Η Λιβύη 8 χρόνια μετά τον Καντάφι

Έχουν περάσει 8 ολόκληρα χρόνια από την ανατροπή του Μουαμάρ Καντάφι και η Λιβύη συνεχίζει να πνίγεται στο αίμα. Μια από τις πιο πλούσιες χώρες της Αφρικής, σε πετρέλαιο δεν έχει βρει σταθερότητα, μετά από τόσο καιρό.

Η αρχή του πολέμου

Τον Φεβρουάριο του 2011, εν μέσω της Αραβικής Άνοιξης, μια κινητοποίηση που ξεκινάει από τη Βεγγάζη, πνίγεται στο αίμα. Τον Μάρτιο, ο διεθνής συνασπισμός υπό τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και τη Βρετανία εξαπολύει επιθέσεις, με την έγκριση του ΟΗΕ.

Τον Αύγουστο του ίδιου έτους, οι αντάρτες καταλαμβάνουν το αρχηγείο του Καντάφι στην Τρίπολη. Ο Καντάφι καταφεύγει στη Σύρτη, τη γενέτειρά του, και σκοτώνεται στις 20 Οκτωβρίου.

Τρεις ημέρες αργότερα, το Εθνικό Μεταβατικό Συμβούλιο, πολιτικό όργανο των ανταρτών, διακηρύσσει την πλήρη απελευθέρωση της χώρας. Τον Αύγουστο του 2012, παραδίδει την εξουσία στο Εθνικό Γενικό Κογκρέσο (κοινοβούλιο), που έχει εκλεγεί έναν μήνα νωρίτερα.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2012 όμως, τέσσερις Αμερικανοί, μεταξύ των οποίων και ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Λιβύη, σκοτώνονται σε επίθεση εναντίον του αμερικανικού προξενείου στη Βεγγάζη. Υπεύθυνη για την επίθεση θεωρείται μια τζιχαντιστική ομάδα που πρόσκειται στην Αλ Κάιντα.

Στις 23 Απριλίου 2013, δύο άνθρωποι τραυματίζονται σε επίθεση με παγιδευμένο αυτοκίνητο στην πρεσβεία της Γαλλίας στην Τρίπολη. Οι περισσότερες χώρες λοιπόν, αποφασίζουν να κλείσουν τις διπλωματικές αποστολές τους στη Λιβύη.

Δύο αντίπαλες κυβερνήσεις γεννιούνται

Στις 16 Μαΐου 2014 ο Χαλίφα Χάφταρ, στηρίζεται από την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Ξεκινά έτσι μια επιχείρηση εναντίον των τζιχαντιστικών οργανώσεων στη Βεγγάζη. Πολλοί αξιωματικοί που εδρεύουν στις ανατολικές επαρχίες της Λιβύης εντάσσονται στην παραστρατιωτική δύναμη του, το Λιβυκό Εθνικό Στρατό (ΛΕΣ).

Στις 25 Ιουνίου, μετά τις εκλογές, το Εθνικό Γενικό Κογκρέσο αντικαθιστάται από ένα κοινοβούλιο, στο οποίο κυριαρχούν οι αντι-ισλαμιστές. Στα τέλη Αυγούστου, μετά από πολλές εβδομάδες μαχών, ένας συνασπισμός παραστρατιωτικών οργανώσεων, η Φατζρ Λίμπια (Αυγή της Λιβύης), καταλαμβάνει την Τρίπολη. Επαναφέρει στη θέση του το Εθνικό Γενικό Κογκρέσο και αναθέτει την εξουσία σε νέα κυβέρνηση. Η κυβέρνηση του Αμπντάλα αλ Θένι και το κοινοβούλιο που έχει εκλεγεί τον Ιούνιο αυτοεξορίζονται στην ανατολική Λιβύη. Η χώρα βρίσκεται με δύο αντίπαλες κυβερνήσεις και δύο κοινοβούλια.

Τον Δεκέμβριο του 2015, μετά από μήνες διαπραγματεύσεων, οι εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών και των βουλευτών υπογράφουν στο Μαρόκο συμφωνία. Υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, σχηματίζεται μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας.

Τον Μάρτιο όμως του 2016 ο πρωθυπουργός Φάγιεζ αλ Σάρατζ καταφέρνει να εγκατασταθεί στην Τρίπολη. Παρόλα αυτά, στην ανατολική Λιβύη, η κυβέρνηση που στηρίζεται από τον Χάφταρ και το κοινοβούλιο δεν τον αναγνωρίζουν.

