Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με ένα 42σέλιδο τεχνικό και νομικό κείμενο, το οποίο μάλιστα υπογράφει η επικεφαλής της, Κριστίν Λαγκάρντ, βάζει όρια στην προτεινόμενη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα κρυπτονομίσματα και την τροποποίηση της σημερινής οδηγίας 2019/1937.
Στις 22 Φεβρουαρίου έφτασε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η απάντηση της ΕΚΤ σχετικά με τη γνώμη που της ζητήθηκε τον περασμένο Νοέμβριο για τη θεσμοθέτηση των κρυπτονομισμάτων, ώστε, αφενός να μπουν κανόνες και αφετέρου να μην μείνει πίσω η Ευρωζώνη στην ψηφιοποίηση των συναλλαγών, τη δημιουργία νέων ψηφιακών εφαρμογών και στην ολοένα αυξανόμενη ζήτηση για ψηφιακά νομίσματα και FinTech εφαρμογές και υπηρεσίες.
Η ΕΚΤ, αφού αναφέρει ότι ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου πλαισίου προκειμένου να ανταποκρίνεται στις τάσεις και τις ανάγκες της εποχής είναι καλοδεχούμενος, απαριθμεί, στη συνέχεια, μια σειρά από όρους και προϋποθέσεις. Μάλιστα, κάνει συγκεκριμένες παρατηρήσεις ακόμα και στις διατυπώσεις της νομοθετικής πρότασης της ΕΚΤ, διαγράφοντας και επαναδιατυπώνοντας όρους, ακόμα και ολόκληρα άρθρα.
“Όχι τύπου bitcoin”
Από το ύφος της απάντησης γίνεται σαφές ότι η κυρία Κριστίν Λαγκάρντ μένει αμετακίνητη στην άποψη που έχει διατυπώσει δημοσίως και σε πρόσφατα συνέδρια. Η άποψή της μπορεί να συνοψιστεί με την εξής φράση: Ναι στην εξέλιξη, ναι στα ψηφιακά νομίσματα, ακόμα και στα κρυπτονομίσματα, αρκεί να είναι νομίσματα που εκδίδονται από κεντρικές τράπεζες και όχι σε κρυπτονομίσματα τύπου bitcoin που είναι μέσα για εγκληματικές ενέργειες και για ξέπλυμα χρήματος. Μάλιστα, σε πρόσφατη παρέμβασή της σε συνέδριο που διοργάνωσε το Reuters ξεκαθάρισε ότι μία κεντρική τράπεζα όπως η ΕΚΤ δεν έχει σχέση με κρυπτονομίσματα τύπου bitcoin για τα οποία διενεργούνται έλεγχοι για εγκληματικές ενέργειες από αρμόδιες αρχές, χωρίς, όμως, να δίνει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ναι, αλλά υπό όρους
Στη γνώμη που έστειλε η ΕΚΤ στην Κομισιόν σχετικά με τη δημιουργία ενός θεσμικού περιβάλλοντος, τροποποιώντας και μία υφιστάμενη οδηγία, περιλαμβάνονται οι εξής συστάσεις:
1. Πρέπει να γίνει πιο λεπτομερής η περιγραφή για το τι είναι κρυπτονόμισμα και τι όχι, τόσο με βάση την τεχνολογία που χρησιμοποιεί όσο και με το εάν αντιστοιχεί σε κάποια σταθερή αξία (πχ χρυσός, καλάθι νομισμάτων, κλπ) ή απαίτηση πιστωτικού ιδρύματος ή κεντρικής τράπεζας.
2. Στην προτεινόμενη οδηγία θα πρέπει να γίνεται διάκριση μεταξύ κρυπτονομίσματος και ψηφιακού νομίσματος (e-money). Το πρώτο πρέπει να είναι νόμισμα, με ό,τι αυτό σημαίνει, το δεύτερο είναι μέσο πληρωμής. Και εν προκειμένω, στην Ευρωζώνη, το ψηφιακό νόμισμα θα είναι μέσο πληρωμής σε ευρώ.
3. Μπορούν εθνικές κεντρικές τράπεζες ή τραπεζικά ιδρύματα ή άλλοι πάροχοι να εκδίδουν κρυπτονομίσματα, αλλά υπό αυστηρές προϋποθέσεις. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των εθνικών κεντρικών τραπεζών, αυτές θα πρέπει να είναι υπεύθυνες για την εποπτεία, τον διακανονισμό και την εκκαθάριση, κάτι, το οποίο για την ΕΚΤ θεωρείται αρκετά περίπλοκο, ειδικά στην περίπτωση που υπάρχουν συναλλαγές σε νομίσματα και κρυπτονομίσματα. Στο σημείο αυτό ζητά από την Κομισιόν να εξεταστεί η πρόταση σε μεγαλύτερο βάθος και με μεγαλύτερη προσοχή ως προς τη νομοθεσία και τις τεχνικές δυσκολίες, αλλά και τους νομισματικούς κανόνες της Ευρωζώνης. Ένα άλλο παράδειγμα, είναι ότι πρέπει να καθοριστεί το όριο της κυκλοφορίας κρυπτονομισμάτων, το αν θα έχουν επιτόκιο και το πώς θα εφαρμόζεται και αν κάτι τέτοιο δημιουργεί πρόβλημα με τη νομισματική πολιτική και τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.
4. Εάν μία τράπεζα εντός Ευρωζώνης εκδώσει κρυπτονόμισμα θα πρέπει τεθεί σε ειδική εποπτεία από την εθνική κεντρική τράπεζα και την ΕΚΤ. Παράλληλα, προτείνει stress test ειδικά για τους κινδύνους που συνδέονται με αυτό το κρυπτονόμισμα και τη ρευστότητα του ιδρύματος.
