…