Το μικροβίωμά μας αποτελεί τη χλωρίδα του εντέρου μας, που είναι πολύπλοκη και μοναδική στον καθένα μας, κάπως σαν το δακτυλικό μας αποτύπωμα. Παρ’ όλα αυτά το μικροβίωμα είναι πολύ δύσκολο να μελετηθεί και να αποτυπωθεί και γι’ αυτό τα περισσότερα σε σχέση με το μικροβίωμα και τη σημασία του είναι ακόμη θεωρίες που περιμένουν να αποδειχθούν. Γενικά οι επιστήμονες πιστεύουν πάντως ότι όσο περισσότερο προσέχουμε το έντερό μας τόσο καλύτερη υγεία θα έχουμε. Ισως έφτασε ο καιρός να τους ακούσουμε και να ακολουθήσουμε τη ρήση του Ιπποκράτη που έλεγε πως όλες οι ασθένειες προέρχονται από το έντερο και από ό,τι φαίνεται μαζί του συμφωνούσαν και οι αρχαίοι κινέζοι γιατροί, αφού σύμφωνα με ένα από τα πολύ γνωστά ρητά τους η ρίζα της καλής και της κακής υγείας κατοικεί στο έντερο.
Νομίζω ότι τα φρούτα και τα λαχανικά με πειράζουν. Να τα σταματήσω;
Αποκλείεται όλα τα φρούτα και τα λαχανικά να μας φουσκώνουν και να μας προκαλούν δυσάρεστα συμπτώματα, όπως αέρια, εξηγούν οι ειδικοί. Το καλύτερο είναι να τρώμε μια ποικιλία τροφίμων ώστε να «κρατάμε ευχαριστημένο» το μικροβίωμά μας, δηλαδή το σύνολο των βακτηρίων που βρίσκονται στο έντερό μας, το οποίο περιέχει τρισεκατομμύρια βακτήρια, υπεύθυνα στο να παράγουν ουσίες που συμβάλλουν στην καλή μας υγεία. Ας το σκεφτούμε σαν να πρόκειται για έναν κήπο: όσο πιο πολλά και διαφορετικά λουλούδια υπάρχουν για να τα επισκέπτονται τα έντομα τόσο καλύτερος είναι ο κήπος. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τα τρόφιμα, που είναι καλό να τρώμε σε ποικιλία, ώστε τα βακτήρια του εντέρου, τα οποία βοηθούν στο να κρατιέται τόσο εκείνο όσο κι εμείς υγιείς, να είναι με τη σειρά τους «ευχαριστημένα». Αν βέβαια έχουμε ενοχλήσεις, όπως αέρια κ.λπ., μια καλή ιδέα είναι να κρατάμε ένα ημερολόγιο στο οποίο να σημειώνουμε τι φάγαμε και τι ήπιαμε κάθε μέρα και πόσες φορές επισκεφθήκαμε την τουαλέτα, ώστε να δούμε αν υπάρχει κάτι που όταν το καταναλώνουμε έχουμε δυσάρεστα συμπτώματα.
Να πίνω αλκοόλ; Ή μήπως επηρεάζει αρνητικά και το έντερό μου;
Σύμφωνα με επιστημονικές έρευνες η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ (τρία με τέσσερα ποτά την ημέρα) συνδέεται με αυξημένη εκδήλωση του καρκίνου του παχέος εντέρου και δυστυχώς στην Ευρώπη έχουμε την τάση να πίνουμε αρκετό αλκοόλ, περισσότερο από ό,τι σε άλλα μέρη του κόσμου. Επίσης, οι γαστρεντερολόγοι εξηγούν ότι το αλκοόλ συγκαταλέγεται στα όσα επιδεινώνουν τα συμπτώματα του ευερέθιστου εντέρου.
Τι σχέση έχει το έντερο με το ανοσοποιητικό;
Τα καλά βακτήρια που υπάρχουν στο έντερο είναι αυτά τα οποία ενισχύουν το ανοσοποιητικό και προστατεύουν από ιώσεις και κρυολογήματα. Μάλιστα ερευνητές θεωρούν ότι ίσως το έντερο και η χλωρίδα του, που διαταράσσεται, σχετίζονται ακόμα και με την εκδήλωση αυτοάνοσων ασθενειών (όπου το ανοσοποιητικό μπερδεύεται και επιτίθεται στον εαυτό του).
Πώς να βοηθήσω το έντερό μου μετά τη λήψη αντιβιοτικών;
Τα αντιβιοτικά λειτουργούν σαν μια βόμβα που μπαίνει και σαρώνει όλο το μικροβίωμα του εντέρου, τόσο τα καλά όσο και τα κακά βακτήρια. Ετσι, το έντερο χρειάζεται κάποιο χρονικό διάστημα για να συνέλθει και σίγουρα κάποια βοήθεια, τα προβιοτικά, είτε σε μορφή συμπληρωμάτων, είτε καταναλώνοντας τροφές που τα περιέχουν, όπως το γιαούρτι και κυρίως το κεφίρ, που μπορούν πιθανώς να βοηθήσουν στην αποκατάσταση της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου.
Μπορεί το έντερο να σχετίζεται με το γεγονός ότι δεν μπορώ να χάσω κιλά;
Τελευταία οι ειδικοί τείνουν να θεωρούν ότι υπάρχει κάποια αλήθεια σε όλο αυτό, καθώς σύμφωνα με τις ενδείξεις οι παχύσαρκοι άνθρωποι έχουν διαφορετικά βακτήρια στο έντερό τους από τους αδύνατους. Αυτά φαίνεται ότι παίζουν ρόλο στην όρεξή τους και στο αίσθημα της πείνας που νιώθουν, καθώς και στο πόσο γρήγορα χρησιμοποιούν την ενέργεια από τα διάφορα θρεπτικά συστατικά των τροφίμων.
Εχω παρατηρήσει ότι όταν δεν τρώω σωστά βγάζω σπυράκια. Ισχύει αυτό;
Πολλοί επιστήμονες υποψιάζονται ότι ίσως η υγεία του εντέρου σχετίζεται με το δέρμα μας και την εμφάνισή του και ότι μπορεί μάλιστα η χλωρίδα του εντέρου (το μικροβίωμα) να παίζει ρόλο ακόμα και στην εκδήλωση δερματικών προβλημάτων, όπως είναι το έκζεμα στα παιδιά.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Βασίλη Σαζανίδη, γαστρεντερολόγο – ηπατολόγο.