Διονύσης Θανάσουλας
Αυτό ήταν το «δώρο» της τράπεζας που κυβερνά τον κόσμο κατά πολλούς στην Ελληνίδα που της έφερε 300.000.000 δολάρια από την συμφωνία με τη χώρα μας, η οποία στα 59 της χρόνια εξακολουθεί να κινείται μεταξύ Λονδίνου και Νέας Υόρκης παραμένοντας μια απρόσιτη workaholic.
Στις αρχές του περασμένου Σεπτέμβρη η Αντιγόνη Λουδιάδη, το στέλεχος της Goldman Sachs που έγινε γνωστή ως η τραπεζίτισα που «μαγείρεψε» το ελληνικό χρέος ώστε να να εισέλθει η χώρα μας στο ευρώ, εμφανίστηκε ξανά στο προσκήνιο. Η αποχώρηση της από την ασφαλιστική Rothesay, στην οποία κατείχε της θέση της διευθύνουσας συμβούλου για δεκαπέντε χρόνια, έφερε ξανά στη δημοσιότητα αυτή την «τραπεζίτισα του διαβόλου», την «ύαινα της Goldman Sachs» ή την Άντι όπως την αποκαλούν μόνο οι φίλοι και οι πολύ στενοί συνεργάτες της.
Στην έκτη δεκαετία της ζωή της πλέον η Λουδιάδη παραμένει ακόμη μια μυστηριώδης γυναίκα, ένα πρώην για πολλούς πολύ δυνατό στέλεχος της Goldman Sachs, από την οποία όπως εικάζουν οι τραπεζικοί κύκλοι του City δεν έφυγε ουσιαστικά ποτέ. Παρόλο που από το 2007 ήταν CEO στη Rothesay όποιος ενδιαφερόταν να επικοινωνήσει μαζί της έβρισκε την γραμματέα της στα γραφεία της Goldman Sachs στο Λονδίνο. Εκεί όπου η Άντι μεγαλούργησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 όταν άφησε την JP Morgan για να μεταπηδήσει στην πιο μυστικοπαθή τράπεζα του κόσμου. Ο γράφων-δεν ήταν ο μόνος φυσικά-προσπάθησε να επικοινωνήσει πριν έντεκα χρόνια με την Λουδιάδη, όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο του Μαρκ Ροσέ «Η τράπεζα: Πως η Goldman Sachs κυβερνά τον κόσμο».
Σε αυτό ένα κεφάλαιο ήταν αφιερωμένο στην «τραπεζίτισα του διαβόλου» με την ελληνική καταγωγή, όμως μετά από ουκ ολίγες κλήσεις ήρθε μέσω της γραμματέως της η γνωστή και μάλλον αναμενόμενη απάντηση. «Η κ. Αντιγόνη Λουδιάδη λυπάται πολύ αλλά δεν είναι διαθέσιμη να κάνει κανένα σχόλιο για το κεφάλαιο που την αφορά στο βιβλίο του Μαρκ Ροσέ για την Goldman Sachs». Με αυτές τις λέξεις το στρατηγείο της πανίσχυρης τράπεζας στο Λονδίνο έδωσε τέλος στην αναζήτηση ημερών για την ελληνίδα που έκλεισε τις περιβόητες συμφωνίες swap και βοήθησε πριν εικοσιένα χρόνια την Ελλάδα να κρύψει το χρέος της.
Η Ελληνίδα πίσω από τη συμφωνία που ξεπέρασε τα όρια.
«Η Αντιγόνη Λουδιάδη μοιάζει με γάτα που ετοιμάζεται να επιτεθεί στο θύμα της» γράφει ο Ροσέ και συνεχίζει: «Λένε ότι η κυρία αυτή είναι πολύ ευφυής, λίγο υστερική και τυραννική με τους συνεργάτες της, ενώ κάνει τον συνομιλητή της να τα χάνει. Φημίζεται ότι της αρέσει το ρίσκο και ότι ξέρει να πουλάει. Τη φωνάζουν Άντι και είναι τραπεζίτισα στην Goldman Sachs International στο Λονδίνο».
