Οι νομισματικοί πόλεμοι δεν είναι πλέον μια θεωρητική συζήτηση εν μέσω των προσπαθειών του Προέδρου Trump να συνάψει δικαιότερες εμπορικές συμφωνίες υπό τη πίεση των δασμών και των αναμενόμενων αντιποίνων από τους εμπορικούς εταιρούς των ΗΠΑ
Ζούμε ήδη σε μια νέα νομισματική τάξη τα χαρακτηριστικά της οποίας δεν έχουν ακόμη διασαφηνιστεί.
Το βιβλίο του Jim Rickards με τις μεγαλύτερες πωλήσεις στις ΗΠΑ το 2011 με τον τίτλο Currency Wars, ήταν προφητικό στα συμπεράσματά του.
Περιέγραψε τη ζοφερή εικόνα του σύγχρονου νομισματικού συστήματος και τις τεράστιες διακινδυνεύσεις από την χρηματιστικοποίηση της οικονομίας, προειδοποιώντας ευθέως ότι «μία νέα κρίση εμπιστοσύνης στο δολάριο βρίσκεται καθ’ οδόν».
Αν και το δολάριο είναι ισχυρό έναντι των περισσότερων άλλων νομισμάτων χαρτιού εδώ και χρόνια, έχει αποδυναμωθεί δραματικά έναντι του χρυσού.
Οι περισσότεροι άνθρωποι σκέφτονται τον χρυσό ως παράγωγο του δολαρίου.
Η αναστροφή της σχέσης είναι ένας άλλος τρόπος να αποτιμήσει κάποιος την αξία του το χρυσού.
Όπως φαίνεται το δολάριο έχει χάσει το 62% της αξίας του έναντι του χρυσού από το 2015.
Ας επανεξετάσουμε τους συναλλαγματικούς πολέμους 15 χρόνια αφότου ο Jim Rickards έκανε δημοφιλή τον όρο.
Οι νομισματικοί πόλεμοι δεν είναι πλέον μια θεωρητική συζήτηση εν μέσω των προσπαθειών του Προέδρου Trump να συνάψει δικαιότερες εμπορικές συμφωνίες.
Μία από τις καλύτερες στιγμές στο Currency Wars προέρχεται από το αφήγημα του Rickards από πρώτο χέρι για μία προσομείωση χρηματοοικονομικού πολέμου που διεξήχθη από το Πεντάγωνο το 2009.
Στο εργαστήριο του Πενταγώνου
Σε μια ασφαλή πολεμική αίθουσα στο Johns Hopkins Applied Physics Laboratory, ειδικοί από το στρατό, υπηρεσίες πληροφοριών και χρηματοοικονομικούς τομείς συγκεντρώθηκαν για να προσομοιώσουν τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν νομίσματα, κρατικά ταμεία πλούτου και εμπορεύματα ως όπλα σε έναν γενικευμένο οικονομικό πόλεμο.
Σε αντίθεση με τα παραδοσιακές προσομειώσεις πολεμικών συγκρούσεων, τα οποία επικεντρώνονται σε στρατιωτικές συγκρούσεις επί του πεδίου, αυτή η άσκηση επικεντρώθηκε σε οικονομικές επιθέσεις.
Η ομάδα των ΗΠΑ αντιμετώπισε αντίπαλες ομάδες που εκπροσωπούσαν τη Ρωσία, την Κίνα και άλλους γεωπολιτικούς εχθρούς.
Ο στόχος; Για να δούμε πώς θα μπορούσε να εκτυλιχθεί ένας παγκόσμιος νομισματικός πόλεμος και εάν οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να αμυνθούν σε μια οικονομική σύγκρουση.
Ο Rickards αφηγείται πώς η ομάδα του εισήγαγε μια απροσδόκητη παράμετρο: η Ρωσία και η Κίνα θα συντονιστούν για να αποδυναμώσουν το δολάριο απαιτώντας πληρωμές με χρυσό για εξαγωγές ενέργειας.
