Τέλος στην επί 10ετία ελλειμματική δραστηριότητα της Εγνατίας Οδού, μιας ζημιογόνου ΔΕΚΟ, η λειτουργία της οποίας στηρίζεται στην χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό παρότι θα έπρεπε όχι μόνο να μπορεί να καλύπτει τα έξοδά της, αλλά να παράγει και κέρδη, θα επιχειρήσει να βάλει η παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης του οδικού άξονα.
Ο σχετικός διαγωνισμός που υλοποιεί το ΤΑΙΠΕΔ βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και στο πλαίσιο της πρώτης φάσης διαδικασίας ήδη 9 σχήματα εκδήλωσαν επενδυτικό ενδιαφέρον. Ο υψηλός αριθμός των ενδιαφερόμενων επενδυτών καταδεικνύει και τις προοπτικές αξιοποίησης του αυτοκινητόδρομου μήκους σχεδόν 900 χλμ., η εταιρεία διαχείρισης και λειτουργίας του οποίου όλα αυτά τα χρόνια δεν έχει καταφέρει να παράγει κέρδη για να επιστρέψει στους φορολογούμενους τα ποσά που έχουν πληρώσει για εκείνη, ειδικά όσων που δεν χρησιμοποιούν τον αυτοκινητόδρομο κι όμως τον χρηματοδοτούν.
Ενδεικτικά, από το 2010 που τέθηκε σε λειτουργία ο πρώτος σταθμός διοδίων μέχρι και το 2017 τα έσοδα από τα διόδια ήταν μόλις 210 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στους τόκους που έχει πληρώσει η Εγνατία Οδός ΑΕ σε τράπεζες για τα δάνεια που έχει πάρει. Ως αποτέλεσμα, είναι μηδενικό το ποσό επί της συνολικής δαπάνης που έχει καταφέρει να ανακτήσει το ελληνικό δημόσιο έως σήμερα, αφού τα έσοδα της εταιρείας φτάνουν μόνο για να πληρώνουν τους τόκους των τραπεζών. Την ίδια στιγμή, η Εγνατία Οδός ΑΕ παραμένει μια ζημιογόνα ΔΕΚΟ, εμφανίζοντας το 2015 και το 2016 ζημία 67 εκατ. ευρώ και 87 εκατ. ευρώ αντίστοιχα,σύμφωνα με τον ισολογισμό της.
Προσλήψεις παρά τις ζημιές
Αντίθετα, η Εγνατία Οδός ΑΕ είναι ο μόνος διαχειριστής οδικού άξονα που αύξησε τους εργαζομένους της πέρυσι, σε 900 από 650 το 2016, σύμφωνα με στοιχεία της HELLASTRON, τα οποία παρουσιάστηκαν προ ημερών σε συνέδριο.
Αυτή η ελλειμματική δραστηριότητα θα λάβει τέλος με την επιτυχή παραχώρηση της Εγνατίας Οδού σε ιδιωτικό επενδυτικό σχήμα, στο πλαίσιο του διεθνούς διαγωνισμού που έχει εκκινήσει το ΤΑΙΠΕΔ, ενώ παράλληλα, οι υποδομές του αυτοκινητόδρομου θα αναβαθμιστούν. Καταρχήν, με την παραχώρηση σε ιδιωτικό επενδυτικό σχήμα θα εισπραχθεί εφάπαξ τίμημα. Επιπλέον, ο επενδυτής θα καταβάλει ετήσιο έσοδο παραχώρησης στο δημόσιο, το οποίο θα εισπράττει αντί να δίνει χρήματα για τον αυτοκινητόδρομο, όπως κάνει μέχρι τώρα.
Επιπλέον, ο παραχωρησιούχος θα προχωρήσει σε επενδύσεις στην Εγνατία Οδό για την συντήρηση, επέκταση κλπ. που θα βελτιώσουν την ποιότητα και την ασφάλεια του αυτοκινητοδρόμου. Αυτές οι επενδύσεις δεν θα βαραίνουν πια τους φορολογούμενους σε όλη την Ελλάδα, είτε χρησιμοποιούν είτε όχι τον αυτοκινητόδρομο.
Επιτακτική η συντήρηση
Το ζήτημα των νέων επενδύσεων για την ασφάλεια του αυτοκινητόδρομου, τη συντήρηση του άξονα κλπ. κρίνεται επιτακτικό. Ενδεικτικά, η Εγνατία παρουσιάζει υψηλό αριθμό ατυχημάτων (154 το 2017), αν και μειωμένος σε σχέση με το 2016, σύμφωνα με την Hellastron.
Σε ό,τι αφορά στην πληρωμή διοδίων, θα γίνεται από τους χρήστες του αυτοκινητοδρόμου, όχι από όλους τους φορολογούμενους. Πολύ δε περισσότερο, όταν αρκετοί διεθνείς χρήστες (κυρίως από γειτονικές χώρες) χρησιμοποιούν σήμερα το δρόμο (κατά κύριο λόγο επαγγελματικά οχήματα τα οποία καταπονούν περισσότερο το οδόστρωμα) καταβάλλοντας πολύ χαμηλό αντίτιμο (έμμεση επιδότηση).
Μάλιστα, στοιχεία της Εγνατίας Οδού ΑΕ δείχνουν ότι οι οδικές αφίξεις στην Ελλάδα από τις χώρες των Βαλκανίων τετραπλασιάστηκαν το 2015, σε σχέση με το 2008, χάρη στις νέες δυνατότητες που διάνοιξαν η Εγνατία Οδός και οι κάθετοι άξονές της, με τη μεγαλύτερη εισροή σε απόλυτο αριθμό να αντιστοιχεί στους κατοίκους της πΓΔΜ και την πιο εντυπωσιακή αύξηση να καταγράφεται το ίδιο διάστημα στην προσέλευση των Τούρκων επισκεπτών (507,6%).
Από στοιχεία της Hellastron προκύπτει ότι η Εγνατία Οδός, που είναι ο μεγαλύτερος αυτοκινητόδρομος στην Ελλάδα, έχει από τις μικρότερες μέσες ετήσιες κυκλοφορίας (ΕΜΗΚ) με το 2017 να διαμορφώνεται σε 9.854, αλλά την ίδια στιγμή έχει την μεγαλύτερη κυκλοφορία σε οχηματοχιλιόμετρα (3,140 εκατ.οχηματοχιλιόμετρα).
Η σύμβαση παραχώρησης θα προβλέπει ότι αν δεν κατασκευαστούν τα διόδια από την Εγνατία Οδό ΑΕ, θα κατασκευαστούν από τον παραχωρησιούχο.
Τέλος, σημαντικότατο έλλειμμα στη λειτουργία του δρόμου και στην εξυπηρέτηση των αυτοκινητιστών, 11 χρόνια μετά την παράδοση του σε πλήρη λειτουργία είναι ότι λειτουργεί μόνο ένας ΣΕΑ (σ.σ προβλέπονται άλλοι 17). Οι ελάχιστες απαιτήσεις θα προσδιοριστούν στη σύμβαση λαμβανομένων υπόψη των προδιαγραφών που ισχύουν γενικά για την εξυπηρέτηση των αυτοκινητιστών. Ενδεικτικά λειτουργεί μόνο ένα πρατήριο καυσίμων φτιαγμένο από την ΕΟΑΕ σε 900 χιλιόμετρα αυτοκινητοδρόμου
(πηγή: capital.gr)