Πέντε χρόνια μετά τα Panama Papers, που αποκαλύφθηκαν το 2016, ήρθαν στο φως της δημοσιότητας τα Pandora Papers. Σε μία από τις μεγαλύτερες διαρροές οικονομικών εγγράφων αποκαλύπτεται ο μυστικός πλούτος και οι συναλλαγές εκατομμυριούχων ηγετών, πολιτικών, επιχειρηματιών και διασημοτήτων. Ανάμεσά τους και 283 περιπτώσεις Ελλήνων.
Λείπει ο Μάρτης από τη Σαρακοστή; Να δείτε που στον κατάλογο, αν τον μάθουμε ποτέ (ας μην είμαστε και πολύ αισιόδοξοι), θα φιγουράρουν βαριά ονόματα της οικονομικής ελίτ που έχουν πρωταγωνιστήσει στη δημόσια ζωή με κηρύγματα υπέρ του λιτού βίου και της εγκράτειας και με συμβουλές προς τους πληβείους να είναι σεμνοί στις διεκδικήσεις τους, συνετοί στις διαπραγματεύσεις με τα αφεντικά τους, να μη ζητούν τον ουρανό με τα άστρα, να πιστεύουν τους εργοδότες τους όταν τους λένε «δεν γίνεται να πάρετε αυξήσεις γιατί δεν βγαίνω μάνα μου» και να μην παρασύρονται από τις Σειρήνες των συνδικάτων και των αριστερών που τους καλούν σε κινητοποιήσεις και απεργίες.
Είναι πολύ εύκολο να στήσεις μια υπεράκτια εταιρεία για να παρκάρεις τα λεφτά σου και να γλιτώσεις από τη λεπίδα των φορολογικών μηχανισμών, που μεταξύ μας σε πάρα πολλές χώρες δεν είναι καθόλου κοφτερή. Το αντίθετο, δεν τεμαχίζει ούτε το γιαούρτι. Και γιατί να το κάνει άλλωστε; Πολιτικό προσωπικό και οικονομικές ελίτ συνδέονται με αιμομικτικές σχέσεις. Το ένα χέρι νίβει το άλλο. Αυτοί που κυβερνούν ευνοούν τους πλούσιους και κείνοι με τη σειρά τους χρηματοδοτούν τα συστημικά κόμματα εξουσίας για να καλύπτουν τις ανάγκες τους και να δίνουν μεγάλες αμοιβές στα επικοινωνιακά επιτελεία που χρησιμοποιούν για να εξαπατήσουν τους πολίτες, να συκοφαντήσουν κάθε αντίθετη άποψη και να παρουσιάσουν τη σημερινή κατάσταση ως φυσική διαλαλώντας ότι δεν υπάρχει εναλλακτική, καθίστε στ’ αυγά σας.
Σύνηθες είναι επίσης το φαινόμενο της περιστρεφόμενης πόρτας, δηλαδή η μετακίνηση από τις επιχειρήσεις στην πολιτική και αντιστρόφως. Πλήθος τα παραδείγματα. Θυμάστε εκείνον τον ανεκδιήγητο Μπαρόζο; Αυτός λοιπόν ήταν μαοϊκός στα νιάτα του, στη συνέχεια γοητεύτηκε από τον νεοφιλελευθερισμό, έγινε πρωθυπουργός στην Πορτογαλία, μετά πρόεδρος της Κομισιόν και μόλις τελείωσε τη βρόμικη δουλειά που του είχαν αναθέσει οι προστάτες του, προσελήφθη σύμβουλος σε πολυεθνική εταιρεία (Goldman Sachs). Αλλο παράδειγμα: Το μεγαλύτερο δικηγορικό γραφείο των ΗΠΑ, η Baker McKenzie, είναι ο αρχιτέκτονας και στυλοβάτης της παγκόσμιας φοροδιαφυγής. Πρωταγωνιστεί στα Pandora Papers σε τουλάχιστον 7.500 έγγραφα ως δημιουργός υπεράκτιων εταιρειών για πολυεθνικές και διεφθαρμένους πολιτικούς.
Ως εδώ καμία έκπληξη. Ξέρετε ποια ήταν επικεφαλής δικηγόρος της εταιρείας στο γραφείο του Παρισιού και αργότερα έγινε πρώτη γυναίκα πρόεδρός της; Η Κριστίν Λαγκάρντ, σημερινή πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Περιμένουμε λοιπόν από τη συγκεκριμένη κυρία να τεθεί επικεφαλής της εκστρατείας (λέμε τώρα) κατά των φορολογικών παραδείσων και κατά της φοροδιαφυγής των πλουσίων; Ευσεβείς πόθοι. Ακούμε συχνά ότι οι Βρυξέλλες επεξεργάζονται σχέδια για να περιορίσουν το φαινόμενο. Μέχρι τώρα δεν έχουμε δει κάτι χειροπιαστό. Λόγια, υποσχέσεις, δεσμεύσεις, αλλά από ουσία τίποτα. Και μιλάμε για πολλά λεφτά.
Σύμφωνα με τον Γκάμπριελ Τσούκμαν, επίκουρο καθηγητή Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, το 10% του παγκοσμίως παραγόμενου πλούτου βρίσκεται σήμερα «κρυμμένο» σε φορολογικούς παραδείσους. Ερευνα του ΟΟΣΑ το 2020 κάνει λόγο για τουλάχιστον 11,3 τρισεκατομμύρια δολάρια. Αδιάφορα σφυρίζει η Κομισιόν για τους Ευρωπαίους πολιτικούς που κατονομάζονται στις αποκαλύψεις των Pandora Papers. Στη συζήτηση που έγινε τη μέρα που έσκασε το θέμα η Κομισιόν αρκέστηκε να πει ότι υποστηρίζει τη φορολογική διαφάνεια και διαβεβαίωσε ότι ώς το τέλος του χρόνου θα φέρει νομοθεσία για αυστηροποίηση των όρων διαφάνειας για το θέμα. Το έμαθαν οι πλούσιοι και τρόμαξαν! Εχασαν τον ύπνο τους! Το έριξαν στα ηρεμιστικά!!!
Ανάγωγα
Θα πρέπει να κάνουν πολλές ακροβασίες οι εισαγγελείς που θα καλούνται να τοποθετηθούν για το αίτημα του Δημήτρη Κουφοντίνα να αποφυλακιστεί με όρους. Οι τυπικοί όροι υπάρχουν. Ωστόσο, ποιος ή ποια εισαγγελέας θα τολμήσει να προτείνει την αποδοχή του αιτήματος; Ξέρει πολύ καλά τι θα υποστεί. Η κυβέρνηση και τα φιλικά της μέσα ενημέρωσης θα τον (την) περιλάβουν και θα εκτοξεύσουν κατηγορίες για συνοδοιπορία με τους τρομοκράτες. Είπαμε, η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη, αλλά οι λειτουργοί της δεν μπορούν να ξεπερνούν τα όρια που βάζει το σύστημα.