Με αυτές τις λέξεις ξεκινάει να σκιαγραφεί την Λουδιάδη ο ειδικός ερευνητής σε χρηματοοικονομικά στο κεφάλαιο που άνοιγε το συγγραφικό του πόνημα, το οποίο κέρδισε το βραβείο του καλύτερου βιβλίου οικονομίας στον κόσμο όταν κυκλοφόρησε. Η περιγραφή του για την ελληνίδα τραπεζίτισα ήταν αρκούντως αποκαλυπτική: «Αυτή η ειδικός των σύνθετων χρηματοοικονομικών προϊόντων είναι περήφανη για την ελληνική καταγωγή της. Πτυχιούχος της Οξφόρδης, λέγεται ότι είναι μανιακή με τη δουλειά, ότι καπνίζει το ένα τσιγάρο μετά το άλλο και έχει την ατζέντα της πάντα γεμάτη».
Όπως επισήμανε ο Ροσέ «Είναι εκείνη που βοήθησε την Ελλάδα να καμουφλάρει το χρέος της. Χάρη στην ευρηματικότητα της, η χώρα μπόρεσε να μπει στη ζώνη του ευρώ το 2002, καθώς τυπικά πληρούσε τα κριτήρια της συνθήκης του Μάαστριχ αναφορικά με το χρέος. Η δημοσιονομική αναμόρφωση, της οποίας την ευθύνη είχε η Άντι, χάρισε στον εργοδότη της ένα σωρό λεφτά, προκαλώντας παράλληλα-εννέα χρόνια αργότερα-την πιο σοβαρή κρίση στη ζώνη του ευρώ».
Στην συνέχεια αυτού του πρώτου κεφαλαίου ο δημοσιογράφος-ερευνητής που έγραψε το βιβλίο χωρίς φυσικά την έγκριση της Goldman Sachs ξεδιπλώνει μυθιστορηματικά τα όσα συνέβησαν από την στιγμή που η Ελλάδα επιζητά να μπει στη ζώνη του ευρώ. «Το 1999 όταν αποφασίζεται η δημιουργία του ευρώ η Ελλάδα δεν μπορεί να προσχωρήσει στο κοινό νόμισμα» σημειώνει χαρακτηριστικά. « Στα χαρτιά οι όροι συμμετοχής στον μηχανισμό είναι τα πολύ αυστηρά κριτήρια που διατυπώθηκαν στη Συνθήκη του Μάαστριχ δηλαδή χρέος κάτω από το 60% του ακαθάριστου εθνικού προϊόντος και έλλειμμα προϋπολογισμού κάτω από το 3%. Η Ελλάδα απέχει πολύ».
Είναι τότε σύμφωνα με το βιβλίο που η χώρα μας ζητάει βοήθεια από την τράπεζα που κυβερνά τον κόσμο. «Η ελληνική κυβέρνηση ζητάει από την Goldman Sachs να τη βοηθήσει να βρει τεχνάσματα, για να μπει στη ζώνη του ευρώ λίγο μετά τη δημιουργία του νέου νομίσματος. Η Αθήνα θέλει κυρίως να κρύψει την έκταση των ελλειμμάτων της. Για να γίνει αυτό οι Σοσιαλιστές με ηγέτη τον Κώστα Σημίτη, έχουν την πρόθεση να απαλλαγούν από το βάρος των στρατιωτικών δαπανών-σημαντικών λόγω της υποβόσκουσας διαμάχης με την Τουρκία-ώστε αυτές να μη συμπεριλαμβάνονται στις δημόσιες δαπάνες».
Η Ελλάδα ως μάννα εξ ουρανού!