Παρόλα αυτά, τον Δεκέμβριο του 2016 ο αλ Σάρατζ ανακοινώνει την απελευθέρωση της Σύρτης. Είναι η πόλη που εξελίχθηκε σε προπύργιο του Ισλαμικού Κράτους στη Λιβύη. Προειδοποιεί όμως, πως ο πόλεμος εναντίον της τρομοκρατίας δεν έχει τελειώσει.

Στις 5 Ιουλίου 2017 λοιπόν, ο Χάφταρ, ανακοινώνει την πλήρη απελευθέρωση της Βεγγάζης από τους τζιχαντιστές.

Προσπάθειες για επίτευξη συμφωνίας

Στις 25 Ιουλίου 2017 ο Φάγιεζ αλ Σάρατζ και ο Χαλίφα Χάφταρ συναντώνται στο Παρίσι και δεσμεύονται να εργαστούν, για να βγει η χώρα από το χάος. Περίπου έναν χρόνο αργότερα, στις 29 Μαΐου 2018, συμφωνούν να οργανώσουν βουλευτικές και προεδρικές εκλογές στα τέλη του έτους. Ο Χάφταρ όμως μποϊκοτάρει τη διεθνή διάσκεψη που διοργανώνεται τον Νοέμβριο του 2018 στο Παλέρμο της Ιταλίας.

Έτσι, στις 14 Ιουνίου 2018, ομάδες ενόπλων εξαπολύουν επίθεση σε δύο τοποθεσίες της βορειοανατολικής Λιβύης. Ο στοχος δεν είναι τυχαίος καθώς από εκεί μεταφέρεται στο εξωτερικό, το λιβυκό πετρέλαιο.

Στις 25 του μήνα, ο ΛΕΣ ανακοινώνει πως θέτει, υπό τον πλήρη έλεγχο του, την περιοχή αυτή που αποκαλείται Πετρελαϊκή Ημισέληνος. Τρεις ημέρες μετά, οι δυνάμεις του καταλαμβάνουν την Ντέρνα, τον τελευταίο θύλακα των ριζοσπαστών ισλαμιστών.

Τον Ιανουάριο του 2019 ο στρατάρχης Χάφταρ καταλαμβάνει τις νότιες επαρχίες, στην έρημο, που έχουν μετατραπεί σε κρησφύγετο των τζιχαντιστών. Ελέγχει πλήρως τη Σέμπχα, την πρωτεύουσα της επαρχίας, αλλά και την αλ Σαράρα. Ένα από τα σημαντικότερα πετρελαϊκά κοιτάσματα της χώρας.

Στις 11 Φεβρουαρίου 2019 λοιπόν, η Αφρικανική Ένωση συγκαλεί μια διεθνή σύνοδο για τον Ιούλιο και ζητά τη διεξαγωγή εκλογών τον Οκτώβριο. Ακολούθως ο ΟΗΕ κάνει λόγο για συμφωνία, μεταξύ του αλ Σάρατζ και του Χάφταρ, για την οργάνωση εκλογών. Στις 20 Μαρτίου, η Αποστολή των Ηνωμένων Εθνών για τη Λιβύη ανακοινώνει ότι στα μέσα Απριλίου, θα διεξαχθεί μια εθνική διάσκεψη, για την έξοδο από την κρίση. Στις 31 Μαρτίου η Αφρικανική Ένωση ανακοινώνει ότι η σύνοδος για τη ”συμφιλίωση” στη Λιβύη θα διεξαχθεί τον Ιούλιο στην Αντίς Αμπέμπα.

Στις 3 Απριλίου όμως, ο ΛΕΣ ανακοινώνει ότι ξεκινά μια επιχείρηση για να εκκαθαρίσει τη δυτική Λιβύη, από τους τρομοκράτες και τους μισθοφόρους. Την επομένη, ο Χάφταρ διατάζει τις δυνάμεις του να προωθηθούν στην Τρίπολη. Ο αλ Σάρατζ διατάζει τις δυνάμεις που τον στηρίζουν να είναι σε ετοιμότητα.

Στις 5 Απριλίου, ο ΛΕΣ ανακοινώνει ότι έχει καταλάβει μια σειρά από κοινότητες στα νότια της Τρίπολης. Έτσι, απέχει περίπου 30 χιλιόμετρα από την Τρίπολη. Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες σπεύδει στη Βεγγάζη και δηλώνει ανήσυχος, μετά τη συνάντησή του με τον Χάφταρ.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.