Εντονη νευρικότητα προκαλεί στις αγορές η επιθετική ρητορική που υιοθετούν οι κεντρικοί τραπεζίτες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, επιβεβαιώνοντας αυτό που αρκετοί αναλυτές πλέον τονίζουν: δεν έχουν απομείνει περιστέρια στην ΕΚΤ και τη Fed, παρά μόνο μετριοπαθή γεράκια και σκληροπυρηνικά γεράκια.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ακολουθώντας την επιθετική πολιτική της Federal Reserve προχώρησε σήμερα σε μία κίνηση, ασυνήθιστη για τα ευρωπαϊκά -πιο μετριοπαθή- δεδομένα, αυξάνοντας τα επιτόκια κατά 75 μονάδες βάσης. Και δεν σταμάτησε εκεί: προανήγγειλε «αρκετές» αυξήσεις επιτοκίων με την Κριστίν Λαγκάρντ να προαναγγέλλει συνέχιση της πολιτικής σύσφιξης, προκειμένου να χαλιναγωγηθεί ο πληθωρισμός.
Το ύφος της Λαγκάρντ δεν θύμιζε Λαγκάρντ. Η μέχρι πρότινος μετριοπαθής και προσεκτική στις εκτιμήσεις της για το μέλλον Ευρωπαία τραπεζίτης, εμφανίστηκε ανήσυχη αναφορικά με τις προκλήσεις, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα την επί τα χείρω αναθεώρηση των προβλέψεων της ΕΚΤ τόσο για την ανάπτυξη όσο και για τον πληθωρισμό στην ευρωζώνη.
Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας Τζερόμ Πάουελ τόνισε τη σημασία της μείωσης του πληθωρισμού τώρα, προτού το κοινό συνηθίσει πολύ στις υψηλότερες τιμές, λέγοντας ότι η Fedc δεν θα σταματήσει «αν δεν ολοκληρώσει το έργο της».
Η κ. Λαγκάρντ είπε ότι με βάση την τρέχουσα αξιολόγηση, αναμένονται νέες αυξήσεις επιτοκίων «κατά τις επόμενες αρκετές συναντήσεις» , έσπευσε ωστόσο να επαναλάβει ότι η νομισματική πολιτική θα επαναξιολογείται τακτικά «υπό το φως των εισερχόμενων πληροφοριών και των εξελισσόμενων προοπτικών για τον πληθωρισμό».
Ανησυχία για τον πληθωρισμό
Η επικεφαλής της ΕΚΤ αιτιολόγησε τη σημερινή απόφαση στον επίμονο πληθωρισμό, εκτιμώντας ότι θα παραμένει πάνω από τον στόχο για μεγάλο χρονικό διάστημα.
«Σύμφωνα με την προκαταρκτική εκτίμηση της Eurostat, ο πληθωρισμός έφτασε το 9,1 τοις εκατό τον Αύγουστο. Η άνοδος των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων, οι πιέσεις της ζήτησης σε ορισμένους τομείς λόγω του ανοίγματος της οικονομίας και τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά εξακολουθούν να αυξάνουν τον πληθωρισμό» υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι οι πιέσεις στις τιμές συνέχισαν να ενισχύονται και να διευρύνονται σε ολόκληρη την οικονομία και ο πληθωρισμός ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω βραχυπρόθεσμα.
Η κ. Λαγκάρντ επεσήμανε ότι ο πληθωρισμός αναμένεται πλέον να είναι κατά μέσο όρο 8,1% το 2022, 5,5% εκατό το 2023 και 2,3 % το 2024.