Όπως αναρωτιέται ο Ροσέ «Γιατί η Goldman Sachs να αρνηθεί μια τέτοια εντολή με υψηλή αμοιβή και να μην κάνει ένα νομότυπο φτιασίδωμα; Για την τράπεζα η Ελλάδα γίνεται ξαφνικά μάννα εξ’ ουρανού. Πως να μη δουν ότι μια μικρή χώρα με αδύναμη τραπεζική υποδομή, στοιχειώδεις στατιστικές των δημοσιοικονομικών και με ανθούσα παραοικονομία που καθιστά προβληματική την είσπραξη φόρων και δασμών, αποτελεί κελεπούρι;»
Μετά το deal με την Αθήνα η Αντιγόνη Λουδιάδη πήρε ένα bonus 8.000.000 λιρών και προαγωγή αφού σύμφωνα με τα όσα γράφει ο Ροσέ «το συμβόλαιο με την Αθήνα θα της δώσει τη δυνατότητα να κλείσει τα στόματα των ζηλόφθονων για τους οποίους η προαγωγή της οφειλόταν στην πολιτική θετικής διάκρισης, που ήρθε από τις Ηνωμένες Πολιτείες και η οποία ευνοεί το λεγόμενο ασθενές φύλο. Τα ζητήματα της ηθικής και της δεοντολογίας είναι παντελώς ξένα σε αυτή τη γυναίκα της δράσης, η οποία αρπάζει κάθε ευκαιρία για να δείξει πόσο αρπακτικό είναι.»
Η κριτική του Ροσέ στην ελληνίδα της Goldman Sachs συνεχίζεται αμείλικτη: «Τα γυαλισμένα της τακούνια με το αποφασιστικό χτύπημα δεν καταδέχονται να χωθούν σε τέτοιου τύπου ασυναρτησίες. Στη δουλειά της έχει την πολύτιμη βοήθεια μιας εξειδικευμένης ομάδας στο εμπόριο συναλλάγματος, η οποία μαζί με την ομάδα των πρώτων υλών, έχει την καλύτερη φήμη στην εταιρία. Για να πετύχει τους σκοπούς της-σε ότι είχε να κάνει με την Ελλάδα-θα χρησιμοποιήσει ένα όχι γνωστό μηχανισμό. Το όνομά του; Το σύστημα κάλυψης κινδύνου που ονομάζεται Credit Default Swaps, τα CDS.»
Όπως εξηγεί ο συγγραφέας «στην περίπτωση των ελληνικών ομολόγων, ο μηχανισμός αυτός έδωσε τη δυνατότητα να προστατευτεί το χρέος από τις συναλλαγματικές διακυμάνσεις κατά τη μετατροπή του σε ευρώ, καθώς αρχικά είχε εκδοθεί σε δολάρια. Η συναλλαγματική ισοτιμία που επιλέχθηκε ήταν πολύ ευνοϊκή για την Goldman Sachs. Αλλάζοντας την προθεσμία εξόφλησης της απαίτησης, η Ελλάδα δεσμεύεται να πληρώσει στην τράπεζα μεγάλα ποσά έως το 2019, και με επαχθείς όρους.
Επισημαίνει μάλιστα ότι «κατά το πνεύμα της τραπεζίτισας αυτοί οι σχεδόν τοκογλυφικού χαρακτήρα όροι δεν έχουν τίποτε το σοκαριστικό. Ο πελάτης που πήγε παρακαλετά δεν είναι σε θέση ισχύος. Η Άντι ορμά στο λαχείο που έχει μπροστά της». Όπως θυμάται κάποιος-με τον οποίο μίλησε ο Ροσέ-που συμμετείχε στην σύσκεψη έγκρισης και έφυγε από την τράπεζα αργότερα-«ο φάκελος ήταν στημένος με επιδεξιότητα. Πέσαμε όλοι με τα μούτρα. Ήταν μεγάλο το κέρδος και προχωρήσαμε γρήγορα μια δουλειά που πολλοί άλλοι την είχαν απορρίψει. Εμείς σε καμιά περίπτωση δεν αφήναμε την ευκαιρία».
