Η κυβέρνηση προχωρεί με βήμα ταχύ στην προώθηση των συστημικών λύσεων για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων των ελληνικών τραπεζών, ελπίζοντας να κερδίσει τον χαμένο χρόνο της περιόδου ΣΥΡΙΖΑ.
Η επιτάχυνση της εξυγίανσης του κλάδου αποτελεί προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, καθώς γνωρίζει πως ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων που βαρύνει τις τράπεζες θεωρείται από τους οίκους αξιολόγησης ότι αποτελεί από τα μεγαλύτερα «αγκάθια» στην επιτάχυνση της ανάπτυξης της οικονομίας αλλά και στον δρόμο της αναβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υφυπουργός Οικονομικών, αρμόδιος για τις τράπεζες, Γιώργος Ζαββός δραστηριοποιείται με άξονα την ολοκλήρωση το αργότερο έως το τέλος Σεπτεμβρίου της διαδικασίας έγκρισης του σχεδίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τη μείωση των κόκκινων δανείων (Asset Protection Scheme – APS) από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν (DGComp). Αμέσως μετά και εντός του φθινοπώρου (με πιθανότατη «ημερομηνία» τον Οκτώβριο), η κυβέρνηση σχεδιάζει να προχωρήσει στην κατάθεση στη Βουλή της νομοθετικής ρύθμισης που θα «ενεργοποιήσει» την εφαρμογή του σχεδίου.
Το πράσινο φως που αναμένεται να δώσει η επίτροπος της Ε.Ε., αρμόδια για την πολιτική Ανταγωνισμού, Μαργκρέτε Βεστάγκερ, σημαίνει ότι κατά την Κομισιόν το προτεινόμενο σχέδιο του ΤΧΣ δεν συνιστά κρατική ενίσχυση προς τις τράπεζες, καθώς η τιμολόγηση του κινδύνου θα είναι συμβατή με τους όρους της αγοράς, το οποίο έως σήμερα αποτελούσε τον «μεγάλο άγνωστο». Σύμφωνα με τον σχεδιασμό του οικονομικού επιτελείου, στη συνέχεια και εντός του 2019 η κυβέρνηση σκοπεύει να «τρέξει» άμεσα και τη διαδικασία για την έγκριση και του σχεδίου της Τράπεζας της Ελλάδος, το οποίο είχε «παγώσει» εντελώς η προηγούμενη κυβέρνηση. Αξίζει να σημειώσουμε πως η κυβέρνηση έχει ήδη δηλώσει πως πρόθεσή της είναι να λειτουργήσουν συνδυαστικά τα δύο σχέδια, ενώ τα μηνύματα από τις Βρυξέλλες είναι θετικά σε ό,τι αφορά την προώθησή τους. Αλλωστε, στην τελευταία της αξιολόγηση η Κομισιόν ζητούσε από την προηγούμενη κυβέρνηση και τις Αρχές να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την επεξεργασία, προώθηση και έγκριση των σχεδίων που εκπόνησαν ΤΧΣ και TτE, επισημαίνοντας ότι πρέπει να εξετασθούν όλες οι διαθέσιμες επιλογές πολιτικής.
Ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων δανείων των ελληνικών τραπεζών ανήλθε σε 80 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία α΄ τριμήνου, ενώ το ποσοστό τους παραμένει ακόμη σε πολύ υψηλά επίπεδα (45,2%). Οι θεσμοί εκτιμούν ότι ακόμη και να πετύχουν τους στόχους που έχουν θέσει μέχρι το τέλος του 2021 οι ελληνικές τράπεζες, το απόθεμα των κόκκινων δανείων θα παραμείνει πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Η μείωση των κόκκινων δανείων κατά 54 δισ. ευρώ κρίνεται από μόνος του ένας πολύ φιλόδοξος στόχος. Ομως ακόμη και μετά τη μείωση αυτή το ποσοστό των κόκκινων δανείων θα κυμαίνεται στο 19%, όταν ήδη ο μέσος όρος στην Ε.Ε. έχει υποχωρήσει στο 3,8%. Ετσι, κρίνουν ότι είναι ανάγκη να επισπευσθούν τα συστημικά εργαλεία που έχουν προταθεί από τις ελληνικές αρχές.
Η αναβάθμιση περνάει από τις τράπεζες, τονίζει η Fitch
Οι συντονισμένες προσπάθειες στις οποίες προχωράει η κυβέρνηση για την επίτευξη μιας αποτελεσματικής λύσης για τις τράπεζες, αναμένεται να έχουν άμεσα θετικό αντίκτυπο στην αξιολόγηση των τραπεζών αλλά και της Ελλάδας, όπως αναφέρουν στελέχη της Fitch στα οποία απευθύνθηκε η «Κ». Οπως επισημαίνει ο Πάου Λαμπρό, επικεφαλής της Fitch Ratings για τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, η εφαρμογή των δύο σχεδίων –του ΤΧΣ και της ΤτΕ– θα μπορούσε να επιταχύνει τη βελτίωση της ποιότητας των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών, η οποία αποτελεί βασικό παράγοντα για την αξιολόγησή τους, συμβάλλοντας παράλληλα στην αύξηση της εμπιστοσύνης στο σύστημα και στη βελτίωση της κερδοφορίας. Τα σχέδια θα μπορούσαν να προσδώσουν περισσότερη ευελιξία στους στόχους των τραπεζών για τη μείωση των NPEs, τα οποία βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στις πωλήσεις χαρτοφυλακίων και στις τιτλοποιήσεις. Παρ’ όλα αυτά, ο αντίκτυπος θα εξαρτηθεί από τον τελικό σχεδιασμό που θα συμφωνηθεί, το επίπεδο χρήσης των συστημάτων αυτών από τις τράπεζες και την όρεξη των επενδυτών για τα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία.
Από την πλευρά του, ο Μισέλ Ναπολιτάνο, επικεφαλής αξιολογήσεων της Fitch για την Ελλάδα, επισημαίνει στην «Κ» πως το γεγονός ότι η ελληνική κυβέρνηση προχωράει με τη διαδικασία αντιμετώπισης των προβλημάτων στον τραπεζικό τομέα είναι θετική είδηση. «Στην τελευταία μας ανάλυση τονίσαμε ότι η απόφαση να ανατεθεί η εποπτεία των πολιτικών του τραπεζικού τομέα σε ένα θεσμικό όργανο (το υπουργείο Οικονομικών) είναι μια θετική εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταχύτερη εφαρμογή της πολιτικής», λέει.
Οι τράπεζες έχουν σημασία στην αξιολόγηση της Ελλάδας, συμπληρώνει ο κ. Ναπολιτάνο. Ο χαμηλότερος κίνδυνος του τραπεζικού τομέα στον κρατικό ισολογισμό αποτελεί έναυσμα για μια θετική αξιολόγηση. Ωστόσο, οι τελικές λεπτομέρειες του σχεδιασμού είναι σημαντικές.