5. Εάν μπορούν να εκδώσουν κρυπτονομίσματα τρίτοι πάροχοι, θα πρέπει να έχουν συνεργασία, δηλαδή να έχουν ανοίξει λογαριασμό, με πιστωτικό ίδρυμα που λειτουργεί και εποπτεύεται από την εθνική του κεντρική τράπεζα, την ΕΚΤ και το ευρωσύστημα.
6. Το ίδιο και πιο αυστηρή θα πρέπει να είναι η εποπτεία, οι έλεγχοι και η καθιέρωση ειδικών stress test σε περίπτωση που κάποιος πάροχος ή τράπεζα δέχεται συναλλαγές μεταξύ νομισμάτων και κρυπτονομισμάτων.
7. Στην περίπτωση θεσμοθέτησης κρυπτονομίσματος, ανεξαρτήτως τεχνολογίας ή πλατφόρμας (blockchain, DTL-distributed ledger technology) θα πρέπει κατ’ αρχήν να είναι νόμισμα, με αντίκρισμα και να διέπεται από τους κανόνες της Ευρωζώνης και του Ευρωσυστήματος. Σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να είναι ένα όχημα για ανωνυμία, με υψηλή μεταβλητότητα, χωρίς αξία αναφοράς, και να γίνεται αντικείμενο για ξέπλυμα χρήματος.
8. Καμία εθνική κεντρική τράπεζα και ειδικότερα η ΕΚΤ δεν έχουν καμία δουλειά να φυλάττουν ή να δέχονται ως asset κανένα κρυπτονόμισμα τύπου bitcoin. Οι κεντρικές τράπεζες ασχολούνται μόνο με νομίσματα.
9. Ευχαρίστως η ΕΚΤ και ο SSM να εποπτεύει κρυπτονομίσματα που θα εκδοθούν υπό το νέο καθεστώς (προτεινόμενη νομοθεσία/οδηγία της Κομισιόν) αλλά σε καμία περίπτωση να εποπτεύει αντίστοιχα τύπου bitcoin ή συναλλαγές με νομίσματα και κρυπτονομίσματα εκτός του συγκεκριμένου θεσμικού πλαισίου.
10. Ναι στον εκσυγχρονισμό, την ψηφιοποίηση, τις άμεσες πληρωμές και μεταφορές κεφαλαίων, όπως επίσης και στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, ακόμα και στη νομοθεσία που να επιτρέπει την έκδοση κρυπτονομισμάτων, αρκεί να διέπεται από όλους του κανόνες, τις νομοθεσίες και την εποπτεία της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.
Το συμπέρασμα από το κείμενο είναι ότι κατ’ αρχήν η ΕΚΤ δεν είναι αρνητική προκειμένου να περιοριστεί και η ανεξέλεγκτη μη εποπτευόμενων και ρυθμιζόμενων κρυπτονομισμάτων. Ωστόσο, διατηρεί αρκετές επιφυλάξεις τόσο σε τεχνικό όσο και σε νομικό, νομισματικό και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, ζητώντας μεγαλύτερη, προσεκτικότερη και σε βάθος εξέταση του θέματος.
Ψηφιακό ευρώ
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΚΤ ολοκλήρωσε πρόσφατα τη δημόσια διαβούλευση για την πρότασή της να δημιουργηθεί το ψηφιακό ευρώ, το οποίο θα είναι νόμισμα, αλλά σε ψηφιακή μορφή, θα έχει την ίδια αξία με το ευρώ, αλλά θα έχει μικρότερη κυκλοφορία και διαφορετικά επιτόκια. Θα αποτελεί μέσο πληρωμών για άμεσες χρεώσεις και κινήσεις κεφαλαίων, θα συμβάλει στη νέα ψηφιακή εποχή και στην αλλαγή της καταναλωτικής συμπεριφοράς, θα διατηρεί την ανωνυμία πλην περιπτώσεων που θα ελέγχονται για εγκληματικές δραστηριότητες, θα ελέγχεται από την ΕΚΤ και δεν θα αποτελεί μέσο για επενδύσεις. Ωστόσο, θα μπορεί να είναι αποθεματικό νόμισμα μέχρι κάποιο όριο. Τέλος, θα κυκλοφορεί παράλληλα με το φυσικό ευρώ με τρόπο που δεν θα προκαλεί κίνηση κεφαλαίων από το φυσικό ευρώ στο ψηφιακό. Και δεν θα είναι κρυπτονόμισμα.
Οι αποφάσεις για το εάν και πότε θα κυκλοφορήσει το ψηφιακό ευρώ θα ληφθούν προς την άνοιξη-καλοκαίρι του 2021. Υπενθυμίζεται ότι το σχετικό σχέδιο το οποίο παρουσίασε το Capital.gr, ήταν αποτέλεσμα συνεργασίας με όλες τις εθνικές τράπεζες της Ευρωζώνης, μεγάλες κεντρικές τράπεζες τρίτων χωρών, όπως Καναδά, ΗΠΑ και Βρετανίας, αλλά και ειδικών τεχνολογικών και διεθνών οργανισμών όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών κ.ά.
Εμμέσως, η κα Λαγκάρντ δίνει την εντύπωση ότι ναι μεν είναι καλή η ιδέα για ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων στην Ευρωζώνη, αλλά το θέμα δεν είναι τόσο απλό που μπορεί να περιγραφεί σε μία πρόταση οδηγίας 168 σελίδων της Κομισιόν, όπως εστάλη στις 18 και 30 Νοεμβρίου 2020 στην ΕΚΤ.
Πηγή: capital.gr