Οι προϊστορικές μητέρες έδιναν στα βρέφη τους πήλινα μπιμπερό κατασκευασμένα σε σχήμα μικρών ζώων, πριν από περισσότερα από 3.000 χρόνια, δείχνοντας ότι «έκαναν τα παιδιά τους με αγάπη και προσοχή», λένε οι ερευνητές.
Οι επιστήμονες βρήκαν ένα μπουκάλι που περιείχε υπολείμματα ζωικού γάλακτος από έναν παιδικό τάφο της Εποχής του Χαλκού που χρονολογείται στο 1200 π.Χ. Το σκεύος είναι αρκετά μικρό ώστε να ταιριάζει στο χέρι ενός μωρού και έχει ένα μικρό στόμιο από το οποίο το μωρό ρουφούσε.
Αυτή είναι η πρώτη απόδειξη που δείχνει ότι τα προϊστορικά μωρά κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου έπιναν γάλα ζώων όταν απογαλακτίστηκαν από τις μητέρες τους.
Η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Julie Dunne από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ δήλωσε στην εφημερίδα Independent: “Μοιάζουν με μικρά μυθικά ή μαγικά ζώα. Είναι μια απόδειξη για το είδος της δημιουργικότητας και της παιχνιδιάρικης τάσης των ανθρώπων που έφτιαχναν τα σκεύη”.
“Επίσης, αν σκεφτείτε πόσο χαριτωμένα και αστεία είναι, ίσως όταν τα έδωσαν σε ένα μωρό θα γελούσαν. Μας λέει πραγματικά ότι αυτοί οι προϊστορικοί γονείς έκαναν τα παιδιά τους με αγάπη και προσοχή, τα νοιάζονταν πραγματικά”.
Ωστόσο, οι ερευνητές πιστεύουν επίσης ότι οι νεολιθικοί πρόγονοι μπορούσαν να χρησιμοποιούν τα μπουκάλια χιλιάδες χρόνια νωρίτερα.
“Αυτά τα σκάφη εμφανίζονται αρχικά στη Νεολιθική, πριν από περίπου 7.000 χρόνια. Υποψιάζομαι ότι τα νεολιθικά χρησιμοποιήθηκαν για τον ίδιο σκοπό, αλλά δεν μπορούμε να το επιβεβαιώσουμε μέχρι να τα εξετάσουμε», δήλωσε η Δρ Dunne.
Ο απογαλακτισμός ενός παιδιού νωρίτερα χρησιμοποιώντας γάλα ζώων θα μπορούσε να βοηθήσει στην εξουδετέρωση μιας περιόδου υπογονιμότητας που μπορεί να συμβεί όταν θηλάζει μια μητέρα.
Οι κυνηγοί-συλλέκτες έκαναν παιδιά περίπου μία φορά κάθε πέντε χρόνια, αλλά οι πρώτοι αγρότες πιθανότατα κάθε δυο χρόνια. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτά τα μικρά αγγεία θα μπορούσαν να εξηγήσουν γιατί υπήρξε μια «έκρηξη γεννήσεων » κατά τη νεολιθική περίοδο.
Η Δρ Dunne δήλωσε: “Οι άνθρωποι έγινα γεωργοί και άρχισαν να καλλιεργούν δημητριακά. Μόλις οι άνθρωποι εγκαταστάθηκαν και είχαν φαγητό για να ταΐσουν τα μωρά άρχισαν να κάνουν περισσότερα μωρά και πιο συχνά. Η αύξηση της γονιμότητας οδηγεί σε έκρηξη γεννήσεων και μαζική αύξηση του πληθυσμού”.
Οι επιστήμονες εξέτασαν τρία σκεύη που βρέθηκαν σε παιδικούς τάφους στη Βαυαρία – δύο εκ των οποίων προέρχονταν από ένα νεκροταφείο της Εποχής του Σιδήρου που χρονολογείται μεταξύ 800 και 450 π.Χ. και το άλλο από την ύστερη Εποχή του Χαλκού, που χρονολογείται από το 1200 έως το 800 π.Χ. Τα αντικείμενα βρέθηκαν δίπλα σε παιδιά ηλικίας μεταξύ 0 και 6 ετών.
Το καθένα ήταν μεταξύ πέντε και 10 εκατοστών και είχε ένα εξαιρετικά στενό στόμιο που τοποθετείται στο στόμα του μωρού. Επειδή τα στόμια είναι τόσο μικρά, ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί αυτό που περιείχαν.
Για να καταλάβουν τι είχαν μέσα, οι ερευνητές πραγματοποίησαν χημική ανάλυση στα λιπαρά οξέα από ζωικά προϊόντα. Βρήκαν ότι δύο από τα δοχεία χρησιμοποιήθηκαν για γάλα από ένα μηρυκαστικό ζώο (βοοειδή, πρόβατα ή αίγες) ενώ το άλλο ήταν μη μηρυκαστικό γάλα (πιθανώς από χοίρο ή άνθρωπο).
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nature, είναι η πρώτη έρευνα που εξετάζει το πώς τα βρέφη απογαλακτίστηκαν σε αυτές τις προϊστορικές κουλτούρες. Παρόμοια αγγεία βρέθηκαν στην αρχαία Ρώμη και την Ελλάδα και οι ερευνητές θα ήθελαν τώρα να διερευνήσουν εάν εξυπηρετούσαν τον ίδιο σκοπό.
Οι επιστήμονες λένε ότι η μελέτη παρέχει μια σημαντική εικόνα για τη διατροφή των παιδιών στους προϊστορικούς ανθρώπινους πληθυσμούς.
“Η ανατροφή των μωρών στην προϊστορία δεν ήταν εύκολη υπόθεση. Μας ενδιαφέρει να ερευνήσουμε τις πολιτιστικές πρακτικές της μητρότητας, οι οποίες είχαν βαθιές συνέπειες για την επιβίωση των μωρών», δήλωσε η ερευνητής Dr Katharina Rebay-Salisbury από το Ινστιτούτο Ανατολικής και Ευρωπαϊκής Αρχαιολογίας της Αυστριακής Ακαδημίας Επιστημών.
“Είναι συναρπαστικό να μπορούμε να δούμε για πρώτη φορά ποιες τροφές περιείχαν αυτά τα αγγεία”, είπε.