«Το αμερικανικό δολάριο διαδραματίζει υπερβολικά κυρίαρχο ρόλο στη παγκόσμια χρηματοπιστωτική τάξη», επισήμανε o πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Jim O’Neill σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στην οικονομική επιθεώρηση Global Policy
Οι φωνές για την εγκατάλειψη του δολαρίου και την εγκαθίδρυση μιας νέας νομισματικής τάξης εναλλακτικής σε αυτήν όπου σήμερα κυριαρχεί το δολάριο πληθαίνουν.
Χαρακτηριστικά, o πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs, Jim O’Neill, καλεί την ομάδα των BRICS να επεκτείνει την οικονομική ισχύ της και να αμφισβητήσει την κυριαρχία του δολαρίου ΗΠΑ.
Οι πρόσφατες ενέργειες της Κίνας όσον αφορά το γιουάν κατατείνουν ήδη σε αυτό ακριβώς.
Ο O’Neill επισήμανε ότι η κυριαρχία του δολαρίου αποσταθεροποιεί τις νομισματικές πολιτικές άλλων κρατών, γι’ αυτό το μπλοκ —που αποτελείται από τη Βραζιλία, τη Ρωσία, την Ινδία, την Κίνα και τη Νότια Αφρική— θα πρέπει να το αντιμετωπίσει αναλαμβάνοντας ολοένα και πιο ενεργό ρόλο.
«Το αμερικανικό δολάριο διαδραματίζει υπερβολικά κυρίαρχο ρόλο στη παγκόσμια χρηματοπιστωτική τάξη», επισήμανε σε άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Global Policy την τελευταία εβδομάδα του Μαρτίου 2023.
«Όποτε το Συμβούλιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Federal Reserve) ξεινά έναν κύκλο νομισματικής υσφιξης νομισματικής σύσφιξης, ή το αντίθετο, χαλάρωσης, οι συνέπειες στην αξία του δολαρίου και οι αρνητικές επιπτώσεις ήταν δραματικές για τα υπόλοιπα κράτη».
Αυτό αποδείχθηκε το περασμένο έτος, καθώς η Fed συνέχισε τον ταχύτερο ρυθμό σύσφιξης των τελευταίων δεκαετιών για να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, φέρνοντας το βασικό της επιτόκιο από το μηδέν περίπου στο εύρος του 4,75%-5%.
Δίκαιο σύστημα πολλαπλών νομισμάτων
Ο O’Neill βλέπει την κυριαρχία του δολαρίου ως επεχθές βάρος για τα κράτη με χρέος σε δολάρια, καθώς οι νομισματικές τους πολιτικές αποσταθεροποιούνται όταν οι διευρύνονται οι διακυμάνσεις των συναλλαγματικών ισοτιμιών.
Η πρόσδεσή τους με το δολάριο κάνει την εξυπηρέτηση του χρέους δυσχερέστερη και τα οδηγεί σε μια ολοένα και πιο βαθιά φυλακή χρέους, σημειιώννει
Ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman, ο οποίος επινόησε το όνομα του ομίλου, καλεί τώρα τους BRICS να επεκταθούν για να δημιουργήσουν ένα πιο δίκαιο παγκόσμιο σύστημα πολλαπλών νομισμάτων, συμπεριλαμβάνοντας αναδυόμενες χώρες όπως το Μεξικό, η Τουρκία, η Αίγυπτος, η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές, το Βιετνάμ, το Πακιστάν και οι Φιλιππίνες.
Ταυτόχρονα, ο O’Neill προέτρεψε την ομάδα να εφαρμόσει αυστηρά κριτήρια κατά την αποδοχή νέων μελών, εστιάζοντας στη χρηματοδότηση της αντιθμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, την υγειονομική περίθαλψη και το εμπόριο.
Πάνω από δώδεκα χώρες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να γίνουν μέλη της ομάδας.
Φέτος, το μπλοκ σχεδιάζει να καθορίσει εάν θα δεχθεί νέα μέλη και ποια κριτήρια εισόδου θα καθορίσει.
Η Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι μεταξύ εκείνων που ζήτησαν επίσημα να ενταχθούν, σύμφωνα με δημοσιεύματα των ΜΜΕ.
Ο O’Neill πρόσθεσε ότι τα νέα μέλη θα πρέπει να είναι κάτι περισσότερο από χώρες με μεγάλο πληθυσμό και μεγάλες οικονομίες.
Οι BRICS πρέπει να εργαστούν για να διευρύνουν την επιρροή τους με την Παγκόσμια Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Μελετών Ασφάλειας στην Πρετόρια, οι BRICS αντιπροσωπεύουν το 42% του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά τα μέλη τους κατέχουν λιγότερο από το 15% της δύναμης ψήφου και στα δύο ιδρύματα.
