Οι αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις και οι αλλαγές στο πολιτικό σκηνικό που μπορεί να επιφέρουν, καθώς και η πιο εντατική διαδικασία των τραπεζών για τη διάθεση στην αγορά ακινήτων συνδεδεμένων με τα κόκκινα δάνεια, εκτιμάται ότι θα καθορίσουν την πορεία της αγοράς των επαγγελματικών ακινήτων το 2019.
Πιθανότατα, θα έχουμε μια μεταβατική χρονιά εξαιτίας των εκλογών, αλλά ταυτόχρονα και ένα έτος ευκαιριών, κατά το οποίο το real estate αναμένεται να εμφανίσει σημαντική δραστηριότητα με χαρακτηριστικά «μέτρησης» των «παιχτών» ειδικά των θεσμικών επενδυτών, όπως είναι οι ΑΕΕΑΠ (Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας) και τα επενδυτικά κεφάλαια (fund).
Στις αρχές του έτους, εκτός απρόοπτου, θα ολοκληρωθεί η διαδικασία για το «πακέτο» πέντε ακινήτων που έχουν τεθεί προς πώληση από την Alpha Bank. Σε αυτό περιλαμβάνονται, ακίνητα – γραφειακοί χώροι που έχουν περιέλθει στην τράπεζα από την Μπάμπης Βωβός Διεθνή Τεχνική (ΜΒΔΤ) και συγκεκριμένα, επί της Λεωφόρου Κηφισίας 95 – 97 και της Λεωφόρου Κηφισίας 24 στο Μαρούσι και επί της οδού Τζαβέλλα 1-3 στο Χαλάνδρι (ακίνητο μισθωμένο στη Vodafone), το κτήριο που στεγάζει την AXA Ασφαλιστική στην οδό Μιχαλακοπούλου 48 και εμπορικό ακίνητο στην Εθνική Οδό (Μεταμόρφωση) με έκθεση αυτοκινήτων.
Αρχικό ενδιαφέρον, σύμφωνα με πληροφορίες, εκδήλωσαν περί τους 10 φορείς (μεταξύ αυτών οι ΑΕΕΑΠ Grivalia, Orilina και Εθνική Πανγαία) ωστόσο στην τελική ευθεία (κατάθεση δεσμευτικών προσφορών) εκτιμάται ότι θα προσέλθει μικρότερος αριθμός. Ορισμένοι εκ των φορέων έπαψαν να ενδιαφέρονται κυρίως γιατί δεν επιθυμούν να εντάξουν στο χαρτοφυλάκιό τους το ακίνητο επί της οδού Τζαβέλλα 1-3 στο Χαλάνδρι το οποίο ως οικόπεδο ανήκει σε πρεσβεία και έχει διατεθεί με leasing.
Εντός του 2019 θα εκδοθεί επίσης η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου που πρόκειται να κρίνει την τύχη των ακινήτων της Ektasis, συνολικής αξίας περίπου 130 εκατ. ευρώ. Εφόσον το αίτημα των Τράπεζα Πειραιώς, Eurobank και Alpha Bank για υπαγωγή της εταιρείας σε έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης γίνει δεκτό, εντός ενός έτους θα πρέπει να εκποιηθεί το 90% του ενεργητικού της.
Η εκτίμηση είναι πως στην αγορά θα βγει σημαντικός αριθμός ακινήτων δίνοντας την ευκαιρία σε νέες εταιρείες, όπως είναι η Orilina ΑΕΕΑΠ με βασικό μέτοχο το βρετανικό επενδυτικό κεφάλαιο Brevan Howard και μέτοχο, μεταξύ άλλων, τον Τρύφωνα Νάτση, να ξεκινήσουν το «κτίσιμο» του χαρτοφυλακίου τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες η Orilina σχεδιάζει να διαθέσει για την ανάπτυξή της αρχικά περί τα 200 με 250 εκατ. ευρώ και μένει να φανεί αν φέτος θα είναι η χρονιά της.
Αγορά κατοικίας
Στην αγορά της κατοικίας, όπως σημειώνει ο Μπάμπης Χαραλαμπόπουλος, τέως πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Εκτιμητικής και επιστημονικός σύμβουλος της Solum Property Solutions αναμένεται να συνεχιστεί η κινητικότητα στα ακίνητα τουριστικού ή φοιτητικού ενδιαφέροντος, όπου σημειώνονται αυξήσεις τιμών και ενοικίων, ενώ οι μεταβιβάσεις ακινήτων σε περιοχές σχετικού ενδιαφέροντος θα παραμείνουν αραιές με στασιμότητα στις τιμές.
Σύμφωνα με τον ίδιο «η αβεβαιότητα στην οικονομία, το μεγάλο απόθεμα και τα σενάρια για μαζικό ξεπούλημα κατοικιών που είναι συνδεδεμένα με κόκκινα δάνεια, δημιουργούν ένα ασφυκτικό πλαίσιο. Παραμένει η μείωση των αγοραπωλησιών, ο περιορισμός στη ζήτηση μεγάλων διαμερισμάτων, η στροφή σε μικρά και παλαιότερα ακίνητα. Επίσης συνεχίζεται η στροφή στο ενοίκιο. Από την άλλη πλευρά παρατηρείται σοβαρή κινητικότητα στα ακίνητα που μπορεί να ενοικιασθούν με βραχυχρόνιες μισθώσεις, μέσω των διεθνών πλατφορμών (Airbnb κλπ)».
Όπως επίσης επισημαίνει, «ο τομέας της φορολογίας ακινήτων, επαγγελματιών και επιχειρήσεων, σε συνδυασμό με τα οικονομικά των νοικοκυριών (συρρικνωμένα λόγω της ανεργίας, της μερικής απασχόλησης και της φορολογίας άμεσης και έμμεσης), θα παίξουν σημαντικό ρόλο, ενώ οι πολύπλευρες διαστάσεις του φαινομένου έρχονται να επιβεβαιώσουν την άποψη ότι η αγορά των ακινήτων είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη γενικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας. Πρέπει η χώρα να αναζητήσει τρόπους παραγωγής αγαθών που να εξάγονται και να υποκαθιστούν εισαγωγές. Μόνον έτσι θα αρχίσει να μειώνεται η ανεργία και να παράγεται πλούτος, οπότε θα αρχίσει να ανακάμπτει και το ακίνητο.
Στην παρούσα φάση εξακολουθεί η πορεία τιμών των ακινήτων να είναι κατά κανόνα πτωτική, πλην εξαιρέσεων. Η θέση του ακινήτου και η σωστή ποιότητα κατασκευής, αποτελούν διαχρονικές αξίες, που αντέχουν περισσότερο σε τέτοιους κλυδωνισμούς».