Σύμφωνα με τα διεθνή στατιστικά δεδομένα, ένας στους τρεις πάσχοντες από επιληψία δεν είναι σε θέση να ελέγξει το νόσημα του, παρόλο που λαμβάνει φαρμακευτική αγωγή.
Οι ασθενείς αυτοί, αντιμετωπίζουν μείζον προσωπικό πρόβλημα, που οδηγεί σε βαριές μορφές κατάθλιψης, λόγω της αδυναμίας προς εργασία και αυτοεξυπηρέτηση, αν δε είναι στην παιδική ηλικία παρουσιάζουν μαθησιακές διαταραχές.
Σε αυτούς τους ασθενείς, σήμερα εφαρμόζονται διάφορες χειρουργικές τεχνικές του εγκεφάλου καθώς και η κετογενής δίαιτα και η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου με εμφυτεύσιμο διεγέρτη.
Η μέθοδος ξεκίνησε δοκιμαστικά το 1998 στη νευρολογική κλινική του Harvard Medical School στην Βοστόνη και βασίζεται στην διάχυτη σύνδεση που έχει με πολλαπλούς εγκεφαλικούς σχηματισμούς το πνευμονογαστρικό νεύρο, οι οποίοι φέρονται να ενέχονται πολλές φορές για την γένεση επιληπτικών κρίσεων. Σε πειράματα που προηγήθηκαν σε σκύλους διαπιστώθηκε ότι η διέγερση του πνευμονογαστρικού οδηγούσε σε αναστολή των κρίσεων που προέρχονταν από αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου. Από τότε μέχρι σήμερα έχουν εμφυτευτεί διεγέρτες παγκοσμίως σε πάνω από 30.000 ασθενείς, εκ των οποίων 10.000 είναι στην παιδική και εφηβική ηλικία.
Η μέθοδος βασίζεται στη συνεχή διέγερση του αριστερού πνευμονογαστρικού νεύρου. Επιλέγεται το αριστερό νεύρο διότι, αν και τα δύο νεύρα φέρουν φυγόκεντρες καρδιακές ίνες, πειράματα σε σκύλους έδειξαν ότι το δεξιό νεύρο, επί το πλείστον νευρώνει το φλεβοκομβικό δεμάτιο, ενώ το αριστερό το μεσοκολποκοιλιακό δεμάτιο και έτσι είναι πολύ σπάνιο, να εμφανισθεί βραδυκαρδία και ουδόλως ασυστολία, κατά τον ερεθισμό του αριστερού νεύρου στις παραμέτρους ερεθισμού που χρησιμοποιεί η μέθοδος.
Η εμφύτευση διεξάγεται υπό γενική ενδοτραχιακή νάρκωση. Εκτελούνται δύο δερματικές τομές, μία στο ύψος του κρικοειδούς χόνδρου για να επιτευχθεί η περιέλιξη των ηλεκτροδίων γύρω από το προπαρασκευασμένο σε μήκος τουλάχιστον 3 cm νεύρο, ενώ η άλλη στην υποκλείδιο χώρα, σε ευθεία με τη μασχαλιαία περιοχή, όπου δημιουργείται τσέπη, για την εμφύτευση του διεγέρτη, ενώ οι δύο τομές συνδέονται μεταξύ τους με υποδόριο σήραγγα, μέσω της οποίας το ηλεκτρόδιο περνά για να συνδεθεί με το διεγέρτη. Όταν ολοκληρωθεί η εμφύτευση, γίνεται ηλεκτρονικός έλεγχος του ηλεκτρικού κυκλώματος και ρύθμιση του διεγέρτη και μετά ακολουθεί συρραφή των χειρουργικών τραυμάτων.
Η ανάρρωση του ασθενούς ακολουθεί τη συνηθισμένη πορεία. Οι επιπλέον ρυθμίσεις της διέγερσης εκτελούνται σε συνεργασία με το νευρολόγο, αλλά και ο ασθενής έχει στα χέρια του φορητή συσκευή εξωτερικού ελέγχου των παραμέτρων του διεγέρτη, δυνάμενος ακόμη να προβεί και στην απενεργοποίηση του, αν κάτι τον ενοχλεί.
Σύμφωνα με πολλές μελέτες που έχουν γίνει στο εξωτερικό, μετά από περίοδο τριών μηνών από την εμφύτευση και τη συνεχή λειτουργία του διεγέρτη παρατηρείται σε όλους τους ασθενείς ελάττωση της μέσης συχνότητας των κρίσεων σε ποσοστό 50%. Σε μία άλλη μελέτη, όπως προκύπτει από ερωτηματολόγιο το οποίον εκλήθησαν να συμπληρώσουν 136 ασθενείς, τρεις μήνες μετά την έναρξη της θεραπείας, αναφέρεται: βελτίωση της δραστηριότητάς τους, της μνήμης, της κοινωνικής επαφής, της διανοητικής τους ικανότητας, καθώς και σημαντική ελάττωση του φόβου επιληπτικών κρίσεων. Τα θετικά αποτελέσματα υφίστανται ακόμη και ένα έτος μετά την έναρξη της θεραπείας σε όλους τους ασθενείς της μελέτης.
Από την πλευρά της ασφάλειας της μεθόδου, δεν αναφέρονται βλάβες του πνευμονογαστρικού νεύρου ή ασυστολίες. Το σύστημα δεν επηρεάζεται από τα συνήθη μαγνητικά πεδία, αλλά απαιτείται ειδικό πρωτόκολλο διενέργειας μαγνητικής τομογραφίας (MRI).
Οι συνηθέστερες παρενέργειες που αναφέρονται είναι βράγχος φωνής, άλγος στον τράχηλο, κεφαλαλγία, λόξυγγας και δύσπνοια. Αλλά, ο ασθενής είναι πάντα σε θέση να διακόψει τη λειτουργία του διεγέρτη, οπότε παρέρχονται άμεσα οι παρενέργειες και βέβαια όπου αυτές εμφανιστούν, είναι δυνατή η μείωση τους με απλή αλλαγή στις παραμέτρους του διεγέρτη.
Η διάρκεια της βιωσιμότητας του διεγέρτη, εξαρτάται από τη διάρκεια ζωής των μπαταριών του που κάτω από συνεχή διέγερση διαρκούν πάνω από δεκαετία, οπότε μπορεί να απαιτηθεί η αντικατάσταση μόνο του διεγέρτη.