Γράφει ο Ιωάννης Μπουζαλάς – Ανδρολόγος / Ουρολόγος χειρουργός – Διευθυντής Ουρολογικού Τμήματος Βιοκλινικής Αθηνών
Το κύριο όργανο του ουροποιητικού συστήματος είναι οι νεφροί, ένας αριστερός κι ένας δεξιός. Έχουν σχήμα φασολιού και βρίσκονται στα πλάγια της σπονδυλικής στήλης κάτω από το διάφραγμα.
Οι νεφροί είναι ισχυρά χημικά εργοστάσια με ποικίλες λειτουργίες. Φιλτράρουν το αίμα και το απαλλάσσουν από τοξίνες και ουσίες μέσω των ούρων. Ρυθμίζουν την ισορροπία των υγρών, του άλατος και των ηλεκτρολυτών, παράγουν ορμόνες που καθορίζουν την αρτηριακή πίεση, την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος και το μεταβολισμό του ασβεστίου των οστών.
Ο καρκίνος του νεφρού είναι η τρίτη συχνότερη κακοήθεια του ουροποιητικού συστήματος και παρατηρείται μια σταθερή αύξηση της επίπτωσης του παγκοσμίως τις τελευταίες 2 δεκαετίες. Σήμερα η διάγνωση σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% γίνεται σε τυχαίο απεικονιστικό έλεγχο (αξονική τομογραφία, υπερηχογράφημα), μιας και η νόσος δεν παρουσιάζει πρώιμα συμπτώματα.
Στατιστικά στοιχεία της νόσου
- 2-3% όλων των νέων περιστατικών καρκίνου παγκοσμίως
- Αναλογία ανδρών – γυναικών 1,5 : 1
- Μέση ηλικία διάγνωσης : 64 έτη
- Σε ποσοστό μεγαλύτερο του 50% η διάγνωση γίνεται σε τυχαίο απεικονιστικό έλεγχο
- 5ετής επιβίωση : 72,4%
Παράγοντες κινδύνου
- Κάπνισμα
- Παχυσαρκία
- Υψηλή αρτηριακή πίεση
Συμπτώματα
Η πλειοψηφία των νεφρικών όγκων παραμένει ασυμπτωματική μέχρι να αναπτυχθεί προχωρημένη νόσος. Τα σημεία και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως καθυστερημένα και δεν είναι ειδικά. Η κλασσική τριάδα συμπτωμάτων (οσφυϊκός πόνος, αιματουρία και ψηλαφητή κοιλιακή μάζα) σήμερα εμφανίζεται σε λιγότερο από το 10% των ασθενών.
- αιματουρία
- οσφυϊκός πόνος
- ψηλαφητή κοιλιακή μάζα
Σε μερικές περιπτώσεις ο καρκίνος του νεφρού σχετίζεται με καταστάσεις που ονομάζονται παρανεοπλασματικά σύνδρομα. Αυτά τα σύνδρομα συμβαίνουν περίπου στο 30% των ασθενών και τα συμπτώματα μπορεί να είναι: απώλεια βάρους, καχεξία, πυρετός και αρτηριακή υπέρταση. Επίσης μπορεί να παρατηρηθούν και παθολογικά ευρήματα σε εργαστηριακές εξετάσεις όπως αναιμία, ερυθροκυττάρωση, υπερασβεστιαιμία και διαταραχές της ηπατικής λειτουργίας.
Θεραπεία
Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος του όγκου, το στάδιο της νόσου, την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενή. Οι θεραπευτικές επιλογές που υπάρχουν, σήμερα, είναι:
-
Η χειρουργική θεραπεία
-
Η μοριακά στοχευμένη θεραπεία
-
Η ανοσοθεραπεία, η χημειοθεραπεία και η ακτινοθεραπεία