Αυτή ήταν μια ριζική απόκλιση από τη συμβατική ιδέα ότι τα κράτη θα ενεργούσαν εντός του υπάρχοντος συστήματος που κυριαρχεί το δολάριο.
Η αντίδραση των αξιωματούχων του Πενταγώνου ήταν ενδεικτική – οι… διαιτητές που διεξήγαγαν τον αγώνα θεώρησαν την κίνηση «παράνομη» και την αφαίρεσαν από τις δυνατότητες των παικτών.
Ο Steve Halliwell, ένας συμμετέχων στο παιχνίδι, αντέδρασε: «Αυτό είναι πόλεμος!
Πώς μπορεί κάτι να είναι παράνομο;».
Αυτή η στιγμή υπογράμμισε μια κρίσιμη πραγματικότητα – ενώ οι ΗΠΑ υποθέτουν ότι το δολάριο θα παραμείνει στη νομσιματική κορυφή, οι αντίπαλοι μπορούν να επινοήσουν εναλλακτικά συστήματα όπου ο χρυσός, όχι το πράσινο χαρτονόμισμα, υπαγορεύει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Το τελικό συμπέρασμα του Πενταγώνου ήταν απογοητευτικό.
Ακόμα κι αν το δολάριο κατέρρεε σε μια μελλοντική κρίση, οι ΗΠΑ εξακολουθούσαν να έχουν ένα ατού: τα τεράστια αποθέματα χρυσού τους, τα οποία αποθηκεύονται σε στρατιωτικές βάσεις όπως το Fort Knox και το West Point,
Αυτό υπογραμμίζει τον διαρκή ρόλο του χρυσού όχι μόνο ως μέσου αποθήκευσης αξίας, αλλά ως στρατηγικού πλεονεκτήματος εθνικής ασφάλειας.
Η κυκλική επιστροφή στον χρυσό – Τα διδάγματα από την Ιστορία
Η νομισματική ιστορία αποκαλύπτει ένα σταθερό μοτίβο: όταν η εμπιστοσύνη στα νομίσματα που εκδίδονται από τα κράτη μειώνεται, ο χρυσός επανέρχεται στο προσκήνιο.
Ο χρυσός χρησίμευε ως διεθνές νόμισμα τουλάχιστον από τον έκτο αιώνα π.Χ. βασιλεία του βασιλιά Κροίσου της Λυδίας, στη σημερινή Τουρκία.
Τα κράτη έχουν επανειλημμένα στραφεί σε χρυσό όταν τα νομίσματα αποτυγχάνουν.
Κατά τη διάρκεια του κλασικού κανόνα του χρυσού (1870-1914), η νομισματική σταθερότητα και η προβλεψιμότητα των τιμών τροφοδότησαν την παγκόσμια οικονομική επέκταση.
Συμφωνα με μια μελέτη της Federal Reserve Bank of St. Louis, η οικονομική απόδοση στο πλαίσιο του κανόνα του χρυσού ήταν ανώτερη από την επόμενη εποχή των ελεγχόμενων νομισματικών ισοτιμιών.
Το 1971, ο Πρόεδρος Nixon κατήργησε τον κανόνα του χρυσού απαγορεύοντας τη μετατρεψιμότητα του δολαρίου σε χρυσό.
Αυτό το γεγονός σηματοδότησε την αρχή της εποχής του ελεύθερων νομισματικών ισοτιμιών, μιας περιόδου που χαρακτηρίζεται από επίμονο πληθωρισμό, αύξηση των επιπέδων χρέους και κυκλικών χρηματοπιστωτικών κείσεων.
Τα νομίσματα ως όπλα και η στροφή στον χρυσό
Οι σύγχρονοι νομισματικοί πόλεμοι – όπου τα κράτη σκόπιμα υποτιμούν τα νομίσματά τους για να αποκτήσουν εμπορικά πλεονεκτήματα – έχουν φέρει το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα σε επισφαλή θέση.
Υπάρχουν ιστορικά προηγούμενα, ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1930, όταν οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις βάθυναν τη Μεγάλη Ύφεση.
