H Aνθρωπότητα παίζει επικίνδυνα παιχνίδια με την φύση καθώς οι τοπικές Αρχές της Φλόριντα πήραν το τελικό «oκ» για την απελευθέρωση περισσότερων από 750 εκατομμυρίων γενετικά τροποποιημένων κουνουπιών το 2021 και το 2022.
Το σχέδιο εγκρίθηκε παρά την αντίρρηση πολλών κατοίκων της περιοχής και περιβαλλοντικών οργανώσεων. Το σχέδιο είχε ήδη εγκριθεί σε πολιτειακό και ομοσπονδιακό επίπεδο.
«Οι Αρχές αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα των φορολογουμένων και κυβερνητικούς πόρους για ένα πείραμα Τζουράσικ Παρκ», δήλωσε ο Jaydee Hanson, εκ μέρους του Διεθνούς Κέντρου Αξιολόγησης Τεχνολογιών και του Κέντρου για την Ασφάλεια των Τροφίμων σε δηλώσεις του την Τετάρτη.
«Τι θα μπορούσε ενδεχομένως να πάει στραβά; Δεν γνωρίζουμε, επειδή η Υπηρεσία Προστασία Περιβάλλοντος των ΗΠΑ αρνήθηκε παρανόμως να αναλύσει σοβαρά τους περιβαλλοντικούς κινδύνους. Τώρα, χωρίς περαιτέρω εξέταση των κινδύνων, το πείραμα μπορεί να προχωρήσει» πρόσθεσε μεταξύ άλλων.
Το πιλοτικό έργο, που εγκρίθηκε από την Υπηρεσία Προστασία Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, σχεδιάστηκε με στόχο να διαπιστωθεί εάν ένα γενετικά τροποποιημένο κουνούπι μπορεί να αποτελέσει μια βιώσιμη εναλλακτική λύση στον ψεκασμό με εντομοκτόνα για τον περιορισμό aedes aegypti.
Το aedes aegypti (αηδής ο αιγυπτιακός), γνωστό και ως κουνούπι τίγρης, είναι ένα κουνούπι που μεταφέρει τις ασθένειες δάγκειος πυρετός, τσικονγκούγια και κίτρινος πυρετός, καθώς και άλλες ασθένειες.
Το κουνούπι, που ξεχωρίζει από τις λευκές λωρίδες στα πόδια και ένα σημάδι που μοιάζει με λύρα στο θώρακα, προέρχεται από την Αφρική και απαντάται σε τροπικές και υποτροπικές περιοχές του πλανήτη.
Το κουνούπι, που ονομάζεται OX5034, έχει τροποποιηθεί για να δίνει θηλυκούς απογόνους που πεθαίνουν στο στάδιο της προνύμφης, πολύ πριν την εκκόλαψη και το στάδιο όπου θα μπορεί να «τσιμπήσει» και να μεταδώσει ασθένειες. Σημειώνεται ότι μόνο το θηλυκό κουνούπι «τσιμπάει» καθώς χρειάζεται το αίμα για τα αυγά του.
Τα αρσενικά τρέφονται με νέκταρ και επομένως δεν αποτελούν φορέα ασθένειας. Το OX5034 θα απελευθερωθεί και στην κομητεία Harris του Τέξας το 2021 σύμφωνα με την Oxitec, την αμερικανική εταιρεία με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο που ανέπτυξε τον γενετικά τροποποιημένο οργανισμό.
Η Υπηρεσία Προστασία Περιβάλλοντος των ΗΠΑ δέχθηκε το αίτημα της Oxitec μετά από χρόνια διερεύνησης των επιπτώσεων του γενετικά τροποποιημένου κουνουπιού στον άνθρωπο και στο περιβάλλον.
«Πρόκειται για μια συναρπαστική εξέλιξη, καθώς αντιπροσωπεύει το πρωτοποριακό έργο εκατοντάδων παθιασμένων ανθρώπων για περισσότερο από μια δεκαετία σε πολλές χώρες, όλες από τις οποίες θέλουν να προστατευθούν από τις ασθένειες που μεταδίδονται από τον φορέα», είχε αναφέρει σε δήλωσή του ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας.
Όπως μεταδίδει το CNN τον Ιούνιο, η πολιτεία της Φλόριντα εξέδωσε άδεια πειραματικής χρήσης καθώς επτά κρατικές υπηρεσίες ενέκριναν ομόφωνα το έργο. Χρειάστηκε ωστόσο πάνω από μια δεκαετία για να ληφθεί η έγκριση.
Το 2009 και το 2010 σημειώθηκαν κρούσματα δάγκειου πυρετού στα Florida Keys, που οφείλονταν στα aedes aegypti.
Όσα μέτρα και αν πάρθηκαν ήταν αναποτελεσματικά και δαπανηρά. Παρότι τα aedes aegypti αποτελούν μόλις το 1% του πληθυσμού των κουνουπιών οι τοπικές Αρχές χρηματοδοτούσαν με 1 εκατ. δολάρια τον χρόνο την καταπολέμησή τους.
Η εταιρεία αναφέρει πως το κουνούπι OX513A έχει δοκιμαστεί με επιτυχία στα Νησιά Κέιμαν, στον Παναμά και στη Βραζιλία. Σύμφωνα με την εταιρεία σε αστική περιοχή της Βραζιλίας το OX513A μείωσε το Aedes aegypti κατά 95%.
Στις ΗΠΑ η αντίδραση των πολιτών στο κουνούπι ήταν άμεση. Περισσότερα από 100.000 άτομα υπέγραψαν στο Change.org κατά της πρότασης. Αυτός ο αριθμός έχει αυξηθεί σε πάνω από 242.000 σήμερα, ενώ σε ρεπορτάζ εμφανίζονται εξαγριωμένοι κάτοικοι που αρνούνται να γίνουν «πειραματόζωα».
Η Oxitec οφείλει να ενημερώνει τις Αρχές 72 ώρες πριν απελευθερώσει κουνούπια και να διεξάγει συνεχείς ελέγχους για τουλάχιστον 10 εβδομάδες ώστε να διασφαλίσει ότι κανένα από τα θηλυκά δεν θα φτάσει στην ενηλικίωση.
Ωστόσο, περιβαλλοντικές ομάδες ανησυχούν ότι η εξάπλωση των γενετικά τροποποιημένων αρσενικών γονιδίων στον άγριο πληθυσμό θα μπορούσε ενδεχομένως να βλάψει απειλούμενα είδη πτηνών, εντόμων και θηλαστικών που τρέφονται με τα κουνούπια.