Της Νικόλ Λειβαδάρη
nleivadari@naftemporiki.gr
Ένα βήμα πιο κοντά στον εφιάλτη του μπλακ άουτ και της επιβολής δελτίου στο ρεύμα έρχεται η Ευρώπη, μετά τη νέα ρωσική «φραγή» στον Nord Stream, η οποία ερμηνεύεται ως ένα ακόμη παιχνίδι εκβιασμού του Πούτιν.
Ο αγωγός Nord Stream έκλεισε ξανά πλήρως χθες και οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου προς τη Γερμανία και από εκεί σε όλη την κεντρική Ευρώπη, διακόπτονται τουλάχιστον έως τα ξημερώματα του Σαββάτου για «εργασίες τεχνικής συντήρησης», σύμφωνα με την Gazprom. Σε Βρυξέλλες, Βερολίνο και Παρίσι όμως η νέα διακοπή λειτουργίας του αγωγού εντάσσεται, και καταγγέλλεται δημόσια, ως μια ακόμη «πολεμική άσκηση» του Κρεμλίνου στο σκληρό μπρα ντε φερ των κυρώσεων και των αντιποίνων με τη Δύση. Με αυτό το σκεπτικό, δε, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εκφράζουν ανοιχτά ανησυχίες ότι ο Nord Stream είτε δεν θα επαναλειτουργήσει έστω και με περιορισμένες ροές μετά το τριήμερο της συντήρησης, είτε οι στρόφιγγες της Gazprom θα ανοίξουν ξανά για ένα διάστημα και θα ξανακλείσουν όταν το αποφασίσει η Μόσχα.
Η διακοπή
Τις ανησυχίες αυτές τροφοδότησε ακόμη περισσότερο η προχθεσινή ανακοίνωση της Gazprom ότι διακόπτει τις προμήθειες αερίου προς τη Γαλλία, επικαλούμενη αθέτηση των όρων πληρωμής με βάση τα συμβόλαιά της με τη γαλλική Engie. Η υπουργός Ενέργειας της Γαλλίας Ανιές Πανιέ-Ρινασέ χαρακτήρισε «προσχηματικά» τα επιχειρήματα της Gazprom και δήλωσε: «Όπως περιμέναμε, η Ρωσία χρησιμοποιεί το αέριο ως όπλο πολέμου και χρησιμοποιεί τον τρόπο της εφαρμογής των συμβάσεων της Engie ως πρόσχημα για να μειώσει περαιτέρω τις παροχές στη Γαλλία».
Εάν οι φόβοι των Ευρωπαίων επιβεβαιωθούν και η Gazprom κρατήσει εντελώς κλειστές τις στρόφιγγες, το Bloomberg προειδοποιεί ότι η Ευρώπη δύσκολα θα μπορέσει να αποφύγει τα μπλακ άουτ τον χειμώνα και δεν θα έχει άλλες επιλογές πλην της επιβολής δελτίου στην κατανάλωση φυσικού αερίου και ρεύματος.
Το χειρότερο σενάριο, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές του Bloomberg, είναι η πλήρης διακοπή παροχής του ρωσικού φυσικού αερίου στην περιοχή σε συνδυασμό με πρώιμη επιδείνωση του καιρού. Με λίγες εναλλακτικές διαθέσιμες για τις ενεργειακές προμήθειες της Ευρώπης, η αύξηση της ζήτησης για θέρμανση θα ωθήσει σε αυτή την περίπτωση σε νέα ύψη τις τιμές, θα απειλήσει με κοινωνική αναταραχή και θα δοκιμάσει την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να στηρίξει την Ουκρανία.
Σύμφωνα, πάντως, με την ανάλυση της Goldman Sachs, η διακοπή λειτουργίας του Nord Stream, σ’ αυτή τη φάση τουλάχιστον, δεν είναι πιθανό να παραταθεί. Ως ενθαρρυντικό στοιχείο, κόντρα στο νέο κύμα αβεβαιότητας, θεωρείται και η σταθερή αύξηση των γερμανικών αποθεμάτων – γεγονός που οδήγησε χθες σε υποχώρηση τις τιμές του φυσικού αερίου, παρά το κλείσιμο του Nord Stream. Τα ολλανδικά futures αερίου, που δίνουν και την ευρωπαϊκή τιμή αναφοράς, σημείωναν χθες το απόγευμα πτώση 6%, στα 249 ευρώ ανά MWh.
Η αποκλιμάκωση των τιμών ήρθε μετά τις δηλώσεις του επικεφαλής της γερμανικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Δικτύων Κλάους Μίλερ, ο οποίος διαμήνυσε ότι το Βερολίνο είναι πλέον καλύτερα προετοιμασμένο για την αναστολή των παραδόσεων μέσω του Nord Stream, καθώς τα στρατηγικά αποθέματα φυσικού αερίου της χώρας έχουν ανέβει σχεδόν στο 85%.
Συνολικά, σύμφωνα με στοιχεία της Gas Infrastructure Europe που επικαλείται το Reuters, οι αποθήκες αερίου στην Ευρώπη είναι αυτή τη στιγμή γεμάτες κατά 79,94%.
Η παράταση της ενεργειακής κρίσης και ο ίλιγγος των τιμών οδηγεί ήδη σε οριακή κατάσταση και την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Χθες, ο πρόεδρος της Ένωσης Γερμανικών Βιομηχανιών Ζίγκφριντ Ρούσβουρμ εξέπεμψε σήμα κινδύνου, ενώ συναγερμό κρούουν και οι βιομήχανοι της Ιταλίας.