Σημαντική επιβράδυνση στην ανάπτυξη
Αναφορικά με την ανάκαμψη τόνισε ότι πρόσφατα στοιχεία δείχνουν σημαντική επιβράδυνση, με την οικονομία να αναμένεται να παραμείνει στάσιμη αργότερα μέσα στο έτος και το πρώτο τρίμηνο του 2023: «Οι πολύ υψηλές τιμές της ενέργειας μειώνουν την αγοραστική δύναμη των εισοδημάτων των ανθρώπων και, παρόλο που τα σημεία συμφόρησης στην προσφορά μειώνονται, εξακολουθούν να περιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα. Επιπλέον, η δυσμενής γεωπολιτική κατάσταση, ιδίως η αδικαιολόγητη επιθετικότητα της Ρωσίας προς την Ουκρανία, επιβαρύνει την εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων και των καταναλωτών. Αυτή η προοπτική αντικατοπτρίζεται στις τελευταίες προβλέψεις του προσωπικού για την οικονομική ανάπτυξη, οι οποίες αναθεωρήθηκαν σημαντικά προς τα κάτω για το υπόλοιπο του τρέχοντος έτους και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023. Το προσωπικό αναμένει τώρα ότι η οικονομία θα αναπτυχθεί κατά 3,1% το 2022, 0,9% το 2023 και 1,9% το 2024.
«Η ιστορία προειδοποιεί»
Από την πλευρά του ο Τζερόμ Πάουελ, υπογραμμίζει τη δέσμευσή του για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, λέγοντας ότι οι προσδοκίες παίζουν σημαντικό ρόλο και είναι κρίσιμες για το γιατί ο πληθωρισμός ήταν τόσο επίμονος στη δεκαετία του 1970 και του ’80.
«Η ιστορία προειδοποιεί έντονα για την πρόωρη χαλάρωση της πολιτικής», είπε ο αμερικανός τραπεζίτης σε συνέδριο του Cato Institute: «Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι οι συνάδελφοί μου και εγώ είμαστε σθεναρά αφοσιωμένοι σε αυτό το έργο και θα το συνεχίσουμε μέχρι να τελειώσει η δουλειά».
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για την τελευταία προγραμματισμένη δημόσια εμφάνιση του Πάουελ πριν από την επόμενη συνεδρίαση της Fed στις 20-21 Σεπτεμβρίου.
Το βλέμμα στη Fed
Οι αγορές πλέον αναμένουν ευρέως από την Fed να ανακοινώσει την τρίτη συνεχόμενη αύξηση κατά 75 μ.β. .
Ένας λόγος για να ενεργήσουμε επιθετικά είναι να διασφαλίσουμε ότι ο πληθωρισμός που τρέχει γύρω από το υψηλότερο ποσοστό του εδώ και περισσότερα από 40 χρόνια δεν θα ριζώσει στη συνείδηση του κοινού, είπε ο Πάουελ.
«Η Fed έχει την ευθύνη για τη σταθερότητα των τιμών, με την οποία εννοούμε πληθωρισμό 2% με την πάροδο του χρόνου», είπε. «Όσο περισσότερο ο πληθωρισμός παραμένει πολύ πάνω από τον στόχο, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος το κοινό να αρχίσει να βλέπει τον υψηλότερο πληθωρισμό ως κανόνα και αυτό έχει την ικανότητα να αυξήσει το κόστος μείωσης του πληθωρισμού».
Ο Πάουελ είπε ότι οι πληθωριστικές πιέσεις προήλθαν σε μεγάλο βαθμό από ειδικές αιτίες για την πανδημία. Όταν ο πληθωρισμός άρχισε να αυξάνεται για πρώτη φορά την άνοιξη του 2021, ο Πάουελ και οι συνάδελφοί του τον απέρριψαν ως «παροδικό» και δεν απάντησαν με σημαντικές κινήσεις πολιτικής πριν αρχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια τον Μάρτιο του 2022.
Ωστόσο, είπε ότι είναι τώρα καθήκον της Fed να συνεχίσει να ενεργεί μέχρι να πέσει ο πληθωρισμός και να αποφύγει τις συνέπειες της δεκαετίας του 1970, όταν η αποτυχία να εφαρμόσει μια επιθετική πολιτική απάντηση επέτρεψε να υποχωρήσουν οι προσδοκίες του κοινού για υψηλό πληθωρισμό.