Βραχνάς για εκατομμύρια πολίτες σε όλη την Ευρώπη η στέγαση. Σύγκριση καθαρών μισθών και ενοικίων στα κέντρα των ευρωπαϊκών πόλεων.
Εκρηκτικό εξακολουθεί να είναι το πρόβλημα της στέγης για χιλιάδες νοικοκυριά στην Ελλάδα λόγω της εκτόξευσης της τιμής στα ενοίκια, σε συνάρτηση με τους χαμηλούς μισθούς. Τα πιο πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat -πρώτο εξάμηνο του 2025- αποτυπώνουν αυτό που η κοινωνία βιώνει ήδη με ένταση: αυξάνονται με ταχύ ρυθμό και ίσως τον ταχύτερο στην Ευρώπη τουλάχιστον αυτό το διάστημα.
Καθαροί μισθοί vs ενοίκια στα κέντρα των ευρωπαϊκών πόλεων – Απλησιάστη η Λισαβόνα, στη μέση της κατάταξης η Αθήνα
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος η ενοικίαση τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί για πολλούς δύσκολο «σπορ». Οι τιμές τραβούν συνεχώς την ανηφόρα ενώ όσοι αναζητούν να μισθώσουν ακίνητο τις χαρακτηρίζουν εξωπραγματικές ακόμη και για παλιά μικρά σπίτια.
Ανατρέχοντας στα δεδομένα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) βλέπουμε πως ο πληθωρισμός στα ενοίκια κατοικιών έτρεξε με 10,8% τον Απρίλιο του 2025. Υπενθυμίζεται εδώ ότι περίπου το 35% των νοικοκυριών στην Ελλάδα είναι ενοικιαστές.
O πληθωρισμός στα ενοίκια κατοικιών έτρεξε με 10,8% τον Απρίλιο του 2025
Σύγκριση καθαρών μηνιαίων μισθών και ενοικίων
Οι υψηλές τιμές των ενοικίων στα κέντρα των πόλεων προσθέτουν πρόσθετη πίεση, ιδίως για τους χαμηλόμισθους και όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, σε κάποιες ευρωπαϊκές πόλεις, το ενοίκιο μπορεί να απορροφά σχεδόν έναν ολόκληρο μισθό.
Η έκθεση Mapping the World’s Prices συγκρίνει τους καθαρούς μηνιαίους μισθούς και τα ενοίκια για διαμερίσματα ενός υπνοδωματίου στα κέντρα των πόλεων σε 69 πόλεις παγκοσμίως. Μια προσεκτική ματιά στις 28 ευρωπαϊκές πόλεις που περιλαμβάνονται στην έκθεση βλέπουμε πως υπάρχουν περιπτώσεις που ο μέσος καθαρός μισθός δεν επαρκεί για να καλύψει το ενοίκιο ενός διαμερίσματος, ενός υπνοδωματίου, στο κέντρο της πόλης.
Οι άνθρωποι στις πόλεις της Βόρειας και της Δυτικής Ευρώπης αμείβονται καλά. Οι καθαροί μισθοί είναι πάνω από 4.000 ευρώ στο Λουξεμβούργο, το Άμστερνταμ, την Κοπεγχάγη και τη Φρανκφούρτη.
Η Ρώμη έχει τον χαμηλότερο μέσο μισθό μεταξύ των πρωτευουσών των πέντε μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρώπης, με 2.046 ευρώ. Η Μαδρίτη ακολουθεί ελαφρώς υψηλότερα με 2.193 ευρώ. Οι μισθοί είναι σημαντικά υψηλότεροι στο Βερολίνο (3.565 €), το Παρίσι (3.630 €) και το Λονδίνο (3.637 €), με ελάχιστες διαφορές μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας και της Γερμανίας.
Μισθός μισθός δεν φτάνει για στέγαση στην Αθήνα
Στην Αθήνα ο μέσος μισθός κυμαίνεται στα 1044 ευρώ με τη στεγαστική επιβάρυνση να είναι ιδιαίτερα μεγάλη όχι όμως η μεγαλύτερη. Το υψηλότερο ενοίκιο είναι στο Λονδίνο με 2.732 ευρώ ενώ στην Αθήνα δεν ξεπερνά τα 600 ευρώ. Αυτό που όμως έχει ενδιαφέρον είναι το ποσοστό του μισθού που δαπανάται για το ενοίκιο. Δείχνει πόσο διαθέσιμο εισόδημα απομένει μετά την πληρωμή της στέγασης.