Αγορές χρυσού από τις κεντρικές τράπαεζες
Η τάση αποδολαριοποίησης από χώρες όπως η Κίνα και η Ρωσία κυριάρχησε στα πρωτοσέλιδα τον περασμένο χρόνο.
Οι κεντρικές τράπεζες αγόρασαν ποσότητα ρεκόρ χρυσού το 2022, με επικεφαλής αναδυόμενες χώρες όπως η Τουρκία και η Κίνα.
Και αυτό το ενδιαφέρον εξακολουθεί να είναι έντονο και το 2023.
Πρόσφατα, η Κίνα έχει εντείνει τη χρήση του γιουάν ως μηχανισμό διακανονισμού του εμπορίου.
Οι εμπορευματικές ροές σε γιουάν μεταξύ Ρωσίας και Κίνας αυξήθηκαν εκθετικά πέρυσι.
Και την περασμένη εβδομάδα, ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin δήλωσε ότι υποστηρίζει τη χρήση του κινεζικού γιουάν για εμπορικούς διακανονισμούς μεταξύ Ρωσίας, Ασίας, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής.
Αυτή η δήλωση έγινε μετά την επίσκεψη του Κινέζου ηγέτη στη Μόσχα.
Η πρώτη διμερής συναλλαγή σε γιουάν
Μια άλλη ιστορική κίνηση από την Κίνα ήταν η ολοκλήρωση της πρώτης πώλησης LNG σε μια συναλλαγή που διακανονίστηκε σε γιουάν, η οποία έγινε μεταξύ της κινεζικής εθνικής εταιρείας πετρελαίου και της γαλλικής TotalEnergies μέσω του Χρηματιστηρίου Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου της Σαγκάης.
Η Κίνα έκλεισε επίσης συμφωνία με τη Βραζιλία για συναλλαγές σε νομίσματα της δικής της χώρας, ανέφερε το Γαλλικό Πρακτορείο αυτή την εβδομάδα, επικαλούμενο την κυβέρνηση της Βραζιλίας. Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Βραζιλίας από το 2009.
Σε άλλους τομείς συνεργασίας, η Σαουδική Αραβία ενέκρινε την απόφαση να ενταχθεί στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO) υπό την ηγεσία της Κίνας ως εταίρος.
Η SCO είναι μια πολιτική συμμαχία, η ασφάλεια και η εμπορική συμμαχία που δημιουργήθηκε το 2001 για να αντιμετωπίσει τη δυτική επιρροή.
Τα μέλη του περιλαμβάνουν την Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία, το Πακιστάν και τέσσερις χώρες της Κεντρικής Ασίας.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, η Κίνα και η Σαουδική Αραβία υπέγραψαν σημαντικές πετρελαϊκές συμφωνίες.
Ο κρατικός πετρελαϊκό κολοσσό Saudi Aramco αναμένεται να λάβει μερίδιο αξιας 3,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων στη Rongsheng Petrochemical Co. Ltd. για να αυξήσει την παρουσία του στην Κίνα.
Επίσης, οι δύο χώρες συμφώνησαν να κατασκευάσουν ένα ολοκληρωμένο διυλιστήριο και πετροχημικό συγκρότημα στη βορειοανατολική Κίνα.
Το πετροογιουάν και ο δανεισμός
«Η Σαουδική Αραβία φαίνεται να στρέφεται προς το Πεκίνο και να απομακρύνεται από τη Δύση», δήλωσε ο αναπληρωτής επικεφαλής οικονομολόγος αναδυόμενων αγορών της Capital Economics, Jason Tuvey.
«Αυτό έχει πυροδοτήσει τις συζητήσεις ότι η Σαουδική Αραβία δέχεται γιουάν για τις πωλήσεις πετρελαίου της στην Κίνα, το λεγόμενο «πετρογιουάν».
Το Πεκίνο γίνεται επίσης σημαντικός δανειστής σε χώρες με χρέη, όπως η Τουρκία, η Αργεντινή και η Σρι Λάνκα. Το 2021, η Κίνα πλήρωσε δάνεια 40,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε προβληματικές χώρες, ανέφεραν οι New York Times, επικαλούμενοι στοιχεία από την AidData.
Συγκριτικά, το ΔΝΤ δάνεισε 68,6 δισεκατομμύρια δολάρια σε κράτη που βρίσκονται σε οικονομική δυσπραγία το 2021.
www.bankingnews.gr