Αυτή η δυναμική εμφανίζεται σήμερα καθώς οι χώρες προσπαθούν να αμυνθούν στις οικονομικές κυρώσεις της εποχής Biden και τη χειραγώγηση του νομίσματος.
Η Ρωσία και η Κίνα, για παράδειγμα, έχουν αυξήσει επιθετικά τα αποθέματά τους σε χρυσό.
Η αλλαγή είναι στρατηγική: ο χρυσός δεν υπόκειται σε κίνδυνο αντισυμβαλλομένου ή σε περιορισμούς όσον αφορά την πολιτική παρέμβαση, καθιστώντας τον ιδανικό νομισματικό περιουσιακό στοιχείο σε περιόδους αβεβαιότητας όπως αυτή που διανύουμε.
Αγνοούμε ή εξάγουμε χρυσό, έχοντας εμπιστοσύνη στην αιώνια υπεροχή του δολαρίου ΗΠΑ, ενώ η Κίνα και άλλοι πιστωτές ανταλλάσσουν δολάρια με χρυσό.
Καθώς ο Πρόεδρος Donald Trump στοχεύει να αλλάξει τις παγκόσμιες εμπορικές συμφωνίες, οδηγώντας σε μια δυσκολότερη διαπραγμάτευση για τον Αμερικανό εργαζόμενο καθώς αυτός θα πληρώσει τις υποκείμενες πληθρωριστικές πιέσεις, θα δούμε σημαντική νομισματική αστάθεια.
Εάν οι οικονομικοί αντίπαλοι ανταποκριθούν στους δασμούς με την υποτίμηση των νομισμάτων (μια κλασική τακτική νομισματικού πολέμου), τότε οι επενδυτές σε όλο τον κόσμο έχουν ακόμη ένα λόγο να κατέχου χρυσό ως διασφάλιση απέναντι στη νομισματική αστάθεια.
Η κατάρρευση της εμπιστοσύνης στο νόμισμα
Το κύριο ελάττωμα των νομισμάτων, είναι η εξάρτησή τους από την εμπιστοσύνη.
Ελλείψει εμπράγματης στήριξης της αξίας τους, τα χρήματα στηρίζονται εξ ολοκλήρου στην εμπιστοσύνη στις κυβερνήσεις και τις κεντρικές τράπεζες.
Ωστόσο, η ιστορία δείχνει ότι αυτή η εμπιστοσύνη είναι εύθραυστη.
Ο ισχυρισμός ότι το δολάριο είναι ένα αποθεματικό αξίας έχει καταρρεύσει λόγω παντελούς έλλειψης εμπιστοσύνης και εμπιστοσύνης.
Τα κράτη της ομάδας των BRICS διερευνούν εναλλακτικές λύσεις αντί του δολαρίου, με τις συζητήσεις για ένα σύστημα διακανονισμού εμπορικών συναλλαγών που υποστηρίζεται από χρυσό να κερδίζουν έδαφος.
Στον Trump είναι σαφές ότι δεν αρέσει αυτή η τάση, αλλά είναι ένα από τα κόστη που θα πρέπει να καταβάλει για την επιδίωξη μιας ατζέντας για να επικεντρώσει εκ νέου η οικονομία των ΗΠΑ στην παραγωγή.
Η αγορά περισσότερου χρυσού είναι μια φυσική αντιστάθμιση χαρτοφυλακίου για ξένους εμπορικούς εταίρους και αντιπάλους.
Καθώς οι ρωγμές στο νομισματικό σύστημα διευρύνονται, ο χρυσός προσφέρει μια εξαιρετική λύση.
Σε αντίθεση με τα τυπικά νομίσματα, δεν μπορεί να τυπωθεί κατά βούληση.
Είναι ένας πεπερασμένος πόρος με εγγενή αξία, καθιστώντας τον ιδανικό θεμέλιο για ένα σταθερό νομισματικό σύστημα.
Μια μελλοντική οικονομική κρίση θα μπορούσε να αναγκάσει την επιστροφή σε έναν κανόνα χρυσού, αν και σε πολύ υψηλότερη βάση όσον αφορά τις κλειδωμένες ισοτιμές…
www.bankingnews.gr