Στην Ευρώπη, η αναλογία ενοικίου προς μισθό διαφέρει από 29% στη Γενεύη έως 116% στη Λισαβόνα. Εκτός από την πορτογαλική πρωτεύουσα, η αναλογία είναι επίσης λίγο πάνω από το 100% στην Κωνσταντινούπολη (101%). Αυτό σημαίνει ότι ο μέσος καθαρός μισθός δεν επαρκεί για να πληρώσει το ενοίκιο ενός διαμερίσματος ενός υπνοδωματίου ούτε στη Λισαβόνα ούτε στην Κωνσταντινούπολη.
Οι άγαμοι μισθωτοί πρέπει να δαπανήσουν τα τρία τέταρτα του μισθού τους για το ενοίκιο στο Λονδίνο (75%), καθώς και στη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη (και οι δύο στο 74%). Στο Μιλάνο, η αναλογία είναι επίσης υψηλή, στο 71%.
Περισσότερο από το μισό του μέσου μισθού δαπανάται επίσης για ενοίκιο σε αρκετές άλλες πόλεις: Ρώμη (65%), Δουβλίνο (62%), Αθήνα (57%), Βαρσοβία (56%), Πράγα (54%) και Βουδαπέστη (52%).
Στιγμιότυπα από την κορυφή του λυκαβηττού
Πού είναι η χαμηλότερη αναλογία ενοικίου προς μισθό;
Η Γενεύη (29%) είναι η μόνη ευρωπαϊκή πόλη όπου η αναλογία ενοικίου προς μισθό είναι κάτω από 30%. Ακολουθούν πέντε ακόμη ευρωπαϊκές πόλεις όπου οι άγαμοι μισθωτοί ξοδεύουν λιγότερα από τα δύο πέμπτα, ή το 40%, του μισθού τους για ενοίκιο. Σε αυτές περιλαμβάνονται το Λουξεμβούργο και η Φρανκφούρτη (και οι δύο στο 34%), η Ζυρίχη και το Ελσίνκι (και οι δύο στο 35%) και η Βιέννη (38%).
Μεταξύ των πρωτευουσών των πέντε μεγαλύτερων ευρωπαϊκών οικονομιών, το Βερολίνο έχει τη χαμηλότερη αναλογία ενοικίου προς μισθό, με τους κατοίκους να δαπανούν το 40% του μέσου εισοδήματός τους για ενοίκιο. Το Παρίσι ακολουθεί τη γερμανική πρωτεύουσα με 45%. Το Λονδίνο έχει την υψηλότερη αναλογία με 75%, ακολουθούμενο από τη Μαδρίτη με 74% και τη Ρώμη με 65%.
Τα υψηλότερα διαθέσιμα εισοδήματα μετά την πληρωμή του ενοικίου βρίσκονται σε δύο ελβετικές πόλεις: Γενεύη (5.174 ευρώ) και Ζυρίχη (4.638 ευρώ). Το χαμηλότερο είναι επίσης στην Ευρώπη, με τη Λισαβόνα να βρίσκεται στα -202€, πράγμα που σημαίνει ότι ο μέσος μισθός δεν επαρκεί για να καλύψει το ενοίκιο. Στην Κωνσταντινούπολη, ένας άγαμος μισθωτός πρέπει να βρει επιπλέον 13€ για να πληρώσει το ενοίκιο. Στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αθήνα, στο πορτοφόλι των μισθωτών μένουν 449 ευρώ.
Παρά τη ραγδαία άνοδο των ενοικίων τα τελευταία δύο χρόνια, η Ελλάδα παραμένει —σύμφωνα με τη Eurostat— η μοναδική χώρα της Ε.Ε. όπου οι τιμές ενοικίων παραμένουν χαμηλότερες από το 2010. Συγκεκριμένα, μέχρι και το πρώτο τρίμηνο του 2025 (στοιχεία που δημοσιεύτηκαν στις 4 Ιουλίου), τα ενοίκια στη χώρα βρίσκονται περίπου 11% κάτω σε σχέση με τα επίπεδα του 2010 όταν υπάρχουν χώρες όπως φαίνονται και στο παρακάτω γράφημα όπου οι αυξήσεις ξεπερνούν το 180% όπως στη Λιθουανία και την Εσθονία (220%).