Η Μις «25.000.000 λίρες το χρόνο»
Σύμφωνα με την Wall Street Journal η τράπεζα από την ελληνική υπόθεση έβγαλε σε προμήθειες έως και 300.000.000 εκατομμύρια δολάρια ενώ η Αντιγόνη Λουδιάδη έγινε διευθύνουσα σύμβουλος της Rothesay Life, μιας ασφαλιστικής εταιρίας που ανήκει στον όμιλο της τράπεζας των τραπεζών για πολλούς. Η εταιρία ιδρύθηκε το 2007 και κάτω από την διοίκηση της Άντι και του Τομ Πιρς γιγαντώθηκε, έχοντας μετατραπεί στην πλέον ειδική σε ασφαλίσεις συντάξεων στην Βρετανία. Πέρυσι είχε κέρδη 913.000.000 λίρες, διαχειρίζεται κεφάλαια και assets ύψους 62.500.000.000 λιρών και η Λουδιάδη παραχώρησε για δεύτερη φορά στη ζωή της συνέντευξη στους Financial Times.
«Η Rothesay θα είναι πάντα η καρδιά μου. Ήθελα απλώς να θυμούνται ότι έστησα αυτό το συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο πολύ καλά αν και ο κόσμος ακόμη και τώρα δεν αποκαλεί εμένα και τον Τομ ασφαλιστές». Στα πενήντα εννιά της χρόνια πλέον, η ελληνίδα μάνατζερ που αμειβόταν σύμφωνα με τα δημοσιεύματα με 2.000.000 λίρες το μήνα, θεωρείται βέβαιο ότι θα εισπράξει ένα τεράστιο bonus. Μετά από ένα μικρό διάλειμμα σύμφωνα με τους Financial Times θα επικεντρωθεί στην φιλανθρωπία, κίνηση που θα στρέψει τους προβολείς της δημοσιότητας πάνω της ξανά.
Μέχρι πρότινος είχε μιλήσει μόνο μια φορά σε εφημερίδα για το πάθος που έχει με την yoga, η οποία όπως είπε τότε την βοηθάει να ηρεμεί.
Πρώην στέλεχος της Goldman Sachs πάντως που χρημάτισε συνεργάτης της Άντι δήλωσε ότι όταν η ελληνίδα περνούσε από τους διαδρόμους οι περισσότεροι εργαζόμενοι προσποιούνταν ότι μιλούσαν στο τηλέφωνο για να μην τους μιλήσει και αποφύγουν με αυτό τον τρόπο μια πιθανή κατσάδα.
Γεννημένη στη Νιγηρία η κ. Λουδιάδη παραμένει ακόμη ένα άλυτο μυστήριο για όσους προσπάθησαν να μάθουν κάτι παραπάνω για τη ζωή της, από τη στιγμή που αποκαλύφθηκε ο ρόλος της στο deal της Goldman Sachs με την Ελλάδα και είδε το όνομα της στα εγχώρια ΜΜΕ αλλά και σε έγκριτα οικονομικά έντυπα.
Τότε έγινε γνωστό ότι η Άντι σπούδασε αρχικά στο ιδιωτικό σχολείο θηλέων Cheltenham Ladies College και μετά στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, πριν ξεκινήσει την επαγγελματική της σταδιοδρομία από την JP Morgan.
Έφυγε από εκεί το 1994 για την Goldman Sachs, της οποίας έγινε στέλεχος το 2000 με ετήσιες αποδοχές 12.000.000 δολαρίων το χρόνο.
Όπως δήλωσαν ανώνυμα παλιοί συνεργάτες της ανέβηκε πολύ γρήγορα την κλίμακα της ιεραρχίας στην τράπεζα.
Κάτι αναμενόμενο, αφού εντυπωσίασε με τις ικανότητες και την αποτελεσματικότητά της, ενώ μέχρι και σήμερα η αμφιλεγόμενη συμφωνία που έκλεισε με την ελληνική κυβέρνηση παραμένει η μεγαλύτερη επιτυχία της γυναίκας που ο Ροσέ αποκάλεσε αδίστακτη και αρπακτικό, χαρακτηρισμοί που για τα περισσότερα τραπεζικά στελέχη σε κολοσσούς όπως η JP Morgan και η Goldman Sachs είναι παράσημα τιμής.