Η ευρωπαϊκή οικονομία θα βρίσκεται σε μεταβατικό στάδιο το 2024, αλλά η εύρεση της νέας ισορροπίας της θα είναι δύσκολη.
Οι αρνητικές κρίσεις προσφοράς δίνουν τη θέση τους σε αρνητικούς κλυδωνισμούς της ζήτησης, εκτιμά η Deutsche Bank, στο outlook του 2024 για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Η γερμανική τράπεζα πιστεύει ότι μια ήπια ύφεση έχει ήδη ξεκινήσει και ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει ξανά στο 2% έως το τέλος του 2024, προκαλώντας την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να προχωρήσει σε περικοπή των επιτοκίων της από τα μέσα του έτους.
Η Deutsche Bank αναμένει ότι η ανάπτυξη θα ανακάμψει και η ΕΚΤ θα επιβραδύνει τον ρυθμό των μειώσεων των επιτοκίων.
Η έκταση των περικοπών θα εξαρτηθεί από τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό.
Αλλά η βιωσιμότητα του ευρωπαϊκού οικονομικού μοντέλου αμφισβητείται.
Αδύναμη η ανάκαμψη από τα μέσα του 2024
Η Deutsche Bank ήδη αναμένει μια ύφεση κεφαλαίου, την ώρα που τα οφέλη της κατανάλωσης από τον αποπληθωρισμό φαίνεται να καθυστερούν.
Η συσσώρευση εργασίας φαίνεται πιο αδύναμη.
Η απασχόληση και οι ώρες εργασίας έχουν μειωθεί.
Η ήπια ύφεση που εκτιμήθηκε από το β’ 6μηνο του 2023 υλοποιείται.
Το ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,1% σε τριμηνιαία βάση το 3ο τρίμηνο του 2023, με την Deutsche Bank να αναμένει ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί κατά 0,2% στο τέταρτο τρίμηνο (0,0% προηγουμένως) και 0,1% το πρώτο τρίμηνο (0,0% προηγουμένως) του 2024.
Η απότομη πτώση του ΑΕΠ είναι 0,4 π.μ., περίπου το ήμισυ του ιστορικού κανόνα.
Η Deutsche Bank προβλέπει ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 0,4% το 2023 (αμετάβλητο) και θα επιβραδυνθεί στο +0,2% το 2024 (+0,5% προηγουμένως).
Οι αρνητικοί κίνδυνοι είναι περιορισμένοι, όμως.
Ορισμένοι δείκτες μεταποίησης και πιστωτικού κύκλου είναι αδύναμοι, αλλά φθάνουν στο πάτο.
Οι υγιείς ιδιωτικοί ισολογισμοί θα πρέπει να περιορίσουν την αύξηση της αποταμίευσης και τελικά να βελτιώσουν την αγοραστική δύναμη στο βαθμό που θα ξοδέψουν οι καταναλωτές.
Τι θα κρίνει το 2024
Τρεις παράγοντες πιθανότατα θα είναι βασικοί για το μακροοικονομικό αποτέλεσμα το 2024.
Πρώτον, η μετάδοση.
Η Deutsche Bank υποθέτει ότι βρισκόμαστε στο αποκορύφωμα ή κοντά σε αυτή τη νομισματική μετάδοση.
Δεύτερον, οι αγορές εργασίας.
Το αν η οικονομία θα υποστεί δυσκολότερη προσγείωση θα εξαρτηθεί από την έκταση της συσσώρευσης εργασίας από εταιρείες με έλλειμμα δεξιοτήτων.
Τρίτον, η ανταγωνιστικότητα.
Η μερική εξομάλυνση των τιμών του φυσικού αερίου δεν προκάλεσε ανάκαμψη της ανταγωνιστικότητας.
Η ΕΕ χρειάζεται μια σαφή πορεία προς ένα οικονομικό μοντέλο μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα, το 2024, αλλά μπορεί να είναι πολύ νωρίς για να προκύψει η απαραίτητη συνοχή και σαφήνεια.
Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό δεν έχουν αλλάξει, αλλά η Deutsche Bank έχει μειώσει ορισμένες από τις ανοδικές ανησυχίες της για τον πληθωρισμό μεσοπρόθεσμα.
Κινδυνεύοντας να είναι υπερβολικά απλοϊκοί, οι οικονομικοί οδηγοί εναλλάσσονται από αρνητικούς κλυδωνισμούς προσφοράς (πανδημία, ενέργεια) σε αρνητικό σοκ ζήτησης (σύσφιξη πολιτικής).
Ο εγχώριος υποκείμενος πληθωρισμός έχει υποχωρήσει.
Σε εποχικά προσαρμοσμένους όρους, ο υποκείμενος πληθωρισμός πλησιάζει το 2,5% ήδη σε ετήσια βάση.
Το ερώτημα είναι εάν η περίοδος του πληθωρισμού πάνω από τον στόχο το 2021-2023 θα έχει δευτερογενείς επιπτώσεις και θα επιβραδύνει το «τελευταίο μίλι» του αποπληθωρισμού.
Ενθαρρυντικά, οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό έχουν πρόσφατα επιστρέψει προς τον στόχο και υπάρχουν ενδείξεις ότι η αύξηση των μισθών έχει κορυφωθεί.
Συνεχίζει να προβλέπει ότι ο ΕνΔΤΚ θα πέσει στον στόχο μέχρι το τέλος του 2024, νωρίτερα από ό,τι αναμένει η αγορά ή το προσωπικό της ΕΚΤ.
Θα παραμείνει ο πληθωρισμός στο στόχο;
Η Deutsche Bank είχε την άποψη ότι ο μεσοπρόθεσμος πληθωρισμός θα κινηθεί πιθανόν πάνω από τον στόχο.
Τώρα βλέπει ότι θα φτάσει στο στόχο.
Μεγάλο μέρος της προηγούμενης λογικής προήλθε από τις προσδοκίες για μια επίμονα ισχυρή αγορά εργασίας στο πλαίσιο μιας επίμονα εύκολης δημοσιονομικής πολιτικής (δημόσιες πράσινες δαπάνες, ψηφιακή μετάβαση, κ.λπ.).
Τώρα βλέπει περισσότερη χαλάρωση στην αγορά εργασίας και εκτιμά ότι η δημοσιονομική πολιτική θα παραμείνει επίμονα εύκολη.
Η δημοσιονομική εξυγίανση είναι ένα θέμα για το 2024.